મહારાષ્ટ્રની ચૂંટણીમાં જપ્ત કરાયેલા કરોડો રૂપિયાનું શું થશે ? જાણો તે કોને મળશે
મહારાષ્ટ્રમાં ચૂંટણી દરમિયાન રોકડ ઝડપાઈ હોવાના ઘણી ઘટનાઓ સામે આવી છે. ચૂંટણી વખતે આવા સમાચારો અવારનવાર આવે છે, પરંતુ સવાલ એ છે કે જે કરોડો રૂપિયા જપ્ત કરવામાં આવે છે તે ક્યાં જાય છે, તે પૈસાનું શું થાય છે ? ત્યારે આ લેખમાં આ સવાલોના જવાબ જાણીશું.
મહારાષ્ટ્રમાં ચૂંટણીની સાથે રોકડ કૌભાંડની પણ ચર્ચા છે. પહેલા ભાજપના રાષ્ટ્રીય મહાસચિવ વિનોદ તાવડે પર પૈસાની વહેંચણીનો આરોપ હતો અને હવે શરદ પવારના પૌત્ર રોહિતની કંપનીનો અધિકારી નોટો વહેંચતી વખતે પકડાયો હતો. એટલું જ નહીં, ગોરેગાંવ પૂર્વ દિંડોશી વિધાનસભા બેઠક પરથી એકનાથ શિંદે જૂથના ઉમેદવાર સંજય નિરુપમની ઈનોવા કારમાંથી કરોડો રૂપિયાની વસૂલાતનો મામલો સામે આવ્યો છે. નાસિકમાં પણ હોટલના રૂમમાંથી 2 કરોડ રૂપિયાની રોકડ મળી આવી છે. આ તમામ કેસોની તપાસ કરવામાં આવી રહી છે.
આ સિવાય ચૂંટણી દરમિયાન રોકડ પણ ઝડપાઈ હોવાના અહેવાલો છે. ચૂંટણી વખતે આવા સમાચારો અવારનવાર આવે છે, પરંતુ સવાલ એ છે કે જે કરોડો રૂપિયા જપ્ત કરવામાં આવે છે તે ક્યાં જાય છે, તે પૈસાનું શું થાય છે ? ત્યારે આ લેખમાં આ સવાલોના જવાબ જાણીશું.
જપ્ત કરાયેલી રોકડ કોની પાસે જાય છે ?
આચારસંહિતા લાગુ થયા બાદ ચૂંટણી પંચ દ્વારા તૈનાત ટીમો સર્ચ કરે છે અને મોટી માત્રામાં રોકડ જપ્ત કરે છે. આવા કિસ્સાઓમાં ટીમો તાત્કાલિક સાબિત કરી શકતી નથી કે રોકડ ચૂંટણી સાથે સંબંધિત છે. તેથી રોકડનો ચાર્જ આવકવેરા વિભાગને સોંપવામાં આવે છે. આ વિભાગ તપાસ કરે છે અને શોધી કાઢે છે કે જેની પાસેથી આ રકમ વસૂલવામાં આવી છે તેના ખાતામાં આટલી મોટી રકમનો હિસાબ-કિતાબ છે કે નહીં.
જો પૈસા ચૂંટણી સંબંધિત નથી અને ટેક્સનો મુદ્દો ઉભો થાય છે, તો ટેક્સ બાદ કરીને બાકીની રકમ તે વ્યક્તિને પરત કરવામાં આવે છે. મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, ચૂંટણીમાં રોકડનો ઉપયોગ કરવાના પૂરતા પુરાવા હોય તેવા કિસ્સામાં એફઆઈઆર દાખલ કરવામાં આવે છે. આ પછી કોર્ટ કેસની સુનાવણી કરે છે.
કોર્ટનો નિયમ છે કે જપ્ત કરાયેલી રકમ ચૂંટણીના હેતુઓ માટે ન હતી, જેમ કે મતદારોને લાંચ આપવા, તો તે વ્યક્તિને પરત કરવામાં આવે છે. જો કે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં, જો કોર્ટનો નિયમ છે કે જપ્ત કરાયેલી રોકડ ચૂંટણીના હેતુ માટે હતી, તો તે જિલ્લા તિજોરીમાં જમા કરવામાં આવે છે. જ્યાંથી સરકાર વિવિધ જરૂરિયાતો માટે તેનો ઉપયોગ કરે છે.
ચૂંટણીમાં આ ટીમો તૈનાત કરવામાં આવે છે
ચૂંટણીમાં રોકડ પર નજર રાખવા માટે ઘણી ટીમો બનાવવામાં આવે છે. તે ચૂંટણી નિરીક્ષક હેઠળ કામ કરે છે. તેમાં ફ્લાઈંગ સ્ક્વોડ, સર્વેલન્સ ટીમ અને વીડિયો સર્વેલન્સ ટીમ જેવી ટીમો હોય છે. તમામ ટીમોનો એક જ હેતુ ચૂંટણી વિસ્તારમાં થતા ખર્ચ પર નજર રાખવાનો છે. ખર્ચની દ્રષ્ટિએ મતવિસ્તાર કેટલો સંવેદનશીલ છે તેના આધારે ટીમો બનાવવામાં આવે છે જે ગેરકાયદેસર રોકડ વ્યવહારો, દારૂનું વિતરણ અથવા મતદારોને લાંચ આપવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી અન્ય વસ્તુઓ પર નજર રાખે છે.