History of city name : ઉદયપુરના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા
ઉદયપુર, માત્ર એક શહેર નહીં, પણ મેવાડનું ગૌરવ, રાજપૂતની બહાદુરી અને સાંસ્કૃતિક વૈભવનું પ્રતિક છે. તેની ઐતિહાસિક ઇમારતો, તળાવો અને શાહી પરંપરાઓ આજે પણ તેને ભારતના સૌથી સુંદર અને મહત્ત્વના પ્રવાસન સ્થળોમાં સ્થાન આપે છે.
ઉદયપુર, મેવાડ પ્રદેશનો ભાગ રહ્યો છે, જે રાજપૂત શાસકોના પ્રશાસન હેઠળ એક પ્રાચીન અને ગૌરવશાળી રાજય હતું. મેવાડના રાજપૂત શાસકો, ખાસ કરીને સિસોદિયા વંશ આ પ્રદેશનું સંચાલન કરતા.
ઉદયપુરનું નામ મહારાણા ઉદય સિંહ બીજા (Maharana Udai Singh II) ના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. 1559માં ચિત્તોડગઢ પર મુઘલ શાસક અકબરની ચઢાઈ બાદ, મહારાણા ઉદયસિંહે નવા પાટનગર માટે એક સુરક્ષિત અને સુંદર સ્થળ શોધવા શરૂઆત કરી. દંતકથાઓ મુજબ, એક સંત (હરિત ઋષિ) મહારાણા ઉદયસિંહને અરુણોદય પર્વતમાળાની છાયામાં પિછોલા તળાવ નજીક નવું પાટનગર સ્થાપવા માટે પ્રેરણા આપી. એ પ્રમાણે, "ઉદય" (સૂર્યોદય) અને "પુર" (શહેર) થી "ઉદયપુર" નામ પડ્યું.
16મી સદીના મધ્યમાં, ચિત્તોડગઢ પર અકબર દ્વારા 1567માં આક્રમણ થયું. આ વખતે, મહારાણા ઉદયસિંહે ઉદયપુરને મેવાડના નવા પાટનગર તરીકે વિકસાવ્યું.
મહારાણાએ શક્તિશાળી કિલ્લાઓ, તળાવો અને મહેલો સાથે શહેરનું નિર્માણ શરૂ કર્યું. રાજપૂતો અને મુઘલ વચ્ચે ઘણાં યુદ્ધો થયા, જેમાં હલદીઘાટીનું યુદ્ધ (1576) ખુબ જ પ્રસિદ્ધ છે.
મહારાણા પ્રતાપ, ઉદયસિંહના પુત્ર, એક અસાધારણ યોદ્ધા હતા. 1576માં હલ્દીઘાટી યુદ્ધ, મેવાડ અને મુઘલ (અકબરના સેનાપતિ માનસિંહ) વચ્ચે થયું. આ યુદ્ધમાં, મહારાણા પ્રતાપે પોતાના ઘોડા ચેતક સાથે બહાદુરીપૂર્વક લડાઈ લડી. આ યુદ્ધ બાદ પણ મેવાડના શાસકો મુઘલ સામ્રાજ્ય સામે અડીખમ ઊભા રહ્યા.
1818માં, મેવાડના શાસકો બ્રિટિશ ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપની સાથે સંધિ કરી, જેના દ્વારા ઉદયપુર બ્રિટિશ પ્રોટેક્ટોરેટ બન્યું. 1947માં ભારત સ્વતંત્ર થયા બાદ, 1949માં ઉદયપુર રાજસ્થાન રાજ્યમાં શામેલ થયું. (Credits: - Canva)
આજે, ઉદયપુર વિશ્વના શ્રેષ્ઠ પ્રવાસન સ્થળોમાંનું એક છે. UNESCO વર્લ્ડ હેરિટેજ શહેર તરીકે તેને ઓળખ મળી છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.) (Credits: - Canva)