1 ફેબ્રુઆરી મંગળવારે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23 (Union Budget 2022-23) રજૂ કરતાં કેન્દ્રીય નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે (FM Nirmala Sitharaman) જણાવ્યું હતું કે રવી 2021-22માં ઘઉંની ખરીદી તથા ખરીફ 2021-22માં ડાંગરની અંદાજિત ખરીદીમાં 163 લાખ ખેડૂતો પાસેથી 1208 લાખ મેટ્રિક ટન ઘઉં અને ડાંગરનો સમાવેશ કરવામાં આવશે અને લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP)ના 2.37 લાખ કરોડ રૂપિયા સીધા ખેડૂતોના ખાતામાં ચૂકવવામાં આવશે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે રાજ્યોને પ્રાકૃતિક, ઝીરો-બજેટ અને ઓર્ગેનિક એગ્રીકલ્ચર, આધુનિક કૃષિ, મૂલ્યવર્ધન અને વ્યવસ્થાપનની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે તેમની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓના અભ્યાસક્રમમાં સુધારો કરવા પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે પીપીપી મોડમાં એક નવી યોજના શરૂ કરવામાં આવશે જે અંતર્ગત ખેડૂતોને ડિજિટલ અને હાઈટેક સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવશે. આ માટે, જાહેર ક્ષેત્રની સંશોધન અને વિસ્તરણ સંસ્થાઓ તેમજ ખાનગી કૃષિ તકનીકી કંપનીઓ અને કૃષિ મૂલ્ય શૃંખલામાંના હિતધારકોને સામેલ કરવામાં આવશે.
કૃષિ ક્ષેત્રમાં સ્ટાર્ટ-અપ સિસ્ટમ પર ભાર મૂકતાં, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે સહ-રોકાણ મોડલ હેઠળ બનાવવામાં આવેલા મિશ્ર મૂડી ભંડોળ માટે નાબાર્ડ તરફથી સહાય પૂરી પાડવામાં આવશે. આ ફંડનો ઉદ્દેશ્ય ‘કૃષિ સંબંધિત સ્ટાર્ટ-અપ્સ અને કૃષિ ઉત્પાદન મૂલ્ય શૃંખલા માટે યોગ્ય ગ્રામીણ સાહસોને નાણાં પૂરો પાડવાનો’ હશે.
આ સ્ટાર્ટ-અપ્સની પ્રવૃત્તિઓમાં અન્ય બાબતોની સાથે, ખેડૂતોને ફાર્મ સ્તરે ભાડાના ધોરણે વિકેન્દ્રિત મશીનરી પ્રદાન કરવી, એફપીઓ માટે IT આધારિત સપોર્ટનો સમાવેશ થશે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું, “કેન-બેતવા લિંક પ્રોજેક્ટ રૂ. 44,605 કરોડના અંદાજિત ખર્ચે અમલમાં આવશે.” આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય 9.08 લાખ હેક્ટર ખેતીની જમીનને સિંચાઈની સુવિધા પૂરી પાડવાનો છે. 62 લાખ લોકોને પીવાના પાણીની સપ્લાય ઉપરાંત, આ પ્રોજેક્ટ 103 મેગાવોટ હાઇડ્રો અને 27 મેગાવોટ સોલાર પાવર પણ પ્રદાન કરશે. તેમણે કહ્યું કે આ પ્રોજેક્ટ માટે 2021-22ના સુધારેલા અંદાજમાં 4,300 કરોડ રૂપિયા અને 2022-23માં 1,400 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે.
તેમણે કહ્યું કે પાંચ રિવર લિંક્સ અને દમણગંગા-પિનજાલ, પાર-તાપી-નર્મદા, ગોદાવરી-કૃષ્ણ, કૃષ્ણા-પેન્નાર-કાવેરીના ડ્રાફ્ટ ડીપીઆરને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે લાભાર્થી રાજ્યો વચ્ચે આ અંગે સમજૂતી થતાં જ કેન્દ્ર સરકાર તેમના અમલીકરણ માટે સહાય જાહેર કરશે.
