Navratri Garba: નવરાત્રીમાં શા માટે કરવામાં આવે છે ગરબા? જાણો કેવી રીતે થઈ શરૂઆત, શું છે ત્રણ તાળીનું રહસ્ય
નૃત્ય પણ નવરાત્રી દરમિયાન શક્તિની ઉપાસના કરવાની એક રીત છે, જેને ગરબા કહેવામાં આવે છે. ગરબા દ્વારા માતા પ્રસન્ન થાય છે. પરંતુ આ ગરબાની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ? આવો જાણીએ તેનો ઈતિહાસ. (All photo - Social Media)
હિંદુઓમાં, નૃત્યને ભક્તિ અને આધ્યાત્મિક અભ્યાસના માર્ગ તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યું છે. ગરબાની વાત કરીએ તો સંસ્કૃતમાં તેનું નામ ગર્ભદીપ છે. ઘણા વર્ષો પહેલા ગરબા ગર્ભદીપ તરીકે ઓળખાતા હતા.
ગરબાની શરૂઆતમાં કાચી માટીના વાસણને ફૂલોથી શણગારવામાં આવે છે. આ ઘડામાં ઘણા નાના કાણાં હોય છે. તેની અંદર એક દીવો પ્રગટાવવામાં આવે છે અને માતા શક્તિનું આહ્વાન કરવામાં આવે છે. આ દીવાને ગર્ભદીપ કહે છે.
પુરૂષો અને સ્ત્રીઓ દેવી દુર્ગાને પ્રસન્ન કરવા માટે ગરબા એટલે કે ગર્ભદીપની ફરતે નૃત્ય કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ગરબા કરતી વખતે, સ્ત્રીઓ ત્રણ વખત તાળીઓ પાડીને નૃત્ય કરે છે, તે તાળીઓ બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ પ્રત્યે તેમની આદર વ્યક્ત કરવાની એક રીત છે. કહેવાય છે કે તાળીઓના ગડગડાટથી માતા ભવાની જાગૃત થાય છે.
આઝાદી પહેલા ગરબા માત્ર ગુજરાતમાં જ ભજવાતા હતા. ગરબા એ ગુજરાતનું પરંપરાગત લોકનૃત્ય છે. ધીરે ધીરે તેનો ટ્રેન્ડ વધ્યો અને ત્યાર બાદ રાજસ્થાનમાં અને પછી દેશના અન્ય રાજ્યો અને વિદેશમાં પણ નવરાત્રી દરમિયાન ગરબાનું ખૂબ જ ધામધૂમથી આયોજન કરવામાં આવે છે.
ગરબાને સૌભાગ્યનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે. દાંડિયા, તાલી, મંજીરા વગેરે જેવી ઘણી વસ્તુઓ રમીને ગરબા કરવાનો ટ્રેન્ડ છે. નવ દિવસ સુધી દેવીની આરાધના સાથે ગરબા કરવામાં આવે છે. (આ તમામ માહિતી લોક માન્યતાઓ આધારિત છે.)