અક્ષય તૃતીયા પર સોનું ખરીદવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. પેટ્રોલ અને ડીઝલની જેમ સોના-ચાંદીના ભાવ પણ દેશના દરેક રાજ્ય અને શહેરમાં અલગ-અલગ હોય છે, જે દરરોજ બદલાતા રહે છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે દરેક રાજ્યમાં તેમની કિંમતો અલગ-અલગ કેમ હોય છે? જો નહીં, તો ચાલો તમને જણાવીએ 6 કારણો કે શા માટે દરેક શહેરમાં સોનાના ભાવ અલગ-અલગ હોય છે…
તમામ રાજ્યોમાં સોનાના ભાવમાં તફાવત છે. ભારતના દરેક શહેરમાં સોનાની કિંમત સરખી નથી હોતી. ભારતના વિવિધ બુલિયન બજારોમાં 24 કેરેટ અને 22 કેરેટ સોનાની કિંમત બદલાય છે. વાસ્તવમાં, સોનાની કિંમત ઘણી વસ્તુઓ પર આધાર રાખે છે. આમાંનું એક પરિબળ ટેક્સ છે. રાજ્ય સરકારો દ્વારા ટેક્સ લાદવામાં આવે છે. રાજ્ય સરકારો દ્વારા સોના પર લાદવામાં આવેલ સ્થાનિક કર દરેક રાજ્ય અને શહેરમાં બદલાય છે, જે તેની કિંમતને અસર કરે છે.
તે જાણીતું છે કે બજારમાં સોનાના બે પ્રકારના ભાવ છે – ભાવિ ભાવ એટલે કે ભાવિ ભાવ અને હાજર ભાવ એટલે કે હાજર કિંમત. આ બંનેના ભાવ અલગ-અલગ છે. તમે ખરીદો છો તે સોનાની કિંમત સ્પોટ પ્રાઇસ કહેવાય છે. સ્પોટ એટલે બુલિયનની કિંમત.
પ્રાદેશિક પસંદગીઓ, સાંસ્કૃતિક પ્રથાઓ અને આર્થિક પરિસ્થિતિઓ જેવા પરિબળોથી પ્રભાવિત, સમગ્ર ભારતીય શહેરોમાં સોનાની માંગ મોટા પ્રમાણમાં બદલાય છે. જે શહેરોમાં સોનાની માંગ વધુ હોય છે ત્યાં પુરવઠા અને માંગની અસરને કારણે ઘણી વખત ઊંચા ભાવ જોવા મળે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ચેન્નાઈ અને કોઈમ્બતુર જેવા શહેરોમાં સોનાના દરો વધુ છે.
સોનાની શુદ્ધતા કેરેટમાં માપવામાં આવે છે, જેમાં 24 કેરેટ સૌથી શુદ્ધ સ્વરૂપ છે. સોનાના ભાવ તેમના કેરેટ મૂલ્યના આધારે બદલાય છે, ઊંચા કેરેટના સોનાની કિંમતો વધુ હોય છે. નીચા કેરેટ સોનાને પસંદ કરતા શહેરો કરતાં શુદ્ધ સોનાની વધુ માંગ ધરાવતાં શહેરો વધુ ભાવ અનુભવી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, મુંબઈ અને દિલ્હી જેવા શહેરો કે જેઓ તેમના સમૃદ્ધ ગ્રાહકો માટે જાણીતા છે, ત્યાં શુદ્ધ સોનાની માંગ વધુ છે, જેના કારણે કિંમતો થોડી વધારે છે.
સોનાના છૂટક વિક્રેતાઓ પાસે અલગ-અલગ નફાના માર્જિન હોય છે, જે મેટલના અંતિમ ભાવને અસર કરી શકે છે. જે શહેરોમાં સોનાના છૂટક વેચાણકારોની સંખ્યા વધુ છે ત્યાં સ્પર્ધામાં વધારો થવાને કારણે ઊંચા ભાવ જોવા મળી શકે છે.
સરકાર દ્વારા સોનાની આયાત પર લાદવામાં આવેલી ડ્યુટી અને ટેરિફ કિંમતો પર નોંધપાત્ર અસર કરી શકે છે. આ વધારાના ખર્ચમાં છૂટક વેપારી પરિબળ હોવાથી ઊંચી આયાત જકાત ધરાવતા શહેરોમાં સોનાના ભાવ વધુ હોઈ શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, કોલકાતા અને બેંગલુરુ જેવા શહેરોમાં, જે સોનાની આયાત કરતા મોટા બંદરોથી દૂર સ્થિત છે, પરિવહન ખર્ચ અને આયાત જકાતને કારણે સોનાના ભાવ થોડા વધુ હોઈ શકે છે.
ભારતીય રૂપિયો અને યુએસ ડૉલર વચ્ચેનો વિનિમય દર સોનાના ભાવમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. ડોલર સામે રૂપિયો નબળો પડતાં સોનાની આયાત ખર્ચ વધે છે, જેના કારણે ભારતમાં સોનાના ભાવમાં વધારો થાય છે.
Published On - 11:25 am, Fri, 10 May 24