ખેતીમાં ખેડ, ખાતર અને પાણી ત્રણે પાયાના પરિબળો છે. પણ શું તમે જાણો છો કે પાણી કરતા વધુ મહત્વપૂર્ણ એક તત્વ છે જે પાક માટે અનિવાર્ય છે? એ છે ‘વરાપ’. આજના સમયમાં કુદરતી ખેતી તરફ વધતા પગલાં વચ્ચે વરાપનું મહત્વ સમજીને ખેડૂતો વધુ સારું ઉત્પાદન મેળવી શકે છે.
ખેડૂતો અને સામાન્ય લોકો માનતા હોય છે કે છોડના મૂળને વધુ પાણી આપવું જરૂરી છે. પરંતુ હકીકતમાં, છોડના મૂળને ભેજની જરૂર હોય છે, એટલે કે ‘વરાપ’ જરૂરી છે. જમીનમાં બે કણો વચ્ચે જે ખાલી જગ્યા હોય છે, તેમાં 50 ટકા હવા અને 50 ટકા ભેજ હોવો જોઈએ. જો પાણી વધુ આપવામાં આવે, તો હવા બહાર નીકળી જાય છે, જેનાથી મૂળને ઓક્સિજન મળતો નથી અને પાક પીળો પડી જાય છે અથવા સૂકાઈ જાય છે.
જો વરાપ ઓછું હોય, તો છોડ સૂકાઈ જાય છે અને વિકાસ રોકાઈ જાય છે. જો વધુ હોય, તો છોડમાં રોગો અને જીવાતો લાગવાની શક્યતા વધી જાય છે. તેથી, વરાપનું પ્રમાણ સંતુલિત રાખવું ખૂબ જરૂરી છે.
કુદરતી ખેતીમાં પાણીનું સંચાલન અને વરાપ જાળવવા માટેની આ પદ્ધતિઓ અપનાવવાથી ખેડૂતો પાકની ગુણવત્તા સુધારી શકે છે અને જમીનની ઉર્વરકતા જાળવી રાખી શકે છે.
1. વરાપ કેટલો સમય સુધી જાળવી શકાય?
2. શું દરેક પાક માટે વરાપ જરૂરી છે?
3. વધુ વરાપ થવાથી શું નુકસાન થાય?
કુદરતી ખેતીમાં પાણીની સમજૂતી અને વરાપનું મહત્વ સમજવું અનિવાર્ય છે. જો તમે ખેતીમાં નવી પદ્ધતિઓ અપનાવશો, તો પાકનું ઉત્પાદન માત્ર વધશે નહીં, પણ તેની ગુણવત્તા પણ વધુ સારી રહેશે.
Published On - 8:38 pm, Wed, 29 January 25