તેલંગણામાં દૂધ ઉત્પાદન ખર્ચ (Milk production costs)માં વધારાને કારણે દૂધના ભાવમાં વધારો (Milk Prices Rise) થયો છે. કર્ણાટકે કહ્યું છે કે તે કિંમતમાં વધારો કરી શકે છે. હવે મોટો પ્રશ્ન એ ઉભો થઈ રહ્યો છે કે શું દેશના અન્ય રાજ્યોમાં પણ દૂધ મોંઘું થશે? શું ખરેખર ઉત્પાદન ખર્ચ વધી ગયો છે? શું દૂધનો પુરવઠો ઘટી રહ્યો છે? ચાલો જાણીએ આ સવાલોના જવાબ.
સામાન્ય રીતે નવેમ્બરથી માર્ચ સુધીનો સમય એવો હોય છે જ્યારે દેશમાં દૂધનું ઉત્પાદન સરેરાશ કરતાં વધુ હોય છે, પરંતુ કેટલાક અહેવાલોમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આ વખતે ઘાસચારાના ભાવમાં વધારો થવાને કારણે ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. ખર્ચ વધી ગયો છે.
જો આપણે પશુઓના ચારા તરીકે ઉપયોગમાં લેવાતા કપાસના ખોળના ભાવ પર નજર કરીએ તો એક વર્ષમાં ભાવમાં 50-60 ટકાનો વધારો થયો છે. 5 જાન્યુઆરીએ કોમોડિટી એક્સચેન્જ NCDEX પર જાન્યુઆરી વાયદા માટે કપાસના બિયારણનો ભાવ ક્વિન્ટલ દીઠ રૂ. 3300 નોંધાયો હતો, જ્યારે ગયા વર્ષે 5 જાન્યુઆરીએ ભાવ રૂ. 2100ની નજીક હતો.
કપાસના બીજના દાણાની જેમ સોયા, સરસવ અને મગફળીના ખોળના ભાવમાં પણ વધારો થયો છે. ઉપરાંત લીલું ઘાસ પણ મોંઘુ થયું છે એટલે કે ખર્ચ પહેલા કરતા વધી ગયો છે.
હવે વાત કરીએ દૂધ ઉત્પાદનની. ઉત્પાદન અંગેની માહિતી માટે અમે ગુજરાત કો-ઓપરેટિવ મિલ્ક માર્કેટિંગ ફેડરેશન એટલે કે દેશની સૌથી મોટી ડેરી કંપની અમૂલ (Amul)ના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર આર.એસ.સોઢી સાથે વાત કરી, તેમણે જણાવ્યું કે ગુજરાતમાં દૂધ ઉત્પાદનમાં નવ ટકાનો વધારો થયો છે, સરેરાશ ઉત્પાદન સમગ્ર દેશમાં પણ 5-6 ટકાનો વધારો થયો છે.
વિશ્વમાં ભારત એકમાત્ર એવો દેશ છે જ્યાં દૂધ ઉત્પાદનની વૃદ્ધિ સૌથી વધુ છે. જો કે આર.એસ.સોઢીનું પણ માનવું છે કે આ વર્ષે દૂધના ઉત્પાદનનો ખર્ચ ઘણો વધી ગયો છે. દૂધનું ઉત્પાદન ચોક્કસપણે વધ્યું છે, પરંતુ નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે કોરોનાના કારણે સપ્લાય પર પણ અસર પડી છે.
ડેરી કન્સલ્ટન્ટ ડૉ. આર.એસ. ખન્ના કહે છે કે કોરોનાને કારણે દૂધના માર્કેટિંગને અસર થઈ છે. દૂધ ઉત્પાદકો પાસેથી અગાઉ જેટલું દૂધ લેવામાં આવતું હતું તેટલું દૂધ લેવાતું નથી. જો કે આરએસ ખન્ના પણ માને છે કે આ વર્ષે દૂધના ઉત્પાદનનો ખર્ચ વધી ગયો છે.
પરંતુ શું આગામી દિવસોમાં મોંઘવારી અને સપ્લાય પર અસરને કારણે દૂધના ભાવમાં વધારો થશે? જ્યારે અમે બંને નિષ્ણાતોને આ પ્રશ્ન પૂછ્યો તો બંનેએ નીચે પ્રમાણે જવાબો આપ્યા.
અમૂલના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર આર.એસ.સોઢીએ જણાવ્યું હતું કે ઉત્પાદન ખર્ચમાં વધારો થવાને કારણે ભાવમાં થયેલા વધારા અંગે કંઈપણ કહેવું વહેલું ગણાશે. ડૉ. આર.એસ. ખન્નાએ કહ્યું કે કિંમતો પર કંઈ પણ બોલતા પહેલા એ જોવાનું રહેશે કે ઉત્પાદકો પાસેથી ઓછી ખરીદીની શું અસર થાય છે.
જો કે બંને નિષ્ણાતો સહમત થયા હતા કે આ વર્ષે દૂધ ઉત્પાદન ખર્ચ વધુ છે, પરંતુ હવે જોવાનું રહેશે કે ખર્ચમાં વધારાને કારણે દૂધના ભાવમાં પણ વધારો થશે કે કેમ.
આ પણ વાંચો: Viral: ખાલી ડ્રમથી વોશિંગ મશીન પણ બનાવી શકાય આવું મગજ તો કોનું ચાલે? જૂઓ જબરદસ્ત જુગાડ વીડિયો
આ પણ વાંચો: Kutch: વિકાસના શપથ સાથે મોથાળા ગામમાં સરપંચ અને સભ્યોએ સુકાન સંભાળ્યુ