સંજય રાઉતે ED કસ્ટડીમાં લખ્યું- મુંબઈને આર્થિક રાજધાની કોણે બનાવી, ગુજરાતીઓએ કે મરાઠીઓએ?

શિવસેનાના (Shiv Sena) સાંસદ સંજય રાઉત (Sanjay Raut) 1034 કરોડના પત્રચાલ કૌભાંડ કેસમાં 8 ઓગસ્ટ સુધી EDની કસ્ટડીમાં છે. શનિવારે તેમની પત્ની વર્ષા રાઉતની ED અધિકારીઓએ આ કેસમાં 9 કલાક સુધી પૂછપરછ કરી હતી. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે વર્ષા રાઉત અને સંજય રાઉતને સામસામે બેસીને પૂછપરછ કરવામાં આવી છે. આ બધું હોવા છતાં સંજય રાઉતનું લખાણ અટક્યું નથી. દર રવિવારની જેમ સામનામાં ‘રોકઠોક’ નામથી તેમનો લેખ પ્રકાશિત થયો છે. આ વખતે તેમણે સમજાવ્યું કે મુંબઈને આર્થિક રાજધાની ગુજરાતીઓએ બનાવી કે મરાઠીઓએ.

આ ચર્ચા ત્યારે શરૂ થઈ જ્યારે મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલ ભગત સિંહ કોશ્યારીએ કહ્યું કે મુંબઈને ગુજરાતીઓ અને મારવાડીઓએ આર્થિક રાજધાની બનાવી છે. જો તેઓ નીકળી જશે તો મુંબઈમાં પૈસા બચશે નહીં તો મહારાષ્ટ્રમાં શું બચશે? આ મુદ્દો ઉઠાવીને સંજય રાઉતે ઐતિહાસિક સંદર્ભો દ્વારા એ કહેવાનો પ્રયાસ કર્યો છે કે મુંબઈને આગળ વધારવામાં અંગ્રેજો, ગુજરાતીઓ, પારસીઓ અને મરાઠીઓની ભૂમિકા શું હતી.

‘રાષ્ટ્રીય પત્ની’ કહીને હંગામો મચાવનારાઓ મહારાષ્ટ્રના અપમાન પર મૌન છે

સંજય રાઉતે લખ્યું ‘રાજ્યપાલ કોશ્યારીએ આખરે મહારાષ્ટ્રની માફી માંગી છે. મોરારજી દેસાઈ અને પંડિત નેહરુને પણ મહારાષ્ટ્ર વિશે ખોટી રજૂઆતને કારણે માફી માંગવી પડી હતી. મહારાષ્ટ્રના સ્વાભિમાન સાથે કોઈએ ખેલ કર્યો હોય તો મરાઠી માનુનીઓ ભડકે છે

મરાઠીઓએ મુંબઈને બચાવવા પોતાનો જીવ આપ્યો, ગુજરાતી સુલતાને મુંબઈ આપીને પોતાનો જીવ બચાવ્યો

સંજય રાઉતે લખ્યું છે કે ‘મુંબઈમાં એક સમયે ગુજરાતી મુસ્લિમ સુલતાનનું શાસન હતું. પરંતુ 1534માં બહાદુર શાહ બેગડાએ મુંબઈ આપીને અંગ્રેજોથી પોતાનો જીવ બચાવ્યો હતો. જ્યારે મરાઠીઓ અને મરાઠાઓએ મુંબઈ માટે પોતાનું લોહી વહાવ્યું હતું. મરાઠી માનુસ મુંબઈ માટે સખત મહેનત કરી રહ્યા છે. બાકીના લોકો અહીં લક્ષ્મી દર્શન માટે આવ્યા હતા.