નવી ટેક્નોલોજીના ઉપયોગ પર ભાર મૂકતા, નાણામંત્રીએ કહ્યું કે ‘કિસાન ડ્રોન’ના ઉપયોગને કૃષિ પાકોનું મૂલ્યાંકન કરવા, જમીનના દસ્તાવેજોને ડિજિટાઇઝ કરવા, જંતુનાશકો અને પોષક તત્વોનો છંટકાવ કરવા માટે પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
બજેટમાં રસાયણોનો ઉપયોગ કર્યા વિના કુદરતી ખેતી પર પણ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે. ‘દેશભરમાં રાસાયણિક મુક્ત કુદરતી ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે, પ્રથમ તબક્કામાં ગંગા નદીને અડીને આવેલા પાંચ કિલોમીટર પહોળા કોરિડોર હેઠળ આવતા ખેડૂતોની જમીનો પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવશે.’
कृषि को बढ़ावा देने के लिए केन-बेतवा लिंक परियोजना द्वारा नदियो को जोड़ना और किसानों को प्रौद्योगिकी के जरिये खेती करने के लिए प्रोत्साहित करने की दिशा मे सरकार ने कई कदम उठाए।#AatmanirbharBharatKaBudget pic.twitter.com/G37TRBtfbC
— NSitharamanOffice (@nsitharamanoffc) February 1, 2022
લણણી પછીના મૂલ્યવૃદ્ધિ, સ્થાનિક વપરાશમાં વધારો અને સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે મોટા અનાજ ઉત્પાદનોની બ્રાન્ડિંગ માટે બજેટમાં જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
નાણાપ્રધાને સ્થાનિક તેલીબિયાંના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક વ્યાપક યોજનાના અમલીકરણની જાહેરાત કરી છે. “તેલીબિયાંની આયાત પરની આપણી નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે તેલીબિયાંનું સ્થાનિક ઉત્પાદન વધારવા માટે એક તર્કસંગત અને વ્યાપક યોજના અમલમાં મૂકવામાં આવશે,”
નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે કેન્દ્ર સરકાર, રાજ્ય સરકારો સાથે ભાગીદારીમાં, ખેડૂતોને ‘ફળો અને શાકભાજીની યોગ્ય જાતો અપનાવવા’ અને ‘ઉત્પાદન અને લણણીની યોગ્ય તકનીકોનો ઉપયોગ કરવા’ મદદ કરવા માટે એક વ્યાપક પેકેજ પ્રદાન કરશે.
તેમણે કહ્યું કે સરકાર MSP પર ખેડૂતો દ્વારા રેકોર્ડ ખરીદી કરી રહી છે. આ વખતે, ઉત્પાદનની ખરીદીના બદલામાં, DBT દ્વારા ખેડૂતોના બેંક ખાતામાં 2.7 લાખ કરોડ રૂપિયા જમા કરવામાં આવ્યા છે. આ સિઝનમાં MSP પર 2.37 લાખ કરોડની ખરીદીનો અંદાજ છે. સરકાર DBT દ્વારા MSP પર ખરીદી માટે સીધા ખેડૂતોને પૈસા મોકલે છે.
નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે સરકાર ગંગા નદીના કિનારે કુદરતી જૈવિક ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કામ કરશે. તેમણે કહ્યું કે સમગ્ર દેશમાં કેમિકલ મુક્ત કુદરતી ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. પ્રથમ તબક્કામાં ગંગા નદીના કિનારે 5 કિલોમીટર પહોળા કોરિડોરમાં આ પ્રકારની ખેતી પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવશે.
આ પણ વાંચો: જ્યારે વાહન ચાલક પાસે માન્ય લાઈસન્સ ન હોય તો વીમા કંપની વળતર ચૂકવવા માટે જવાબદાર નહીં : ગુજરાત હાઈકોર્ટ
આ પણ વાંચો: Viral: ભાઈના પ્રેમનો લાગણીસભર વીડિયો જોઈ લોકો બોલ્યા ‘ભાઈ હો તો ઐસા’
Published On - 10:12 pm, Tue, 1 February 22