કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમરે કહ્યું છે કે ભારતે ખાદ્યાન્ન ક્ષેત્રમાં (Foodgrain) મોટી સિદ્ધિ મેળવી છે. કૃષિ અને સંલગ્ન ઉત્પાદનોમાં આપણો દેશ વિશ્વમાં એક કે બે નંબરે છે. આપણા ખેડૂતો અને વૈજ્ઞાનિકો પાસે એટલી શક્તિ છે કે જો આપણે વિશ્વમાં સ્પર્ધા કરીએ તો આપણે લગભગ તમામ પ્રોડક્ટ્સમાં નંબર વન બની શકીએ છીએ.
આજે આટલું ઉત્પાદન અને વધતી જતી ઉત્પાદકતા આપણા બધા માટે ગૌરવ અને ખુશીની વાત છે. પરંતુ આઝાદીના 75 માં વર્ષમાં, આપણે એવા તબક્કે ઉભા છીએ, જ્યાં આપણે આત્મ નિરીક્ષણ કરવાની સાથે સાથે પડકારો અને તેના ઉકેલો પર વિચાર કરવો પડશે.
તોમરે ગુરુવારે ખેડૂતો માટે રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય અને પોષણ અભિયાનની શરૂઆત કરતી વખતે આ કહ્યું. તેનું આયોજન ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદ (ICAR) દ્વારા કરવામાં આવ્યું છે. તોમરે કહ્યું કે ICAR સફળતા પૂર્વક કામ કરી રહ્યું છે કે કયા પાક અને કયા બીજની શોધ વરસાદ આધારિત અને અન્ય વિસ્તારોમાં થવી જોઈએ. કૃષિ અને ખેડૂતો નવી ટેકનોલોજી સાથે જોડાયેલા હોય તેવા પ્રયાસો પણ કરવામાં આવી રહ્યા છે.
ખેડૂતોએ મોંઘા પાકની ખેતી કરવી જોઈએ
તોમરે કહ્યું કે અમારી પાસે ઉત્પાદનમાં કુશળતા છે, પરંતુ આ વિપુલતાનું સંચાલન કરવું પણ મહત્વનું છે. અમારા ઉત્પાદનો ગુણવત્તાયુક્ત હોવા જોઈએ, વૈશ્વિક ધોરણોને મળવા જોઈએ, ખેડૂતોને મોંઘા પાક તરફ આકર્ષિત કરવા જોઈએ, ઓછા વિસ્તાર-ઓછા સિંચાઈમાં, જ્યારે પર્યાવરણને અનુકૂળ હોવા છતાં, શિક્ષિત યુવાનોને ખેતી તરફ આકર્ષિત કરવા જોઈએ, તે સરકારની સાથે ખેડૂતોની જવાબદારી છે.
કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્ર (KVK), કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ અને રાજ્ય સરકારો સાથે, ભારત સરકારનો પ્રયાસ છે કે ખેડૂતોએ નવી વસ્તુઓ શીખવી જોઈએ. નવા બીજ અને તકનીકો તેમની પાસે પહોંચ્યા પરંતુ તેની એક મર્યાદા છે. તેથી, જો ખેડૂતો સરકારના કૃષિ વિસ્તરણ કાર્યક્રમોમાં જોડાય, તો તે ફાયદાકારકા સાબિત થશે.
જૈવિક ખેતી હેઠળ વિસ્તાર વધારવાની જરૂર છે
કેવીકે સાથે સંકળાયેલા ખેડૂતોએ અન્ય ખેડૂતોને સુધારેલ ખેતી માટે પ્રોત્સાહિત કરવા જોઈએ. એફપીઓ, એગ્રી ઇન્ફ્રા ફંડ સહિત વિવિધ યોજનાઓમાં તમામ ખેડૂતોની ભાગીદારી સુનિશ્ચિત કરવી, પરંપરાગત ખેતી હેઠળ ઓર્ગેનિક ખેતીનો વિસ્તાર વધારવો. આપણે બધાએ સમગ્ર ગામને સમૃદ્ધ બનાવવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. તેનાથી દેશ આત્મનિર્ભર બનશે.
2014 પહેલા, ભારત સરકારનું કૃષિનું બજેટ લગભગ 21 હજાર કરોડ રૂપિયા હતું, જે હવે 1.23 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ થઈ ગયું છે. ગ્રામ પંચાયતોના વિકાસ માટે ગ્રાન્ટની રકમમાં લગભગ પાંચ ગણો વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
કૃષિએ તેની સુસંગતતા સાબિત કરી છે
કૃષિ અમારી પ્રાથમિકતા છે, કૃષિએ પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિઓમાં પણ વારંવાર તેની સુસંગતતા સાબિત કરી છે. કોવિડ કટોકટી હોવા છતાં, ન તો કોઈ કૃષિ સંસ્થા બંધ હતી, ન તો ઉત્પાદન પ્રભાવિત થયું હતું, પરંતુ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાં પણ વધુ વાવણી અને બમ્પર ઉત્પાદન થયું હતું. સરકારે પહેલા કરતા વધુ ખરીદી કરી છે.
આ પણ વાંચો : બટાકા અને ટામેટાના ભાવ સતત ઘટી રહ્યા છે, ખેડૂતોને સરકારની મદદની આશા
આ પણ વાંચો : વર્મી કંપોસ્ટ ખાતરથી પાકની ઉપજ વધશે અને ગુણવત્તા સુધરશે, ખેડૂતોની આવકમાં પણ થશે વધારો