Packaged Milk : પેકેટવાળા દૂધને વારંવાર ગરમ કરવાથી શું થાય છે નુકસાન? દૂધ ઉકાળવાની સાચી રીત, આ વાત તમને નહીં ખબર હોય
Packaged Milk : શું બજારમાં ઉપલબ્ધ પેકેજ્ડ દૂધને ઉકાળવું જરૂરી છે? પેકેજ્ડ દૂધ તેમાં જોવા મળતા બેક્ટેરિયાનો નાશ કરવાની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થઈ ગયું હોય છે તો પણ શું તેને ઘરે વારંવાર ઉકાળવું જરૂરી છે?
પેકેટ દૂધ હોય કે ગાયનું દૂધ, આપણે ઘરે લાવતાની સાથે જ સૌથી પહેલું કામ તેને ઉકાળવાનું કરીએ છીએ. એ પણ સાચું છે કે દૂધમાં રહેલા હાનિકારક બેક્ટેરિયાથી છૂટકારો મેળવવા માટે તેને ઉકાળવું ખૂબ જ જરૂરી છે. પરંતુ શું બજારમાં ઉપલબ્ધ પેકેજ્ડ દૂધ પણ ઉકાળવું જરૂરી છે? પેકેજ્ડ દૂધ તેમાં જોવા મળતા બેક્ટેરિયાનો નાશ કરવાની પ્રક્રિયામાંથી પસાર થઈ ગયું છે, તો શું તેને ઘરે વારંવાર ઉકાળવું જરૂરી છે? ચાલો જાણીએ.
90 ટકા લોકો હજુ પણ અજાણ છે
વાસ્તવમાં, ઘણા સંશોધનોમાં તે સાબિત થયું છે કે દૂધને વારંવાર ઉકાળવાથી તેમાં રહેલા પોષક તત્વો નાશ પામે છે. આવી સ્થિતિમાં તેને પીવાનો કોઈ અર્થ નથી. વાસ્તવમાં અમે આ એટલા માટે કહી રહ્યા છીએ કારણ કે 90 ટકા લોકો હજુ પણ અજાણ છે કે દૂધ ઉકાળવાની સાચી રીત શું છે? આપણે બધા દૂધને સ્વાસ્થ્ય માટે સૌથી આરોગ્યપ્રદ પીણું ગણીએ છીએ. પરંતુ સવાલ એ થાય છે કે શું આપણે ખરેખર પોષણથી ભરપૂર દૂધ પી રહ્યા છીએ? કદાચ નહીં, તો જાણી લો દૂધ ઉકાળવાની સાચી રીત.
દૂધ ઉકાળવાની સાચી રીત
- પેકેજ્ડ દૂધ પીતા પહેલા તેને થોડું ગરમ કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. પરંતુ તેને 10 મિનિટથી વધુ ઉકાળો નહીં. એક ગ્લાસ લો, તેમાં દૂધ નાખો અને તેને 4-5 મિનિટ માટે ગરમ કરો. જેથી તે પીવાલાયક બને. દૂધમાં પોષક તત્વો અકબંધ રહે તેનું ધ્યાન રાખો. તમે કાચા દૂધને ઉકાળો અને પછી તેને રેફ્રિજરેટરમાં રાખો.
- દૂધ પીતા પહેલા ગ્લાસમાં જેટલું દૂધ પીવું હોય તેટલું જ ગરમ કરો અને દૂધને ઉકાળવા માટે સૌથી પહેલા જે વાસણમાં તમે દૂધ ઉકાળવાનું વિચારી રહ્યા છો તેના અંદરના ભાગને પલાળી દો. આમ કરવાથી દૂધ વાસણમાં ચોંટશે નહીં. આ ઉપરાંત વાસણો પણ સરળતાથી સાફ થઈ જાય છે.
- આ સિવાય જ્યારે પણ તમે કોઈ વાસણમાં દૂધ ઉકાળો છો તો દૂધ ઉકાળતા પહેલા તેમાં એક નાની ચમચી ઉમેરો. આમ કરવાથી દૂધ ઉભરાતું નથી.
- આ સિવાય દૂધ ઉકાળતી વખતે તેના વાસણમાં લાકડાની ચમચી મૂકો. તેને સ્પેટુલા પણ કહેવામાં આવે છે. આના કારણે દૂધ બહાર નહીં આવે. તેમજ વરાળ પણ દેખાશે નહીં.
- દૂધ ઉકાળતી વખતે આ વાસણમાં અડધી ચમચી સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ નાખો. આ દૂધને ઉકળતું અને ગેસ પર ઢોળતું અટકાવશે.
પેકેજ્ડ દૂધને વારંવાર ગરમ કરવાથી ઘણા ગેરફાયદા થઈ શકે છે:
- પેકેજ્ડ દૂધને વારંવાર ગરમ કરવાથી તેમાં રહેલા પોષક તત્વો નષ્ટ થવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં દૂધ પીવાનો કોઈ અર્થ નથી.
- દૂધને વધુ ગરમ કરવાથી તેમાં રહેલું પ્રોટીન ઓછું થઈ જાય છે.
- વધુ પડતું ગરમ કરવાથી દૂધમાં રહેલા બી ગ્રુપના વિટામિન્સ નાશ પામે છે.
- દૂધને વારંવાર ગરમ કરવાને કારણે, લેક્ટિક એસિડ મોટી માત્રામાં બને છે. જેના કારણે દૂધ ખાટું થવા લાગે છે.
- જો દૂધને વધુ આગ પર ગરમ કરવામાં આવે છે તો તેનું તાપમાન અચાનક બદલાઈ જાય છે. જેના કારણે તેનું પ્રોટીન જામવા લાગે છે અને દૂધ ફાટી જાય છે.
