જો તમે શેર માર્કેટમાંથી નફો કમાતા હોય તો જાણો Income Tax સંબંધિત આ નિયમો
જો તમે શેરબજારમાં રોકાણ કરો છો અને તમારા પોર્ટફોલિયોમાંના શેરોએ તમને ડિવિડન્ડ આપ્યું છે. ત્યારે તમારે માર્ચમાં આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરતા પહેલા આ નિયમો વિશે જાણી લેવું જોઈએ.
શેરબજારમાં લિસ્ટેડ મોટાભાગની કંપનીઓના નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના ત્રીજા ક્વાર્ટરના પરિણામો હવે આવી ગયા છે. ઘણી કંપનીઓએ તેમના શેરધારકોને વચગાળાનું ડિવિડન્ડ આપ્યું છે. કેટલાકે બોનસ શેર આપ્યા છે તો કેટલાકે શેર બાયબેક ઓફર પણ કરી છે. જો તમારા પોર્ટફોલિયોમાં કોઈપણ કંપનીએ આવું કંઈક કર્યું છે, તો તમારે જાણવું જોઈએ કે આ બધા વિકલ્પો તમારી આવકનો ભાગ છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારે ડિવિડન્ડ, શેર બાયબેક અથવા બોનસ શેર પર લાગુ થતા આવકવેરા નિયમો વિશે જાણવું જોઈએ…
ટેક્સ નિષ્ણાતોના મતે, જો કોઈ વ્યક્તિ શેરમાં રોકાણ કરવાથી વચગાળાના અથવા સંપૂર્ણ ડિવિડન્ડના રૂપમાં આવક મેળવે છે. પછી આ તેની વધારાની આવક છે અને આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે તેની માહિતી આપવી પડશે. બીજી બાજુ, જ્યારે કંપની શેર બાયબેક કરે છે, ત્યારે તેણે તેના પર ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. જ્યારે શેરધારકે કોઈ આવકવેરો ચૂકવવો પડતો નથી. જાણો બોનસ શેર પર કેવી રીતે ટેક્સ લાગે છે.
બોનસ શેર પર આવકવેરો
કંપની દ્વારા તેના વર્તમાન શેરધારકોને તેમના શેરના પ્રમાણમાં બોનસ શેર આપવામાં આવે છે. તેથી જ્યારે કંપની બોનસ શેર ફાળવે છે, ત્યારે તમારે તે સમયે કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી. આ બોનસ શેરનો ફાયદો છે. પરંતુ જ્યારે તમે તેને વેચો ત્યારે જ આ શેર પર ટેક્સ લાગે છે. જે રીતે અન્ય શેર વેચવા પર વસૂલવામાં આવે છે તે જ રીતે તે વસૂલવામાં આવે છે.
બોનસ શેરના વેચાણની ગણતરી ‘ફર્સ્ટ ઇન ફર્સ્ટ આઉટ’ના આધારે કરવામાં આવે છે. આવા કિસ્સામાં, જો બોનસ શેર ફાળવણી પછી એક વર્ષમાં વેચવામાં આવે છે, તો બોનસ શેર પર 15 ટકાના દરે આવકવેરો વસૂલવામાં આવે છે. બીજી તરફ, જો તેને 1 વર્ષથી વધુ સમય સુધી હોલ્ડ કર્યા પછી વેચવામાં આવે છે, તો જો આવક 1 લાખ રૂપિયાથી વધુ હોય તો લાભાર્થીએ 10 ટકા આવકવેરો ચૂકવવો પડશે.
ડિવિડન્ડ પર આવકવેરો કેવી રીતે વસૂલવામાં આવે છે?
શેર પર મળેલા અંતિમ અને સંપૂર્ણ ડિવિડન્ડ બંને પર આવકવેરો લાગુ થાય છે. ડિવિડન્ડમાંથી મળેલી રકમ સીધી શેરધારકોના ખાતામાં પહોંચે છે. આને તમારી વધારાની આવક તરીકે જોવામાં આવે છે અને આવકવેરાદાતાએ તેના ટેક્સ સ્લેબ અનુસાર આવકવેરો ચૂકવવો પડે છે. સામાન્ય રોકાણકારોએ બાકીના શેર બાયબેક પર આવકવેરો ચૂકવવો પડતો નથી. તેના બદલે, શેર બાયબેક કરતી કંપનીએ આ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે.
આ પણ વાંચો : ગૂગલ-માઈક્રોસોફ્ટ બાદ આ કંપનીમાં થશે તાબડતોબ છટણી, 8,500 કર્મચારીની યાદી તૈયાર!