એક ફિલ્ડ માર્શલ બાપનો જીગર, કરિઅપ્પાએ પાકિસ્તાનને કહ્યું ના છોડશો મારા દિકરાને? વાંચો પછી શું થયું?
સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ આર્મી ચીફ હોવા ઉપરાંત, કેએમ કરિઅપ્પા (KM Cariappa) ભારતીય સેના (Indian Army)ના પ્રથમ ફાઈવ સ્ટાર રેન્કના અધિકારી હતા. તેમના સિવાય આ રેન્ક અત્યાર સુધી માત્ર જનરલ મોંકેશને મળ્યો છે.
ફિલ્ડ માર્શલ K M કરિયપ્પા (K M Cariappa)એ ભારત-બ્રિટિશ સેનાની રાજપૂત રેજિમેન્ટમાં સેકન્ડ લેફ્ટનન્ટની નિમણૂક સાથે તેમની નોકરીની શરૂઆત કરી હતી. તેમને 15 જાન્યુઆરી, 1949ના રોજ આર્મી સ્ટાફ બનાવવામાં આવ્યા હતા અને આ દિવસને દર વર્ષે દેશમાં આર્મી ડે તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. કરિયપ્પાએ 30 વર્ષ સેનામાં રહીને દેશની સેવા કરી હતી. 1953માં નિવૃત્ત થયા બાદ પણ તેમણે ભારતીય સેના(Indian Army)માં એક યા બીજા સ્વરૂપે યોગદાન આપ્યું હતું.
સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ આર્મી ચીફ હોવા ઉપરાંત, કરિઅપ્પા ભારતીય સેનાના પ્રથમ ફાઈવ સ્ટાર રેન્કના અધિકારી હતા. તેમના સિવાય આ રેન્ક અત્યાર સુધી માત્ર જનરલ મોંકેશને મળ્યો છે. આ દિવસે 15 મે, 1993ના રોજ કરિઅપ્પાનું નિધન થયું હતું. આવો જાણીએ કરિઅપ્પાની યાદમાં જ્યારે તેમનો પુત્ર K C કરિઅપ્પા પાકિસ્તાનની કસ્ટડીમાં હતો, ત્યારે તેમનાથી સંબંધિત એક રસપ્રદ કિસ્સો જાણીએ.
1965, ભારત-પાક યુદ્ધનો છેલ્લો દિવસ
તે 1965ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધનો છેલ્લો દિવસ હતો. 36 વર્ષિય સ્ક્વોડ્રન લીડર કે.સી. કરિઅપ્પા, એ.એસ. સહગલ અને કુક્કે સુરેશ, ને પાકિસ્તાની ઠેકાણા પર બોમ્બમારો કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. ત્રણેયે બોમ્બ ધડાકાનો પહેલો રાઉન્ડ કર્યો કે તરત જ પાકિસ્તાની એરક્રાફ્ટથી એસએસ સહેગલના વિમાન પર હુમલો કરી દીધો, સારી બાબત એ રહી કે આ હુમલામાં એસએસ સહેગલને કશું ન થયુ.પરંતુ તેણે મિશન છોડીને ફરી બેઝ કેમ્પમાં જવું પડ્યુ.
સૈનિકોએ એએસ સહગલના એરક્રાફ્ટ પર એન્ટી એરક્રાફ્ટ ગન વડે હુમલો કર્યો. પરંતુ સદનસીબે આ હુમલામાં એએસ સહગલને કંઈ થયું ન હતું, પરંતુ તેમને મિશન છોડીને બેઝ કેમ્પમાં પાછા જવું પડ્યું હતું.
સેહગલના ગયા પછી કરિઅપ્પા અને કુક્કે પાકિસ્તાની સૈનિકોને જડબાતોડ જવાબ આપવા માટે સંકલ્પબદ્ધ હતા. કરિઅપ્પા એક પછી એક દુશ્મનની છાવણીઓને નષ્ટ કરતા હતા. આ દરમિયાન કરિઅપ્પાનું વિમાન પાકિસ્તાની સૈનિકો દ્વારા સતત ગોળીબારનો શિકાર બન્યું હતું. વિમાનમાંથી આગની જ્વાળાઓ નીકળવા લાગી હતી. કુક્કેએ કરિઅપ્પાને ઈન્જેક્શન બટન દબાવવા કહ્યું.
