કાનુની સવાલ : શૂન્ય લગ્ન શું છે, શું આ લગ્ન માન્ય ગણાય કે નહી જાણો

શૂન્ય લગ્ન (Void Marriage) નો અર્થ છે.એવા લગ્ન જે કાનુન માન્ય હોતા નથી અને શરુઆતથી જ ગેરકાયદેસર છે. આ પ્રકારના લગ્નને ભારતીય કાયદામાં અમાન્ય લગ્ન પણ કહેવામાં આવે છે. તો ચાલો આજે આપણે શૂન્ય લગ્ન વિશે વિસ્તારથી વાત કરીએ

| Updated on: Mar 23, 2025 | 4:19 PM
4 / 8
જો લગ્ન કરનાર પુરુષ અને મહિલા (Sapinda Relationship) માં આવે છે અને તેની વચ્ચે લગ્નની અનુમતિ નથી. તો આ લગ્ન શૂન્ય લગ્ન હશે.સપિંડાનો અર્થ છે કે, બંન્ને વચ્ચે ત્રણ પેઢીઓ સુધી (માતા તરફથી ) કે પાંચ પેઢી (પિતા તરફથી ) લોહીના સંબંધમાં હોય.

જો લગ્ન કરનાર પુરુષ અને મહિલા (Sapinda Relationship) માં આવે છે અને તેની વચ્ચે લગ્નની અનુમતિ નથી. તો આ લગ્ન શૂન્ય લગ્ન હશે.સપિંડાનો અર્થ છે કે, બંન્ને વચ્ચે ત્રણ પેઢીઓ સુધી (માતા તરફથી ) કે પાંચ પેઢી (પિતા તરફથી ) લોહીના સંબંધમાં હોય.

5 / 8
આવા લગ્નને કોઈ કાનુની માન્યતા મળતી નથી. એટલે કે, આ લગ્ન ક્યારેય થયા નથી એવું માનવામા આવે છે.કોઈપણ પ્રકારના વૈવાહિક અધિકારો મળતા નથી.જેમ પત્નીને પતિની મિલકતમાં કોઈ હક નથી મળતો કે ન તો તેને ભરણપોષણનો કોઈ અધિકાર છે.

આવા લગ્નને કોઈ કાનુની માન્યતા મળતી નથી. એટલે કે, આ લગ્ન ક્યારેય થયા નથી એવું માનવામા આવે છે.કોઈપણ પ્રકારના વૈવાહિક અધિકારો મળતા નથી.જેમ પત્નીને પતિની મિલકતમાં કોઈ હક નથી મળતો કે ન તો તેને ભરણપોષણનો કોઈ અધિકાર છે.

6 / 8
જો આપણે બાળકોના અધિકારોની વાત કરીએ તો સુપ્રીમ કોર્ટ અનુસાર, જો કોઈ બાળક શૂન્ય લગ્નથી જન્મે છે, તો તેને કાયદેસરનું બાળક ગણવામાં આવશે અને તે માતાપિતાની વ્યક્તિગત મિલકત માટે હકદાર બનશે. જો કે, તે પૈતૃક સંપત્તિમાં હકદાર રહેશે નહીં.

જો આપણે બાળકોના અધિકારોની વાત કરીએ તો સુપ્રીમ કોર્ટ અનુસાર, જો કોઈ બાળક શૂન્ય લગ્નથી જન્મે છે, તો તેને કાયદેસરનું બાળક ગણવામાં આવશે અને તે માતાપિતાની વ્યક્તિગત મિલકત માટે હકદાર બનશે. જો કે, તે પૈતૃક સંપત્તિમાં હકદાર રહેશે નહીં.

7 / 8
શૂન્ય લગ્ન એ લગ્ન હોય છે જે કાનુની રુપથી ક્યારેય અસ્તિત્વમાં હોતા નથી. ભારતીય કાનુન અનુસાર જો કોઈ લગ્ન દ્વિપક્ષી, પ્રતિબંધિત સંબંધ અથવા સપિંડા સંબંધના કિસ્સામાં પ્રતિબદ્ધ છે, તો લગ્ન આપોઆપ અમાન્ય બની જાય છે.

શૂન્ય લગ્ન એ લગ્ન હોય છે જે કાનુની રુપથી ક્યારેય અસ્તિત્વમાં હોતા નથી. ભારતીય કાનુન અનુસાર જો કોઈ લગ્ન દ્વિપક્ષી, પ્રતિબંધિત સંબંધ અથવા સપિંડા સંબંધના કિસ્સામાં પ્રતિબદ્ધ છે, તો લગ્ન આપોઆપ અમાન્ય બની જાય છે.

8 / 8
અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે.જો તમને તમારા ચોક્કસ કેસ અંગે કાનૂની સલાહની જરૂર હોય, તો અનુભવી વકીલનો સંપર્ક કરી શકો છો. (All Image: Symbolic Image)

અહીં આપેલી માહિતી ફક્ત કોર્ટના નિર્ણયો અને કલમોને આધારે આપવામાં આવી છે.જો તમને તમારા ચોક્કસ કેસ અંગે કાનૂની સલાહની જરૂર હોય, તો અનુભવી વકીલનો સંપર્ક કરી શકો છો. (All Image: Symbolic Image)