Chandrayaan 3 : ભારતના ચંદ્ર પર ડગલાં સાથે દેશની આ સરકારી કંપનીઓ દુનિયામાં નવી ઓળખ મેળવશે
ચંદ્રયાન 3 (Chandrayaan 3) ના પગલા ચંદ્ર પર પડ્યા છે અને તેની છાપ આખા વિશ્વના માનસપટલ પર અંકિત થઈ છે. આ સફળતા પાછળ ઈસરોની મહેનત સાથે દેશની અન્ય ઘણી સ્પેસ કંપનીઓનું યોગદાન છે જેમણે ચંદ્રયાનને તૈયાર કરવામાં સંપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું.
ચંદ્રયાન 3 (Chandrayaan 3) ના પગલા ચંદ્ર પર પડ્યા છે અને તેની છાપ આખા વિશ્વના માનસપટલ પર અંકિત થઈ છે. આ સફળતા પાછળ ઈસરોની મહેનત સાથે દેશની અન્ય ઘણી સ્પેસ કંપનીઓનું યોગદાન છે જેમણે ચંદ્રયાનને તૈયાર કરવામાં સંપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું હતું. આ કંપનીઓમાં બે સરકારી કંપનીઓ અગ્રીમ હરોળમાં છે જેનું ચિત્ર આગામી દિવસોમાં સંપૂર્ણપણે બદલાઈ જશે.
આમાંની એક કંપની હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ(Hindustan Aeronautics Limited) છે જે વિશ્વની સૌથી જૂની એરોસ્પેસ કંપની(Aerospace Company)ઓમાંની એક છે. ભારત હેવી ઇલેક્ટ્રિકલ લિમિટેડ(Bharat Heavy Electrical Limited) દેશની મહારત્નનો દરજ્જો મેળવનારી બીજી કંપની છે. આ બંને કંપનીઓની ઓળખ માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ વિશ્વમાં એક નવી રીતે બનવા જઈ રહી છે.
Hindustan Aeronautics Limited
હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ કંપની, જેને HAL તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તેની સ્થાપના દેશની આઝાદી પહેલા 1940માં કરવામાં આવી હતી. આ કારણોસર, HAL માત્ર ભારત જ નહીં પરંતુ વિશ્વની સૌથી જૂની એરોસ્પેસ અને સંરક્ષણ ઉત્પાદન કંપની છે. HAL એ ચંદ્રયાન 3 મિશનમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે. માહિતી અનુસાર, HAL એ ચંદ્રયાન 3 તૈયાર કરવા માટે જરૂરી ઘટકો આપ્યા છે.
મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, HAL-L&T કન્સોર્ટિયમે ગયા વર્ષે ન્યૂ સ્પેસ ઇન્ડિયા લિમિટેડ (NSIL) પાસેથી પાંચ પોલર સેટેલાઇટ લોન્ચ વ્હીકલ (PSLV) રોકેટ બનાવવા માટે રૂ. 860 કરોડનો કોન્ટ્રાક્ટ જીત્યો હતો, જે ભારતના વર્કહોર્સ સ્પેસક્રાફ્ટ તરીકે ઓળખાય છે. માહિતી અનુસાર, ચંદ્રયાન-3 મિશન માટે નેશનલ એરોસ્પેસ લેબોરેટરીઝ (NAL)ને સપ્લાય કરવામાં આવેલા ઘણા ભાગો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતા.
Bharat Heavy Electrical Limited
ભારત હેવી ઇલેક્ટ્રિકલ્સ લિમિટેડ દેશની સૌથી મોટી સરકારી કંપનીઓમાંની એક છે. આ કંપનીને મહારત્ન કંપનીનો દરજ્જો મળ્યો છે. આ કંપનીની ઉંમર 50 વર્ષથી વધુ છે. આ કંપની ભારતમાં તેની પ્રકારની સૌથી મોટી એન્જિનિયરિંગ અને મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપની છે. ભારત હેવી ઇલેક્ટ્રિકલ્સ એ પાવર, ટ્રાન્સમિશન, ઇન્ડસ્ટ્રી, ટ્રાન્સપોર્ટ, ડિફેન્સ વગેરે ક્ષેત્રો માટેના ઉત્પાદનો અને સેવાઓની વિશાળ શ્રેણીની ડિઝાઇન, એન્જિનિયરિંગ, ઉત્પાદન, પરીક્ષણ, કમિશનિંગ અને સર્વિસિંગ સાથે સંકળાયેલ એક સંકલિત પાવર પ્લાન્ટ ઉપકરણ નિર્માતા છે.
આ કંપનીએ ચંદ્રયાન 3ને સફળ બનાવવામાં પણ ઘણું યોગદાન આપ્યું છે. માહિતી અનુસાર, આ કંપનીએ ચંદ્રયાન તૈયાર કરવા માટે ઈસરોને ઘણી સામગ્રી પ્રદાન કરી છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, BHEL એ ચંદ્રયાન-3 મિશન માટે ઈસરોને તેની 100મી બેટરી સપ્લાઈ કરી છે. આ સિવાય કંપનીએ અન્ય ઘણા ઘટકો પણ ઉપલબ્ધ કરાવ્યા હતા.
ભારતની એરો પ્રોડક્ટ્સની નિકાસ વધશે
ચંદ્રયાનની સફળતા બાદ HAL-BHELના ઉપકરણો અને આવશ્યક ઘટકોની માંગમાં વધારો થવાની ધારણા છે. નિષ્ણાતોના મતે, ચંદ્રયાન 3 ની સફળતા જરૂરી હતી જેથી HAL-BHEL વિશ્વમાં ઓળખ બની શકે અને અન્ય દેશોમાંથી એરોસ્પેસ ઉપકરણો અને ઘટકોની નિકાસ વધી શકે. વોલ્જાના ભારતના નિકાસ ડેટા મુજબ, 11 ઓગસ્ટ 2023 સુધી ભારતમાંથી રોકેટની નિકાસ શિપમેન્ટ 8400 હતી, જે 1,465 ભારતીય નિકાસકારો દ્વારા 2,548 ખરીદદારોને નિકાસ કરવામાં આવી હતી.
ભારત તેના મોટા ભાગના રોકેટ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, યુનાઇટેડ આરબ અમીરાત અને યુનાઇટેડ કિંગડમમાં નિકાસ કરે છે અને વિશ્વમાં રોકેટનો ત્રીજો સૌથી મોટો નિકાસકાર છે. રોકેટના ટોચના 3 નિકાસકારોમાં પ્રથમ નામ ચીનનું છે, જેણે અત્યાર સુધીમાં 27,145 શિપમેન્ટની નિકાસ કરી છે. બીજા નંબરે વિયેતનામ છે, જેની શિપમેન્ટ નિકાસનો આંકડો 10,566 છે. ભારત 8,378 શિપમેન્ટ સાથે ત્રીજા સ્થાને છે.