રશિયા ચંદ્ર પર ઉત્પન્ન કરશે વીજળી, શું ભારત અને ચીન ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ બનાવવામાં કરશે સહયોગ ?
રશિયા ચંદ્ર પર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ બનાવવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. આ પ્રોજેક્ટમાં ભારત અને ચીન પણ ભાગ લઈ શકે છે. લુનાર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટનું નેતૃત્વ રશિયાની સરકારી પરમાણુ ઉર્જા કંપની રોસાટોમ કરી રહી છે.
1972 પછી કોઈ માણસ ચંદ્ર પર ગયો નથી, પરંતુ ત્યાં વીજળી ઉત્પન્ન કરવાની તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. ભલે આ તમને વિચિત્ર લાગે. પરંતુ આ ટૂંક સમયમાં વાસ્તવિકતામાં બદલાવા જઈ રહ્યું છે. રશિયા ચંદ્ર પર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ બનાવવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. આ પ્રોજેક્ટમાં ભારત અને ચીન પણ ભાગ લઈ શકે છે. લુનાર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટનું નેતૃત્વ રશિયાની સરકારી પરમાણુ ઉર્જા કંપની રોસાટોમ કરી રહી છે.
રોસાટોમના વડા એલેક્સી લિકચેવે જણાવ્યું હતું કે આ પરમાણુ પ્લાન્ટ ચંદ્ર પર માનવ આધાર માટે વીજળી ઉત્પન્ન કરશે, જે 2036 સુધીમાં સ્થાપિત કરવાની યોજના છે. રશિયાનો ઉદ્દેશ્ય ચંદ્ર પર એક નાનો ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ સ્થાપિત કરવાનો છે, જે લગભગ અડધો મેગાવોટ વીજળી ઉત્પન્ન કરી શકશે. આ વીજળી ચંદ્ર પર બાંધવામાં આવનાર આધારની જરૂરિયાતોને પૂરી કરશે.
ભારત અને ચીન રશિયાને સમર્થન આપી શકે છે
આ પ્રોજેક્ટમાં રશિયાને આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગ મળવાની સંભાવના છે. ભારત અને ચીન આ પ્રોજેક્ટમાં રસ દાખવી રહ્યા છે, ખાસ કરીને ભારત, જે 2040 સુધીમાં ચંદ્ર પર માનવ મિશન મોકલવાની અને કાયમી આધાર સ્થાપિત કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે.
મીડિયા અહેવાલ અનુસાર, ભારત અને ચીન રશિયા સાથે મળીને ચંદ્ર પર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ સ્થાપિત કરી શકે છે. રોસાટોમના વડા એલેક્સી લિકચેવે કહ્યું છે કે ભારત અને ચીન આ પ્રોજેક્ટમાં ભાગ લઈ શકે છે. જોકે, ભારત દ્વારા આ અંગે પુષ્ટિ કરવામાં આવી નથી.
ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ ઓટોમેશનથી બનાવવામાં આવશે
ચંદ્ર પર બાંધવામાં આવનાર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટ મનુષ્યની સીધી ભાગીદારી વિના ઓટોમેશન દ્વારા સ્થાપિત કરવામાં આવશે, જે ચંદ્ર પરનું કામ વધુ અસરકારક બનાવશે. રશિયા અને ચીન અવકાશ સંશોધનમાં ખૂબ નજીકથી કામ કરી રહ્યા છે. 2021માં બંને દેશોએ ઇન્ટરનેશનલ લુનર રિસર્ચ સ્ટેશન (ILRS) નામના સંયુક્ત ચંદ્ર આધાર બનાવવાની યોજનાની જાહેરાત કરી હતી.
રશિયાની આ પહેલ અવકાશમાં શક્તિ સંતુલનને અસર કરી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે ભારત અને ચીન જેવા દેશો સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે. આ સહયોગ બંને દેશો વચ્ચે પરંપરાગત દુશ્મનાવટને ઘટાડી શકે છે અને તેમને એક સામાન્ય વૈજ્ઞાનિક લક્ષ્ય તરફ આગળ વધવામાં મદદ કરી શકે છે.
આ રીતે, ચંદ્ર પર ન્યુક્લિયર પાવર પ્લાન્ટની સ્થાપના માત્ર વીજળી ઉત્પન્ન કરવા માટેના નવા દરવાજા ખોલશે નહીં, પરંતુ તે આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગ અને સ્પર્ધા માટે એક મહત્વપૂર્ણ ઉદાહરણ પણ બનશે.
