Cricket: રોહિત શર્માને પરેશાન કરનાર હેમસ્ટ્રિંગ ની સમસ્યા શુ છે ? ખેલાડીઓ સતાવતી આ ઇજા કેવી રીતે પહોંચે છે ? જાણો

રોહિત શર્મા (Rohit Sharma) હેમસ્ટ્રિંગમાં તણાવ (Hamstring Strain) ને કારણે ટીમ ઈન્ડિયા (Team India) ની બહાર થઈ ગયો હતો. તે સાઉથ આફ્રિકા પ્રવાસ (South Africa Tour) પર ટેસ્ટ સિરીઝ રમી શકશે નહીં. તે લાંબા સમયથી આ ઈજા સામે ઝઝૂમી રહ્યો છે. બાય ધ વે, ખેલાડીઓમાં ઘણીવાર હેમસ્ટ્રિંગની સમસ્યા જોવા મળે છે. ભૂતકાળમાં પણ ઘણી વખત ઘણા ક્રિકેટરો આ સમસ્યાને કારણે ટીમની બહાર થઈ ચૂક્યા છે.

ઉદાહરણ તરીકે, 2019 વર્લ્ડ કપ દરમિયાન, પાકિસ્તાન (Pakistan) સામેની મેચમાં ભુવનેશ્વર કુમારની હેમસ્ટ્રિંગ ખેંચાઈ ગઈ હતી. ઝહીર ખાન 2011માં ભારતના ઈંગ્લેન્ડ પ્રવાસ પર લોર્ડ્સ ટેસ્ટ દરમિયાન હેમસ્ટ્રિંગને કારણે શ્રેણીમાંથી બહાર થઈ ગયો હતો. આવી ઘટનાઓ ઘણી વખત બની છે.

એથ્લેટ્સમાં હેમસ્ટ્રિંગની સમસ્યાઓ સામાન્ય માનવામાં આવે છે. કેટલીકવાર કોઈપણ ગંભીર શારીરિક પ્રવૃત્તિ વિના પણ હેમસ્ટ્રિંગ્સ ખેંચાઈ જાય છે. પરંતુ શરીરમાં હેમસ્ટ્રિંગ ક્યાં છે, તે કેવી રીતે ખેંચાય છે, તેને ખેંચવું કેટલું મુશ્કેલ છે. આ સમસ્યામાંથી સાજા થવામાં કેટલો સમય લાગે છે? હેમસ્ટ્રિંગ્સને લગતા તમામ પ્રશ્નોના જવાબો શોધવામાં આવશે.

હેમસ્ટ્રિંગ શું છે?

હેમસ્ટ્રિંગ્સ એ એક સ્નાયુ છે જે ત્રણ સ્નાયુઓના જૂથથી બનેલું છે. તે પગમાં જાંઘના પાછળના ભાગમાં હિપથી ઘૂંટણ સુધી છે. તે પગની મૂવમેન્ટમાં મદદ કરે છે. હેમસ્ટ્રિંગ્સ મોટા જાંઘના સ્નાયુને હાડકા સાથે જોડે છે. દોડવું, ચડવું અને કૂદવું જેવી પ્રવૃત્તિઓ દરમિયાન હેમસ્ટ્રિંગ્સ સક્રિય થાય છે.

હેમસ્ટ્રિંગ ખેંચાણનું કારણ શું છે

હેમસ્ટ્રિંગ ખેંચાણ અચાનક થઈ શકે છે. આ સાથે, જ્યારે ઝડપથી દોડવા અથવા જોરશોરથી કૂદવા જેવી બળવાન હિલચાલને કારણે સ્નાયુઓ ખેંચાય છે, ત્યારે હેમસ્ટ્રિંગ્સ ખેંચાય છે. આ પ્રકારની ઈજા ખેલાડીઓ અને રમતવીરોમાં સામાન્ય છે. જો હેમસ્ટ્રિંગમાં એકવાર તાણ આવે છે, તો તે ફરીથી થવાની સંભાવના છે.

હેમસ્ટ્રિંગ ઈજા શું છે

હેમસ્ટ્રિંગ ઇજાનો અર્થ થાય છે આ સ્નાયુમાં તાણ અથવા ટિયર (ફાટવુ). હેમસ્ટ્રિંગ ઇજાઓ ત્રણ પ્રકારની છે.

ગ્રેડ 1 સ્નાયુઓનું ખેંચાણ અથવા સોજો.
ગ્રેડ 2 સ્નાયુનું હળવું ફાટવું.
ગ્રેડ 3 સ્નાયુનું સંપૂર્ણ ફાટી જવું.

કોઈ વ્યક્તિને કેવી રીતે ખબર પડે કે તેને હેમસ્ટ્રિંગમાં ખેંચાણ છે?