વિમાનમાં વિસ્ફોટ થાય તે પહેલા કરિઅપ્પાએ ઈન્જેક્શનનું બટન દબાવ્યું હતું. કરિઅપ્પાનું ઈન્જેક્શન બટન દબાવ્યા બાદ તેમનું પ્લેન આગના ગોળાની જેમ ભારતીય ક્ષેત્રમાં પડી ગયું હતું, પરંતુ જે જગ્યાએ કરિઅપ્પા પડ્યા તે પાકિસ્તાનનો ભાગ હતો. કરિઅપ્પાને કરોડરજ્જુની ઘણી ઈજાઓ પણ થઈ હતી. આ દરમિયાન પાકિસ્તાની સૈનિકોએ તેને ઘેરી લીધો અને કસ્ટડીમાં લીધા.
અટકાયત દરમિયાન પાકિસ્તાની સૈનિકોએ કરિઅપ્પાને પૂછ્યું કે શું તમે ફિલ્ડ માર્શલ કરિઅપ્પા સાથે સંબંધિત છો? કરિઅપ્પાએ તેની તમામ વિગતો પાકિસ્તાની અધિકારીઓને આપી હતી. પાકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ અયુબ ખાનને આ વાતની જાણ થતાં જ તેમણે રેડિયો પાકિસ્તાન દ્વારા તરત જ જાહેરાત કરી કે કરિઅપ્પા તેમની કસ્ટડીમાં છે. અયુબ ખાને વિભાજન પહેલા ફિલ્ડ માર્શલ કરિઅપ્પા હેઠળ કામ કર્યું હતું અને તેમનું ઘણું સન્માન કર્યું હતું.
ફિલ્ડ માર્શલ કરિઅપ્પાએ કહ્યું- પુત્ર સાથે યુદ્ધ કેદી જેવો વ્યવહાર કરો
અયુબે ભારતમાં પાકિસ્તાની હાઈ કમિશનર મારફત ફિલ્ડ માર્શલ કરિઅપ્પાને માહિતી આપી હતી કે પાકિસ્તાન ઈચ્છે તો તેમના પુત્ર કેસી કરિયપ્પાને મુક્ત કરવા તૈયાર છે. પરંતુ કરિઅપ્પા પોતાના સિદ્ધાંતોમાં અડગ હતા. તેણે પાકિસ્તાનની આ ઓફરને નમ્રતાથી નકારી કાઢી હતી.
તેણે તે સમયે કહ્યું હતું કે નંદુ ઉર્ફે કેસી કરિઅપ્પા મારા નહીં પરંતુ આ દેશના પુત્ર છે. અન્ય યુદ્ધ કેદીઓ સાથે જે વર્તન કરવામાં આવે છે તે જ રીતે કરવું જોઈએ. જો તમારે તેને છોડવો હોય તો બધા યુદ્ધ કેદીઓને છોડવા પડશે, કારણ કે બધા યુદ્ધ કેદીઓ મારા પુત્રો છે.
આ પછી કેસી કરિઅપ્પા ઘણા દિવસો સુધી પાકિસ્તાનની કસ્ટડીમાં રહ્યા. ચાર મહિના પછી, એક દિવસ તેને આંખે પાટા બાંધીને પેશાવર લઈ જવામાં આવ્યો. અહીંથી તેમને એક વિમાનમાં બેસાડવામાં આવ્યા, જે ભારતની મુલાકાતે આવેલા પાકિસ્તાની સેનાના વડા જનરલ મુસાને લેવા દિલ્હી જઈ રહ્યું હતું.
Tv9 ગુજરાતી History Mystery અંતર્ગત એક ઇતિહાસને ઝાંખી કરાવતી સીરીઝ ચલાવી રહ્યુ છે, તેથી આવી જ રસપ્રદ વાતો જાણવા માટે આ સીરીઝ વાંચતા રહો.