મુંબઈના બાંધકામમાં અંગ્રેજોનું કામ

સંજય રાઉત દુર્લભ પુસ્તક પુ.રા. બેહરની પુસ્તકને ટાંકીને લખે છે કે ‘વર્ષ 1668માં મુંબઈ ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીના કબજામાં આવ્યું. સર જ્યોર્જ ઓક્સેન્ડન આ કંપનીના મુંબઈના પ્રથમ ગવર્નર બન્યા. મુંબઈને નેવિગેશન અને વેપારનું કેન્દ્ર બનાવવાનું તેમનું વિઝન હતું. પરંતુ બીજા જ વર્ષે તેમનું અવસાન થયું. આ પછી ગેરાલ્ડ એન્જીયર મુંબઈના ગવર્નર બન્યા. ઓક્સેન્ડનના વિઝનને સાકાર કરવાનું કામ આ બ્રિટિશ ગવર્નરે કર્યું. એટલે કે આ અંગ્રેજ અધિકારીએ આધુનિક મુંબઈના વેપારી વૈભવનો પાયો નાખ્યો. એન્જીયર સુરતના ગવર્નર પણ હતા. તેઓ 1672માં મુંબઈમાં સ્થાયી થયા. તેણે મુંબઈ શહેરનો પાયો નાખ્યો. અંગ્રેજી કાયદો અહીં લાગુ પડે છે. ટંકશાળનો પરિચય કરાવ્યો. પ્રિન્ટીંગ પ્રેસની રજૂઆત કરવામાં આવી હતી. હોસ્પિટલો બનાવો, ગ્રામ પંચાયતો સ્થાપો. આ અંગ્રેજ ગવર્નરે સુરતના ગુજરાતી વાણીયાઓને મુંબઈ આવીને સ્થાયી થવા આમંત્રણ આપ્યું.

ગુજરાતીઓ જીવ બચાવવા મુંબઈ આવ્યા, પૈસા કમાવા મુંબઈ આવ્યા

સંજય રાઉતે પણ પોતાના લેખમાં ‘ઈંગ્લિશ રેકોર્ડ ઓન શિવાજી’ પુસ્તકને ટાંકીને લખ્યું છે કે ગુજરાતીઓ કયા સંજોગોમાં મુંબઈ આવ્યા હતા. તેમણે લખ્યું છે કે સુરતના મુસ્લિમ શાસકના જુલમથી ગુજરાતીઓ 1669માં મુંબઈ ભાગી ગયા હતા. જ્યારે સુરતના જૂના ઉમરાવ, તુલસીદાસ પારખની પ્રતિષ્ઠાને મુસ્લિમ શાસક દ્વારા કલંકિત કરવામાં આવી હતી, ત્યારે ભીમજી પારખની આગેવાની હેઠળ ગુજરાતીઓનો સમૂહ મુંબઈના ગવર્નર એન્જીયરને મળ્યો હતો. જોકે શરૂઆતમાં એન્જીયર મુસ્લિમ સુલતાન સાથે સીધો ગડબડ કરવા માંગતો ન હતો અને તેણે સુરતના બનીઓને અમદાવાદના શાહને મળવા જવાની સલાહ આપી પણ પછી થોડી નમ્રતા પછી તેઓ સંમત થયા અને સુરતથી મોટી સંખ્યામાં ગુજરાતી વાણીયાઓ અહીં આવીને સ્થાયી થયા.

ગુજરાતી, પારસી, મરાઠી, પંજાબી, મારવાડી બધાએ મળીને ગાડી વધારી

સંજય રાઉત એક પારસી ઉમરાવનું નામ લે છે, જેણે મુંબઈની શોભા વધારવા માટે પોતાની સંપત્તિ આપી દીધી હતી. આ નામ છે જગન્નાથ ઉર્ફે નાના શંકરશેઠ. તેણે ભાઈ દાજી લાડનું બીજું નામ પણ લીધું છે. રાઉત એમ પણ કહે છે કે ગુજરાતીઓ મુંબઈ આવીને દૂધમાં સાકરની જેમ ઓગળી ગયા અને અહીં જ રહ્યા. પરંતુ મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલે વિવાદાસ્પદ નિવેદન કરીને દૂધમાં મીઠું ઉમેરવાનું કામ કર્યું છે.

મુંબઈ ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં પંજાબીઓના યોગદાનનો વિશેષ ઉલ્લેખ કરતા રાઉતે કહ્યું કે બોલિવૂડમાં શરૂઆતથી જ તેમનો પ્રભાવ રહ્યો છે. પરંતુ તેઓ એ કહેવાનું ભૂલતા નથી કે લતા દી પણ તેમની વચ્ચે સૌથી તેજસ્વી સ્ટાર તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા. તેઓ કહે છે કે ટાટાથી લઈને અંબાણી સુધીનું ઘર મુંબઈમાં છે કારણ કે મુંબઈમાં કોઈ ભેદભાવ નથી. મુંબઈની પ્રગતિમાં સૌ સાથે મળીને ફાળો આપે છે. મુંબઈમાં ભેદભાવ સર્જવાનું અને તોડવાનું ષડયંત્ર ચાલી રહ્યું છે. તેને રોકવું જરૂરી છે.