Election Rules In other Countries : સમગ્ર દુનિયામાં ચૂંટણીના નિયમો વિચિત્ર છે, જાણો તમારા મતે યોગ્ય ચૂંટણી વ્યવસ્થા ક્યાં છે ?
ભારતમાં બેલેટ પેપર અથવા EVM દ્વારા ચૂંટણીઓ યોજાય છે અને તેના જનપ્રતિનિધિઓ તેમાંથી ચૂંટાય છે, પરંતુ અન્ય દેશોમાં અલગ વ્યવસ્થા છે.
વિશ્વના અન્ય દેશોમાં માત્ર ચૂંટણી (election) કરાવવાની પ્રક્રિયા જ અલગ નથી, પરંતુ ચૂંટણીને લઈને પણ અલગ-અલગ નિયમો છે. જેમ કેટલીક જગ્યાએ માર્બલથી ચૂંટણી યોજાય છે, તો કેટલીક જગ્યાએ 16 વર્ષની વ્યક્તિ પણ મતદાન કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં આજે અમે તમને અલગ-અલગ દેશોના વોટિંગ (voting) સાથે જોડાયેલા નિયમો જણાવી રહ્યા છીએ. જેથી તમે સમજી શકશો કે ભારત સિવાય અન્ય દેશોમાં કેવી રીતે ચૂંટણી યોજાય છે.
વાર મુજબ થાય છે ચુંટણી
તમે જોયું જ હશે કે ભારતમાં ચૂંટણીની તારીખો ચોક્કસ વારનું ધ્યાન રાખતી નથી, એટલે કે એવો કોઈ ખાસ દિવસ નથી કે જેના પર ચૂંટણી યોજવી જોઈએ પરંતુ બીજા ઘણા દેશોમાં આવું છે. વિશ્વના મોટાભાગના દેશોમાં સપ્તાહના અંતે ચૂંટણીઓ યોજાય છે. અમેરિકામાં મંગળવારે, કેનેડામાં સોમવારે, ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યુઝીલેન્ડમાં શનિવારે ચૂંટણી યોજાય છે.
16 વર્ષની ઉંમરે કરી શકે છે મતદાન
વિશ્વના મોટાભાગના દેશોમાં 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોને મત આપવાનો અધિકાર છે પરંતુ બ્રાઝિલમાં આવું નથી. બ્રાઝિલમાં 1988 થી 16 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોને મત આપવાનો અધિકાર મળે છે. એટલું જ નહીં અહીં મતદાન કરવું જરૂરી છે અને જો તેમ ન કરે તો તેની સામે કાર્યવાહી પણ થઈ શકે છે. ઑસ્ટ્રિયા, આર્જેન્ટિના જેવા દેશોમાં 17 વર્ષની વયના લોકો મતદાન કરી શકે છે.
ઓનલાઈન પણ આપી શકે છે મત
2005થી એસ્ટોનિયા નામના દેશે ખાસ વ્યવસ્થા કરી છે. હવે અહીં લોકો ઓનલાઈન (online voting) માધ્યમથી પણ વોટ કરી શકશે. જી હા, અહીંના લોકો લાઈનોમાં ઊભા રહેવાનું ટાળીને ઓનલાઈન મતદાન કરી શકે છે. આ માટે તેમને સ્કેન કરેલા ID કાર્ડ અને પીન મળેલા છે. જેના દ્વારા ટેક્સથી લઈને અનેક પ્રકારના કામ કરી શકાય છે તેમજ મોટાભાગના દેશોમાં મતદાન મથક પર જઈને મતદાન કરવું પડે છે.
અવકાશમાં પણ થાય છે મતદાન
જી હા, એક દેશ અવકાશમાં પણ મતદાન કરાવે છે. ખરેખર, ટેક્સાસમાં અવકાશમાં કામ કરતા અવકાશયાત્રીઓને પણ મત આપવાનો અધિકાર છે અને તેમને અવકાશમાં મતપત્ર મોકલવામાં આવે છે. અવકાશયાત્રીઓ બેલેટ (ballot paper) દ્વારા મત આપે છે અને PDF વગેરેને અનુસરીને પૃથ્વી પર તેમનો મેલ મોકલે છે.
NOTAનો વિકલ્પ
તમે ભારતમાં જોયું જ હશે કે EVMમાં NOTAનો વિકલ્પ હોય છે. તેવી જ રીતે આ વિકલ્પ વિશ્વના કેટલાક દેશોમાં જોવા મળે છે. જેથી જો તમને કોઈ ઉમેદવાર પસંદ ન હોય, તો NOTAને મત આપે છે. આ સિસ્ટમ કોલંબિયા, ગ્રીસ, સ્પેન, યુક્રેન જેવા દેશોમાં છે.
Latest News Updates
