સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સિસ (CBDT) એ ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફોર્મ 1-6 ને સૂચિત કર્યું છે. ITR ફોર્મ 1 (સહજ) અને ITR ફોર્મ 4 (સુગમ) સરળ સ્વરૂપો છે. તે મોટી સંખ્યામાં નાના અને મધ્યમ કરદાતાઓની જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે.
ITR Forms (Symbolic Image)
Follow us on
નવું નાણાકીય વર્ષ 2022-23 1લી એપ્રિલથી શરૂ થયું છે. આવકવેરા વિભાગે (Income tax department) નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે નવા ITR ફોર્મ્સ જાહેર કર્યા છે. જેમાં કરદાતાઓ (Taxpayers) પાસેથી વિદેશમાં રિટાયરમેન્ટ બેનિફિટ ખાતામાંથી થતી આવક વિશે માહિતી માંગવામાં આવી છે. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સિસ (CBDT) એ ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફોર્મ 1-6 ને સૂચિત કર્યું છે. ITR ફોર્મ 1 (સહજ) અને ITR ફોર્મ 4 (સુગમ) સરળ સ્વરૂપો છે. તે મોટી સંખ્યામાં નાના અને મધ્યમ કરદાતાઓની જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે. CBDT એ ITR ફોર્મ યથાવત રાખ્યું છે અને તેથી ITR ફાઇલિંગ ફોર્મ અને નિયમોમાં કોઈ ફેરફાર નથી. નિયમો આજથી એટલે કે 1લી એપ્રિલ 2022થી લાગુ થશે.
ક્યું ફોર્મ તમારા માટે છે
ITR-1 (સહજ) ફોર્મ – 50 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક ધરાવતી વ્યક્તિઓ કે જેઓ પગાર, મકાન/અન્ય સ્ત્રોતો (વ્યાજ વગેરે)માંથી આવક મેળવે છે. ITR-1 ફોર્મ મોટાભાગે ગયા વર્ષની જેમ જ રાખવામાં આવ્યું છે. ફોર્મમા નેટ સેલેરીમાં ઓવરસીઝ રીટાયરમેન્ટ બેનિફીટ ખાતામાંથી થનારી આવક સાથે જોડવામાં આવી છે.
ITR ફોર્મ 2- આ તે લોકો માટે છે જેઓ પગારદાર છે અને અન્ય સ્ત્રોતોમાંથી આવક ધરાવે છે પરંતુ વ્યવસાયમાંથી નથી. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, વ્યવસાયિક આવક શ્રેણી સિવાયના કરદાતાઓ આ ITR 2 ફાઇલ કરી શકે છે. પગાર અથવા પેન્શન મેળવનારા, હાઉસ પ્રોપર્ટી કમાનારા, ટૂંકા અને લાંબા મૂડી લાભો, ઘોડેસવારી સટ્ટાબાજી કરનારા, લોટરી અથવા કાનૂની જુગારની લિંક્સ દ્વારા કમાણી, કંપનીમાં ડિરેક્ટર, અનલિસ્ટેડ કંપનીમાં રોકાણકારો, જ્યારે પત્ની અને બાળકોની આવક આવકમાં ઉમેરવામાં આવે છે, ત્યારે આવી આવક ધરાવતા લોકો ITR ફોર્મ-2 ફાઇલ કરી શકે છે.
ITR ફોર્મ 3- કંપનીઓ/વ્યવસાયમાંથી નફાના સ્વરૂપમાં આવક મેળવનાર વ્યક્તિઓ દ્વારા ભરી શકાય છે. જે લોકો પોતાની પેઢી અથવા વ્યવસાય ધરાવે છે અને નફો કે નુકસાન કરી રહ્યા છે, કંપનીના ડિરેક્ટર છે, કોઈપણ કંપનીમાં ભાગીદાર છે, અનલિસ્ટેડ શેર, પગાર, હાઉસ પ્રોપર્ટી, કેપિટલ ગેઈન, હોર્સ રેસિંગ, લોટરી વગેરેમાં રોકાણ કર્યું છે. તો ITR ફોર્મ-3 ભરી શકાય છે.
ITR ફોર્મ 4- તે વ્યક્તિઓ, હિન્દુ અવિભાજિત પરિવારો (HUF) અને કંપનીઓ ફાઇલ કરી શકાય છે જેમની વ્યવસાયમાંથી આવક 50 લાખ રૂપિયા સુધીની છે. જો વ્યવસાયનું ટર્ન ઓવર 2 કરોડથી વધુ છે, તમે કંપનીના ડિરેક્ટર છો, અનલિસ્ટેડ શેર્સમાં રોકાણ કર્યું છે, તમે ભારત બહારના ખાતામાં હસ્તાક્ષર કરનાર અધિકારી છો, તો આ ફોર્મ ભરી શકાતું નથી.
ITR ફોર્મ 5- આ લિમિટેડ લાયબિલિટી પાર્ટનરશિપ (LLP) દ્વારા ભરવાનું હોય છે. આ તે કરદાતાઓ માટે છે જેઓ ભાગીદારી પેઢીમાંથી કમાણી કરે છે.
ITR ફોર્મ 6- આ સેક્શન 11 સિવાયની રજિસ્ટર્ડ કંપનીઓ માટે છે.
ITI-1 ફોર્મમાં, તે આવકવેરા કાયદાની કલમ 89A હેઠળ સૂચિત દેશમાં ઉલ્લેખિત નિવૃત્તિ લાભ ખાતું જાળવવામાં આવ્યું હતું કે કેમ તેની વિગતો પણ પૂછે છે. કરદાતાઓ આ આવક પર કલમ 89A હેઠળ કરવેરામાંથી રાહતનો દાવો પણ કરી શકે છે.