ગ્રેડ 1 હેમસ્ટ્રિંગ જાંઘના પાછળના ભાગમાં અચાનક દુખાવો અને નરમ પડી જાય છે. તેના લક્ષણોમાં પગને હલાવતી વખતે દુખાવો થાય છે.
ગ્રેડ 2 ગંભીર પીડાનું કારણ બને છે. તેમજ સ્નાયુઓ ખૂબ જ નરમ બની જાય છે. ત્વચા પર સોજો અને લાલાશ એ લક્ષણોમાં દેખાય છે. તેમજ પગના સહારા પર ચાલવામાં પણ તકલીફ પડી શકે છે.
ગ્રેડ 3 ખૂબ દુખે છે. સોજો આવે છે અને ત્વચા સંપૂર્ણપણે લાલ-નીલી પડી જાય છે. જેના કારણે ચાલવા અને ઉભા થવામાં પણ તકલીફ પડે છે. ક્યારેક આવી ઈજા થાય ત્યારે પગમાં કોઈ વસ્તુ તૂટવા જેવો અવાજ પણ આવે છે.

હેમસ્ટ્રિંગ તાણ માટે ઉપાય શું છે?

સાજા થવાનો સમય પણ ઈજાના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે,
ગ્રેડ 1 ની ઈજા થોડા દિવસોમાં રાહત મેળવી શકે છે. બીજી બાજુ,
ગ્રેડ 2 અથવા 3 માં ઠીક થવામાં લાંબો સમય લાગી શકે છે.

દૈનિક તાકાત અને સ્ટ્રેચ એક્સરસાઇઝ કરવાથી મદદ મળે છે. આ સાથે, કોઈપણ કસરત કરતા પહેલા શરીરને ગરમ કરીને હેમસ્ટ્રિંગની ઈજાની સંભાવનાને ઘટાડી શકાય છે.

એક્સપર્ટ શું કહે છે

અભિનવ બિન્દ્રા ટ્રેનિંગ પર્ફોર્મન્સ (જયપુર સેન્ટર) ખાતે કાર્યરત જુનિયર ફિઝિયોથેરાપિસ્ટ ડૉ. અનુષ શુક્લાએ TV9 ને જણાવ્યું- હેમસ્ટ્રિંગ્સ એ શરીરના સૌથી નાજુક સ્નાયુઓમાંનું એક છે. હેમસ્ટ્રિંગ સ્ટ્રેઈનની સમસ્યા કોઈપણ ખેલાડીને થઈ શકે છે. દોડવું, કૂદવું જેવી પ્રવૃત્તિઓ દરમિયાન આવું થઈ શકે છે. તેમજ જો શરીરનું વજન વધારે હોય તો આ પ્રકારની સમસ્યા વધી જાય છે. જ્યારે વજન વધારે હોય છે, ત્યારે હેમસ્ટ્રિંગ્સ પર દબાણ બનાવવામાં આવે છે. કારણ કે પછી શરીરના નીચેના ભાગ પર દબાણ સર્જાય છે.

આ સિવાય, જ્યારે ક્વાડ્રિસેપ્સ (જાંઘના આગળના ભાગમાં સ્નાયુઓ) નબળા હોય છે, ત્યારે હેમસ્ટ્રિંગ્સમાં તાણની સમસ્યા વધે છે. નબળા ક્વાડ્રિસેપ્સને કારણે, હેમસ્ટ્રિંગ્સને જરૂરી કરતાં વધુ કામ કરવું પડે છે. પરિણામે, હેમસ્ટ્રિંગ્સમાં તાણ થાય છે.

હેમસ્ટ્રિંગ્સની સમસ્યા વારંવાર થાય છે, તેનું એક મોટું કારણ શરીરની યોગ્ય રીતે પુનઃપ્રાપ્તિની અસમર્થતા છે. જો ત્યાં કોઈ પુનઃપ્રાપ્તિ નથી, તો સમસ્યા ફરીથી દેખાય છે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે પણ કોઈને આવી સમસ્યા થાય છે, ત્યારે તેને સંપૂર્ણ અને પૂરતો આરામ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. પરંતુ ઘણીવાર ઘણા ખેલાડીઓ ઝડપી પુનરાગમન કરવા માટે પુનઃપ્રાપ્તિ સાથે સમાધાન કરે છે.

આ પણ વાંચોઃ Pakistan: પાકિસ્તાન મરવા વાંકે જીવી રહ્યુ છે ત્યાં 37 કરોડની ક્રિકેટ પિચ ખરીદશે, ખર્ચાળ ‘ડ્રોપ-ઇન પિચ’ નો ચસકો લાગ્યો

આ પણ વાંચોઃ Vijay Hazare 2021: બરોડાની ટીમે અનોખા રેકોર્ડ સાથે મેળવી જીત, તમિલનાડુને 115 રનનો ટાર્ગેટ આપી 41 રને વિજય મેળવ્યો