Career in Perfumery: જો તમને સુગંધની સારી સમજ હોય તો પરફ્યુમર બનો, જાણો કોર્સ, કમાણી અને કારકિર્દીના વિકલ્પો
જો તમને સુગંધની સારી સમજ હોય, સુગંધની સંગતમાં રહેવું ગમે છે અને સુગંધ તમને આકર્ષિત કરે છે. તો પરફ્યુમર બનવું એ તમારા માટે યોગ્ય કારકિર્દી વિકલ્પ (Best Career Option) હોઈ શકે છે.
Career as a Perfumer: સુગંધ ફેલાવવાની સાથે પરફ્યુમ મનોબળ અને આત્મવિશ્વાસમાં પણ વધારો કરે છે. તેની અદ્ભુત સુગંધ મોટાભાગના લોકોને આકર્ષે છે. આજકાલ યુવાનોમાં ફ્રેગરન્સનો ક્રેઝ વધી રહ્યો છે. જો તમને સુગંધની તીવ્ર સમજ હોય (sense of smell), સુગંધની સંગતમાં રહેવું ગમે છે અને સુગંધ તમને આકર્ષિત કરે છે, તો પરફ્યુમર બનવું એ તમારા માટે યોગ્ય કારકિર્દી વિકલ્પ (Best Career Option) હોઈ શકે છે. આ એક સર્જનાત્મક ક્ષેત્ર છે જેને તમે શોખ અથવા કારકિર્દી તરીકે પસંદ કરી શકો છો. અત્તર શું છે? પરફ્યુમરનું કામ શું છે? પરફ્યુમ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં કારકિર્દી કેવી રીતે બનાવવી? તમને આ લેખમાં આ બધા પ્રશ્નોના જવાબો મળશે.
પરફ્યુમરી શું છે?
અત્તર બનાવવાની કળાને પરફ્યુમરી (Perfumery) કહેવામાં આવે છે. આ શબ્દ અત્તર બનાવનારા અને વેચનાર માટે પણ વપરાય છે. એક વ્યાવસાયિક જે પરફ્યુમ કમ્પોઝિશન બનાવવામાં અને ફ્લેવર આપવામાં નિષ્ણાત હોય તેને પરફ્યુમર કહેવામાં આવે છે. પરફ્યુમર રસાયણશાસ્ત્રીઓ છે જેઓ વિવિધ પ્રકારની મનોહર સુગંધ વિકસાવે છે. પરફ્યુમરને સુગંધની વસ્તુઓમાં જડિત વિવિધ પ્રકારની સુગંધનું ઊંડું જ્ઞાન હોવું જોઈએ. પરફ્યુમર્સ માટે સુગંધ વિકસાવવા માટે રસાયણશાસ્ત્રની (Chemistry) સમજ મહત્વપૂર્ણ છે. આ ઘટકોના ગુણધર્મો અને પ્રતિક્રિયાશીલતાને સમજવામાં મદદ કરે છે.
જોકે અત્તર બનાવવાની કળા વિજ્ઞાનની બહાર છે. પરફ્યુમર અથવા ફ્રેગરન્સ કેમિસ્ટની કારકિર્દી ફ્લેવર અને સુગંધ ઉદ્યોગમાં સૌથી પડકારજનક છે. આ એક પ્રાચીન કલા છે. ઈતિહાસકારો માને છે કે મેસોપોટેમીયાના લોકો ધૂપ દ્વારા અત્તર બનાવતા હતા.
પરફ્યુમર્સ શું કામ કરે છે?
સામાન્ય રીતે પરફ્યુમર્સ ફ્રેગરન્સ હાઉસ માટે કામ કરે છે. તેમનું મુખ્ય કાર્ય તમામ પ્રકારના ઉત્પાદનો માટે સુગંધ સૂત્રો વિકસાવવાનું છે. તેઓ વિવિધ પ્રકારની સુગંધ બનાવવા ઉપરાંત ઓટોમોબાઈલ એર ફ્રેશનરથી લઈને એન્ટિપરસ્પિરન્ટ, સફાઈ, લોન્ડ્રી અને પર્સનલ કેર પ્રોડક્ટ્સ સુધીના પરફ્યુમ્સમાં કામ કરે છે. પરફ્યુમરીમાં સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા ઘટકોમાં ફળો, ફૂલો, તેલ, લાકડું, રેઝિન અને છોડનો સમાવેશ થાય છે.
