કેનેડા અને ભારત વચ્ચે વધી રહેલા વિવાદની અસર બંને દેશો પર પડશે. નુકસાન માત્ર એક દેશને નહીં પરંતુ બંને દેશોને થશે. કેટલાક પાસે વધુ છે અને કેટલાક ઓછા છે. ભારત અને કેનેડા વચ્ચે વધી રહેલા વિવાદની અસર વ્યાપારથી લઈને બજાર સુધીની દરેક વસ્તુ પર પડશે. કેનેડાનો વિવાદ શરૂ થયો ત્યારથી શેરબજારમાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. આ મુદ્દાને કારણે, કેનેડાથી આવતા રોકાણ અને નિકાસને જ અસર થશે નહીં, પરંતુ તમારી પ્લેટનું બજેટ પણ બગડશે. જો ખાલિસ્તાનના મુદ્દે શરૂ થયેલા વિવાદની અસર બંને દેશોના બિઝનેસ પર પડશે તો ઘણી ભારતીય કંપનીઓ મુશ્કેલીમાં મુકાઈ જશે. તમારે મોંઘવારીનો સામનો કરવો પડી શકે છે અને તમારી નોકરી પણ જોખમમાં આવી શકે છે. કેનેડા ભણવા જઈ રહેલા વિદ્યાર્થીઓને સૌથી મોટી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડશે.
ખાલિસ્તાન તરફી નેતા હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યામાં ભારતનો હાથ હોવાના કેનેડાના આરોપ બાદ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં ખટાશ આવી રહી છે. તેની અસર બિઝનેસ પર પણ પડવા લાગી છે. જો આ અસર વધુ વધે તો કેનેડિયન રોકાણ ભારતની બહાર જઈ શકે છે. કેનેડા પેન્શન પ્લાન ઈન્વેસ્ટમેન્ટ બોર્ડ, જેણે ભારતમાં 21 અબજ ડોલર એટલે કે રૂ. 1.74 લાખ કરોડનું રોકાણ કર્યું છે, તે ભારતની બહાર જઈ શકે છે. કેનેડા પેન્શન પ્લાન ઈન્વેસ્ટમેન્ટ બોર્ડ કોટક મહિન્દ્રા બેંક, Paytm, Zomato, ICICI સહિત ભારતની 70 લિસ્ટેડ કંપનીઓમાં રોકાણ કરે છે. જો વિવાદ વધશે તો કેનેડિયન પેઢી પાછી ખેંચી શકે છે અને અર્થતંત્ર પર તેની અસર દેખાઈ શકે છે.
બંને દેશો વચ્ચે બગડતી પરિસ્થિતિ તણાવમાં વધારો કરી શકે છે. કેનેડા અને ભારત વચ્ચેના વેપારને અસર થઈ શકે છે. બંને દેશો વચ્ચેનો વેપાર 2023 સુધીમાં 8 અબજ ડોલર સુધી પહોંચવાની ધારણા છે. જો ટેન્શન વધશે તો તેની પણ અસર થશે અને આયાત-નિકાસને અસર થશે. ભારત કેનેડા પાસેથી મોટા પ્રમાણમાં મસૂરની ખરીદી કરે છે. વિવાદ વધશે તો દાળ મોંઘી થશે. ભારતની કુલ મસૂરની આયાત 2020-21માં 11.16 લાખ ટન, 2021-22માં 6.67 લાખ ટન અને 2022-23માં 8.58 લાખ ટન હતી. જેમાંથી ભારતે વર્ષ 2020-21માં કેનેડા પાસેથી 9.09 લાખ ટન, વર્ષ 2021-22માં 5.23 લાખ ટન અને વર્ષ 2022-23માં 4.85 લાખ ટન દાળની ખરીદી કરી હતી. જો બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો બગડશે તો દેખીતી રીતે દાળના ભાવ વધશે.
મોંઘવારી વધી શકે છે
જો ભારત અને કેનેડા વચ્ચેનો તણાવ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે તો મસૂર સિવાય મ્યુરિએટ ઓફ પોટાશ ખાતર પર તેની સૌથી વધુ અસર પડી શકે છે. તેની કિંમતો વધી શકે છે. વર્ષ 2022-23માં કુલ 23.59 લાખ ટન પોટાશની આયાતમાંથી ભારતે કેનેડા પાસેથી 11.43 લાખ ટન પોટાશની ખરીદી કરી હતી. જોકે, એ સમજવું પણ જરૂરી છે કે કેનેડા ભારત પર વધુ નિર્ભર છે. તે કેનેડામાં ઉત્પાદિત મસૂરમાંથી અડધાથી વધુ ભારતમાં નિકાસ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં કેનેડા માટે ભારતમાં મસૂરની નિકાસ અટકાવવી મુશ્કેલ બની જશે. જો તે આ ભૂલ કરશે તો પણ નુકસાન તેનું જ થશે, કારણ કે ભારતમાં દાળ માટે ઓસ્ટ્રેલિયા અને અમેરિકા જેવા દેશો છે.
કેનેડામાં મોટી સંખ્યામાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ છે જેઓ ત્યાં અભ્યાસ કરી રહ્યા છે. જો વિવાદ વધશે, તો તે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ માટે સમસ્યા ઊભી કરી શકે છે, પરંતુ તે કેનેડાને પણ અસર કરશે, કારણ કે કેનેડાની અર્થવ્યવસ્થા ઘણી હદ સુધી ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ પર નિર્ભર છે. કેનેડામાં અભ્યાસ કરતા વિદેશી વિદ્યાર્થીઓમાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા 40 ટકા છે. આંતરરાષ્ટ્રીય વિદ્યાર્થીઓ કેનેડિયન અર્થતંત્રમાં મોટી ભૂમિકા ભજવે છે. આ વિદ્યાર્થીઓ ત્યાં મોટી ફી ભરીને અભ્યાસ કરે છે અને ત્યાંની અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે. કેનેડાના વિદ્યાર્થીઓ કરતાં વિદેશી વિદ્યાર્થીઓ પાસેથી 4 થી 5 ગણી વધુ ફી લેવામાં આવે છે.કેનેડામાં અભ્યાસ કરતા લગભગ સાડા ત્રણ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ ત્યાંના અર્થતંત્રમાં 4.9 બિલિયન ડોલરનું યોગદાન આપે છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
Published On - 5:05 pm, Tue, 19 September 23