કેન્દ્રીય નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ સંસદમાં નાણાકીય વર્ષ 2025-26 માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરશે, જેમાં દેશભરના લોકો, યુવાનો, ખેડૂતો, મહિલાઓ અને ઉદ્યોગપતિઓ સુધારણાની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે. સરકાર સમક્ષ જીડીપી વૃદ્ધિ દર, વધતી જતી ફુગાવા અને બેરોજગારી એ મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ છે, જેનો સામનો કરવો સરકાર માટે એક મોટો પડકાર છે. જોકે, આ બધા વચ્ચે, સામાન્ય માણસ એટલે કે મધ્યમ વર્ગને બજેટ પાસેથી ઘણી અપેક્ષાઓ છે. ચાલો જાણીએ કે મધ્યમ વર્ગ માટે બજેટમાં શું હોઈ શકે છે.
જો આપણે મધ્યમ વર્ગને વ્યાખ્યાયિત કરવા માંગીએ છીએ, તો તે વર્ગ છે જે પોતાના હિસ્સાનું રોટલી કમાય છે, મજૂર વર્ગ જે પોતાનું અને પોતાના પરિવારનું પેટ ભર્યા પછી પોતાની કમાણીનો અમુક ભાગ બચાવવા માંગે છે. તેવી જ રીતે, મધ્યમ વર્ગના લોકોને સરકારના બજેટ 2025 થી ઘણી અપેક્ષાઓ છે. આશા છે કે વધુ સારી વ્યવસ્થા કરવામાં આવશે. સારા શિક્ષણ અને સુરક્ષાની પણ આશા છે.
બજેટ 2025 માં સરકાર શું નવું કરી શકે છે? એ સમજતા પહેલા, ચાલો વર્તમાન પરિસ્થિતિ પર એક નજર કરીએ. ભારત વિશ્વની પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે, જોકે, છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં જાહેર થયેલા આંકડા દેશ માટે ચિંતાજનક છે, છેલ્લા ક્વાર્ટરમાં દેશનો GDP વૃદ્ધિ દર 5.4 ટકા સુધી પહોંચી ગયો હતો. વપરાશ પણ ઘટ્યો છે. મધ્યમ વર્ગમાં વપરાશ ઘણો થયો છે. ઊંચા ફુગાવાના દર તેલથી લઈને કાર સુધીની દરેક વસ્તુના ભાવને અસર કરી રહ્યા છે. તેથી, બજેટમાંથી મધ્યમ વર્ગની સૌથી મોટી અપેક્ષા કરમાં ઘટાડો કરવાની છે, જેથી તેમને ઓછો ખર્ચ કરવો પડે અને તેઓ તેમની આવકનો અમુક ભાગ બચાવી શકે.
નિષ્ણાતોના મતે, સરકાર મધ્યમ વર્ગને રાહત આપવા અને વપરાશ વધારવા માટે વાર્ષિક 15 લાખ રૂપિયા સુધીની કમાણી કરતા લોકો માટે કર ઘટાડવાનું વિચારી રહી છે. જો આવું થશે, તો લાખો કરદાતાઓને રાહત મળશે. આ ઉપરાંત, કરદાતાઓના હાથમાં વધુ નિકાલજોગ આવક પૂરી પાડવા માટે મૂળભૂત મુક્તિ મર્યાદા ઓછામાં ઓછી 50,000 રૂપિયા સુધી વધારી શકાય છે.
સરકાર લોકોના રોજિંદા જીવનને સરળ બનાવવા માટે કર પ્રણાલીને વધુ સરળ બનાવવાનું વિચારી રહી છે. આ ઉપરાંત, મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, સરકાર આવકવેરા સંબંધિત નિયમોમાં પણ ફેરફાર કરી શકે છે, જેથી લોકોને આ સિસ્ટમના કારણે કોઈ મુશ્કેલીનો સામનો ન કરવો પડે.
ગયા વખતે દેશના GDP ના આંકડા ઘણા નિરાશાજનક રહ્યા છે, જે સરકાર માટે પણ ચિંતાનો વિષય બન્યો છે. કેન્દ્ર સરકાર યુવાનોને નવા ક્ષેત્રોમાં નોકરીઓ આપવા માટે સતત કામ કરી રહી છે, પરંતુ બેરોજગારીનો દર વધી રહ્યો છે. સરકારે 2024ના બજેટમાં રોજગાર માટે પ્રધાનમંત્રી ઇન્ટર્નશિપ યોજના જેવી યોજનાઓ શરૂ કરી હતી. આ બજેટમાં પણ સરકાર નોકરીઓ અને રોજગારના નવા ક્ષેત્રો વિકસાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે તેવી અપેક્ષા છે.