Success Story: સખત મહેનતથી મહિલા ખેડૂતે સ્ટ્રોબેરીની ખેતીમાં મેળવી સફળતા, અન્ય મહિલાઓ માટે બની પ્રેરણાસ્ત્રોત
મંત્રાવતીને આજે સ્ટ્રોબેરીની ખેતીથી ઘણો ફાયદો મળી રહ્યો છે. સૌથી સારી વાત એ છે કે સરકારી યોજનાઓમાંથી મળતી મદદને કારણે તેમને સ્ટ્રોબેરીની ખેતીમાં ખર્ચ પણ ઓછો આવે છે.
એક સફળ મહિલા ખેડૂત (Woman Farmer)મંત્રવતી ઉત્તર પ્રદેશના ઇટાવા જિલ્લાની રહેવાસી છે. તેની સફળતા પાછળ સખત મહેનત અને પોતાનામાં વિશ્વાસ છે. મંત્રવતી સ્ટ્રોબેરીની ખેતી(Strawberry Farming)કરે છે અને અન્ય મહિલાઓને સ્ટ્રોબેરીની ખેતી કરવા માટે પ્રોત્સાહિત અને તાલીમ આપી રહી છે. સરકાર દ્વારા ચલાવવામાં આવતી યોજનાઓનો લાભ લઈને મંત્રવતીએ પોતાના કામની શરૂઆત કરી. સેલ્ફ હેલ્પ ગ્રુપ(Self Help Group)માં જોડાયા બાદ મંત્રવતીને સ્ટ્રોબેરીની ખેતી કરવાનો વિચાર આવ્યો. તે ખેડૂત સભાઓમાં પણ ભાગ લે છે. અહીં તેઓ ખેતીને લગતી નવી માહિતી ખૂબ જ સરળતાથી મેળવી લે છે.
મંત્રાવતીને આજે સ્ટ્રોબેરીની ખેતીથી ઘણો ફાયદો મળી રહ્યો છે. સૌથી સારી વાત એ છે કે સરકારી યોજનાઓમાંથી મળતી મદદને કારણે તેમને સ્ટ્રોબેરીની ખેતીમાં ખર્ચ પણ ઓછો આવે છે. તેણી કહે છે કે ‘આજે મને એક છોડમાંથી 2 કિલો ફળ મળે છે. અત્યાર સુધીમાં મંત્રવતીએ તેના ખેતરમાંથી 70 કિલો સ્ટ્રોબેરીનું ઉત્પાદન મેળવ્યું છે.
તેમણે કહ્યું કે બજારમાં સ્ટ્રોબેરીની ઘણી માગ છે અને ફળો 400 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે. સેલ્ફ હેલ્પ ગ્રુપની અન્ય મહિલાઓ પણ સ્ટ્રોબેરીની ખેતી તરફ વળી છે. મંત્રવતીએ જણાવ્યું હતું કે પરંપરાગત પાકો કરતાં વધુ નફાના માર્જિનને કારણે ખેડૂતોનો આ દિશામાં વલણ વધી રહ્યો છે. સાથે સાથે કૃષિ વૈજ્ઞાનિકો પણ તેમના સ્તરે મદદ કરીને આ ફળની ખેતીને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છે.
સ્ટ્રોબેરીની ખેતીને લગતી મહત્વની બાબતો
સ્ટ્રોબેરીની ખેતી શરૂ કરતા પહેલા ખેતરને સારી રીતે તૈયાર કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. ખેતરમાં ત્રણ-ચાર વાર ખેડાણ કરીને જમીનને સારી બનાવવામાં આવે છે. આ પછી ક્યારા તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ ક્યારામાં સ્ટ્રોબેરીના છોડ વાવવામાં આવે છે. જ્યારે છોડમાં ફૂલ આવવા લાગે ત્યારે ખેડૂતોને મલ્ચિંગ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. મલ્ચિંગના ઘણા ફાયદા છે.
ખેડૂતો મલ્ચિંગ દ્વારા નીંદણની સમસ્યામાંથી મુક્તિ મેળવે છે. તે જ સમયે, જમીનમાં લાંબા સમય સુધી ભેજ રહે છે અને ફળના સડવાની સમસ્યા રહેતી નથી. તેથી જ ખેડૂતોને થોડી જાડી પોલિથીન વડે મલ્ચિંગ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
કૃષિ વૈજ્ઞાનિકો ખેડૂતોને પ્રદેશ અને આબોહવા અનુસાર જાતો પસંદ કરવાની સલાહ આપે છે. જો વિવિધ વિસ્તાર માટે યોગ્ય ન હોય તો ખેડૂતોને નુકસાન વેઠવું પડી શકે છે. ખેડૂતોએ હંમેશા ખેતરમાં માત્ર સુધારેલી જાતોના રોપાઓ જ રોપવા જોઈએ, જો તેઓ પોતાની નર્સરી તૈયાર કરે તો ગુણવત્તાયુક્ત બિયારણની પસંદગી ખૂબ જ જરૂરી છે.
આ પણ વાંચો: 9 રાજ્યોમાં હિન્દુઓને લઘુમતીનો દરજ્જો આપવાની માગ, કેન્દ્ર સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં એફિડેવિટ દાખલ કરી