Chandrayaan 3: રોકેટથી લેન્ડર સુધી… આ ચોકડીનો કમાલ છે ચંદ્રયાન-3 મિશનને અહીં સુધી પહોંચાડવા માટે
ગયા અઠવાડિયે ગુરુવારે, લેન્ડર મોડ્યુલ પ્રોપલ્શન મોડ્યુલથી અલગ થઈ ગયું. આ મોડ્યુલે સોમવારે ચંદ્રની સપાટીની કેટલીક તસવીરો પણ મોકલી છે. આ તસવીરો દ્વારા ચંદ્ર પર ઉતરાણ માટે સુરક્ષિત વિસ્તાર જોવા મળશે. વાત તો હતી ચંદ્રયાનની, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ભારતનું આ મહત્ત્વાકાંક્ષી મિશન કોણે તૈયાર કર્યું છે. ચાલો આજે તમને આ લોકોનો પરિચય કરાવીએ.
ચંદ્રયાન-3 મિશન ચંદ્રની સપાટીથી થોડાક કિલોમીટર દૂર છે. અમારું ચંદ્રયાન મિશન બુધવારે સાંજે 6 વાગ્યાની આસપાસ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતરશે. ચંદ્રયાનના ઉતરાણ સાથે ભારત ઇતિહાસ રચશે. તે વિશ્વનો પહેલો દેશ હશે જેનું અવકાશયાન ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યું છે. અવકાશયાનએ ભ્રમણકક્ષા પૂર્ણ કરી છે અને ડિબૂસ્ટિંગ દાવપેચ પૂર્ણ કર્યા છે. હવે તેનું લક્ષ્ય ચંદ્રના પડકારરૂપ ભૂપ્રદેશ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ માટે યોગ્ય સ્થાન શોધવાનું છે.
ચંદ્રયાન મિશન કોણે તૈયાર કર્યું?
એસ સોમનાથઃ ઈસરોના અધ્યક્ષ એસ સોમનાથે ગયા વર્ષે જાન્યુઆરીમાં સ્પેસ એજન્સીનો ચાર્જ સંભાળ્યો હતો. તેઓ ભારતના ચંદ્ર મિશનમાં સામેલ સૌથી અગ્રણી વ્યક્તિ છે. ISROના અધ્યક્ષ બનતા પહેલા, સોમનાથ વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર (VSSC) અને લિક્વિડ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમ સેન્ટરના ડિરેક્ટર પણ રહી ચૂક્યા છે. ચંદ્રયાન ઉપરાંત, સૂર્ય પર મોકલવામાં આવેલ આદિત્ય-L1 અને ગગનયાન (ભારતનું પ્રથમ માનવ મિશન) મિશન પણ તેમની દેખરેખ હેઠળ ચાલી રહ્યા છે.
પી વીરમુથુવેલઃ ચંદ્રયાન-3 મિશનના પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટર પી વીરમુથુવેલ છે. તેમને 2019માં ચંદ્રયાન-3 માટે ડાયરેક્ટર બનાવવામાં આવ્યા હતા. વીરમુથુવેલ ઈસરોના મુખ્ય કાર્યાલયમાં ‘સ્પેસ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોગ્રામ ઓફિસ’માં ડેપ્યુટી ડિરેક્ટર તરીકે પણ કામ કરી ચૂક્યા છે. તેમણે ચંદ્રયાન-2 મિશન દરમિયાન પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. મૂળ તમિલનાડુના વિલ્લુપરમના રહેવાસી વીરમુથુવેલે આઈઆઈટી મદ્રાસમાંથી અભ્યાસ કર્યો છે.
એસ ઉન્નીકૃષ્ણન નાયર: વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર (VSSC) ના ડાયરેક્ટર એસ ઉન્નીકૃષ્ણન નાયરના હવાલે છે. જીઓસિંક્રોનસ સેટેલાઇટ લોંચ વ્હીકલ (GSLV) માર્ક-III, જે લોન્ચ વ્હીકલ માર્ક-III રોકેટ તરીકે ઓળખાય છે, તે VSSC દ્વારા જ તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. VSSC થુમ્બા, તિરુવનંતપુરમ, કેરળ ખાતે સ્થિત છે. VSSC ના ડિરેક્ટર હોવાને કારણે, ઉન્નીકૃષ્ણન અને તેમની ટીમ મિશનના મુખ્ય કાર્યોની દેખરેખ કરી રહી છે.
એમ શંકરન: એમ શંકરન યુ આર રાવ સેટેલાઇટ સેન્ટર (યુઆરએસસી) ના ડિરેક્ટર છે. તેમણે જૂન 2021માં આ પદ સંભાળ્યું હતું. URSC પાસે ISRO માટે ઉપગ્રહો બનાવવાની જવાબદારી છે. શંકરન ટીમને માર્ગદર્શન આપી રહ્યા છે, જેનું કામ કોમ્યુનિકેશન, નેવિગેશન, રિમોટ સેન્સિંગ, હવામાનની આગાહી અને અન્ય ગ્રહોની શોધ માટે ઉપગ્રહો બનાવવાનું છે.
