શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે રેલવે ટ્રેક પર રેલવેના પૈડા કેમ નથી થતા સ્લીપ ? જાણો કારણ
કાર, બાઇક કે ટ્રક ચલાવતી વખતે ટાયર ઘસાય જાય છે અને તેથી ટાયર ફાટી જાય છે અને અકસ્માતો થાય છે. વાહનના ટાયર ઘસાય જવાથી સ્લિપેજને વધી જાય છે. પરંતુ ટ્રેનના પાટા અને પૈડા બંને સાદા છે, છતા તે સરકી કેમ નથી જતા. તેની પાછળ એક બહુ મોટું વૈજ્ઞાનિક કારણ પણ છે.
સામાન્ય રીતે વાહનોના પૈડા સપાટ હોતા નથી. ઘસારાના કારણે, પકડના અભાવના કારણે અકસ્માતો થાય છે. કેટલાક લોકો તેને સમયસર બદલી નાખે છે. પરંતુ ટ્રેનોના કિસ્સામાં આવું કેમ થતું નથી. ટ્રેનના પૈડા લોખંડના હોય છે. ટ્રેક અને વ્હીલ્સ સપાટ હોવા છતા ડ્રાઇવિંગ કરતી વખતે તે કેમ લપસી જતું નથી. શું તમે ક્યારેય તેના વિશે વિચાર્યું છે કે તેની પાછળનું કારણ શું હોઈ શકે છે. ટ્રેનના પૈડા અને પાટા વચ્ચેના ઘર્ષણ વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે.
આ પણ વાચો: Viral Video: એક ટાયરને કારણે હવામાં ઉછળી કાર, અકસ્માતનો ચોંકાવનારો વીડિયો થયો Viral
વરસાદની ઋતુમાં ડ્રાઇવરો ટ્રેન ધીમી કેમ ચલાવે છે? વાસ્તવમાં તેની પાછળનું સૌથી મોટું કારણ ઘર્ષણ છે. તે લપસી ન જાય તે માટે તેમાં કેમિકલનો પણ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
આ કારણે રેલવે ટ્રેક પર પૈડા સ્લીપ થતા નથી
જે વાહનમાં રબરના ટાયરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, તે સપાટ રસ્તા પર વાહન ચલાવવું મુશ્કેલ છે. વાસ્તવમાં, તેને ચલાવવા માટે ઘર્ષણનો પ્રમાણભૂત ગુણાંક 0.7થી 0.9 સુધીનો છે. બીજી તરફ, ટ્રેનમાં ઘર્ષણનું પ્રમાણભૂત ગુણાંક આના કરતા ઘણું ઓછું છે. તો 0.4નો પ્રમાણભૂત ગુણાંક ધરાવતા, સપાટ વ્હીલ્સ ટ્રેક પર ખૂબ જ સરળતાથી ચાલે છે. તેથી આપણે કહી શકીએ કે, એન્જિન દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા બળને મોટાભાગના ધોરણોમાં ઘર્ષણ બળની મર્યાદા કરતા ઓછું રાખવામાં આવ્યું છે. જેના કારણે એન્જિન સ્લિપ થતુ નથી.
આના કારણે વ્હીલ સ્લીપ મારે છે
પાકા રસ્તાઓ પર કાર, બાઇક કે ટ્રક ચલાવતી વખતે ઘણી વખત તે વરસાદની મોસમમાં કાદવમાં ફસાઈ જાય છે. તેની પાછળનું સૌથી મોટું કારણ ઘર્ષણનું બળ અને વાહનની કાર્યક્ષમતા છે. વાસ્તવમાં, ઉપરની તરફ એટલે કે વાહનના બોડીના કારણે વાહનનુ નીચે તરફનું બળ ઘણું ઓછું હોય છે. આવી સ્થિતિમાં વ્હીલ સ્લીપ થવુ સામાન્ય બાબત છે. આ કારણોસર લોકો પૈડાની નીચે ઇંટો અને પથ્થરો ભરવાનું શરૂ કરે છે. આ સાથે, બંને વચ્ચેનું ઘર્ષણ બળ 0.7થી 0.9 સુધી પહોંચ્યા પછી, કાર આરામથી બહાર નીકળી જાય છે.
ચોમાસામાં સ્લીપ થવાની સંભાવના ઘટે છે
જો વરસાદની સિઝનમાં રેલવે ટ્રેક પર તેલ પડી જાય કે લપસણો થઈ જાય તો સમસ્યા ચોક્કસ ઊભી થાય છે. આવું થાય છે, કારણ કે આ પરિસ્થિતિમાં ઘર્ષણનો ગુણાંક ઘટીને 0.1 થઈ જાય છે. તેને વધારવા માટે એન્જીનમાં ઘણા સાધનો લગાવવામાં આવ્યા છે. આ કારણોસર, વરસાદની મોસમમાં ટ્રેનની ગતિ ધીમી પડી જાય છે. આ સિવાય તેને લપસી ન જાય તે માટે એન્જિનના વ્હીલની ઉપરનું રેતીનું બોક્સમાં રહેલી રેતી વ્હીલ પર ધીમે ધીમે પડવા લાગે છે અને તેના કારણે ટાયર સ્લીપ થતુ નથી.