પરફ્યુમર માટે લાયકાત (Perfumer Eligibility)
1. વ્યક્તિગત વિશેષતાઓ: પરફ્યુમર પાસે સુગંધને આકર્ષક રીતે મિશ્રિત કરવાની ક્ષમતા સિવાય સુગંધને શોધવાની ક્ષમતા હોવી જોઈએ. આ ક્ષેત્રમાં કારકિર્દી બનાવવા માટે સારી મેમરી પાવર એ પ્લસ પોઈન્ટ છે. પરફ્યુમર તરીકેની નોકરી માટે ધીરજ અને જુસ્સાની જરૂર છે. ઉત્કૃષ્ટ પ્રયોગશાળા કૌશલ્યો અને સમય વ્યવસ્થાપન સાથે કંઈક નવું કરવાનો જુસ્સો અને નવી સુગંધનો અનુભવ કરવાની ધગશ હોવી આવશ્યક છે.
2. શૈક્ષણિક આવશ્યકતાઓ: દેશમાં પરફ્યુમરીના ક્ષેત્રમાં તાલીમ આપવા માટેની સંસ્થાઓની સંખ્યા ઘણી ઓછી છે. આ ક્ષેત્રમાં પ્રવેશવા માટે, ઉમેદવાર પાસે રસાયણશાસ્ત્રમાં ઓછામાં ઓછી ડિગ્રી હોવી આવશ્યક છે. આ પછી, તમે કોઈ સંસ્થામાં જોડાઈને અથવા નોકરી કરીને શીખી શકો છો. ઉચ્ચ ક્રમાંકિત સુગંધ ઉદ્યોગમાં કારકિર્દી બનાવવા માટે માસ્ટર અથવા ડોક્ટરલ ડિગ્રી જરૂરી છે. પરફ્યુમર બનવા માટે ઘણા વર્ષોની તાલીમ લે છે. આ એક એવું ક્ષેત્ર છે જ્યાં વ્યક્તિ સતત શીખતી અને પ્રયોગ કરતી રહે છે.
પરફ્યુમર માટે નોકરીઓ, કારકિર્દી વિકલ્પો
આપણા દેશમાં પરફ્યુમરની સંખ્યા ઘણી ઓછી છે. તેથી, આ ક્ષેત્રમાં આકર્ષક કારકિર્દી બનાવવાની સારી તક છે. પરફ્યુમરનું કામ ફૂડ ફ્લેવરિસ્ટ જેવું જ છે, જે ખાદ્ય ઉત્પાદનો માટે સુગંધ અને ફ્લેવર બનાવે છે. પરફ્યુમર્સ સુગંધ ઉદ્યોગના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં કામ કરી શકે છે. તેમને મોટા પરફ્યુમ હાઉસ કે કંપનીઓમાં સરળતાથી નોકરી મળી જાય છે. પરફ્યુમર્સ ચા, વાઇન ઉદ્યોગ તેમજ એરોમાથેરાપીમાં તકો શોધી શકે છે. અનુભવી પરફ્યુમર્સ માટે વિદેશમાં વધુ શક્યતાઓ છે.
પરફ્યુમરની કમાણી
કરિયરની શરૂઆતમાં પરફ્યુમર્સ લગભગ 25 થી 30 હજાર મહિનાની કમાણી કરે છે. સ્થાપિત શાળામાંથી પરફ્યુમરીની ડિગ્રી ધરાવનાર ઉમેદવારને શરૂઆતમાં લગભગ 50,000 મળે છે. પરફ્યુમર ઘણા વર્ષોના અનુભવ પછી લાખોમાં કમાય છે.
ટોચની સંસ્થા
ભારતમાં એવી કેટલીક સંસ્થાઓ છે જે પરફ્યુમરીના અભ્યાસક્રમો ઓફર કરે છે. મુંબઈ યુનિવર્સિટી અને ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ કેમિકલ ટેક્નોલોજી, મુંબઈ પરફ્યુમરી અને ફ્લેવર ટેક્નોલોજીમાં માસ્ટર ડિગ્રી ઑફર કરે છે. ફ્રેગરન્સ એન્ડ ફ્લેવર ડેવલપમેન્ટ સેન્ટર (FFDC) કન્નૌજ, ઉત્તર પ્રદેશ એક વર્ષનો કોર્સ ઓફર કરે છે. અહીંથી શોર્ટ ટર્મ કોર્સ પણ કરી શકાય છે. વીજી વેઝ કોલેજ ઓફ આર્ટસ, સાયન્સ એન્ડ કોમર્સ (મુંબઈ) પરફ્યુમરી અને કોસ્મેટિક મેનેજમેન્ટમાં બે વર્ષનો પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ ડિપ્લોમા કોર્સ ઓફર કરે છે. આ કોર્સ પરફ્યુમરી, કોસ્મેટિક્સ અને મેનેજમેન્ટના તમામ પાસાઓને આવરી લે છે. વિદેશમાં ઘણી યુનિવર્સિટીઓ પરફ્યુમરીના કોર્સ ઓફર કરે છે.
આ પણ વાંચો: NHB Admit Card 2021-22: આસિસ્ટન્ટ મેનેજર માટેની ભરતી પરીક્ષાના એડમિટ કાર્ડ થયા જાહેર, અહીં કરો ડાઉનલોડ