ભારત (India)માં મોંઘવારી (Inflation)નું સ્તર વધી રહ્યું છે અને લોકો આ વધતી મોંઘવારીથી ખૂબ જ ચિંતિત છે. પરંતુ, માત્ર ભારતમાં જ નહીં, વિદેશમાં પણ લોકો આ મોંઘવારીથી પરેશાન છે. જો અમેરિકા (America)ની વાત કરીએ તો અમેરિકામાં ફુગાવાનો દર છેલ્લા 30 વર્ષમાં સૌથી વધુ છે. એટલે કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોની સરખામણીમાં અમેરિકામાં સૌથી વધુ ફુગાવો છે.
સાથે જ અન્ય દેશોની હાલત પણ ખરાબ છે. તમે ભારતમાં મોંઘવારીના કારણો વિશે ઘણું વાંચ્યું હશે અને ટેક્સ સિસ્ટમ અનુસાર તમે સમજી જ ગયા હશો કે મોંઘવારી વધવાનું કારણ શું છે. પરંતુ આજે આપણે ચર્ચા કરીશું કે શા માટે વૈશ્વિક સ્તરે પણ મોંઘવારી વધી રહી છે અને વિશ્વમાં મોંઘવારી વધવાના કારણો શું છે. આવી સ્થિતિમાં આપણે જાણીએ છીએ કે શા માટે સમગ્ર વિશ્વમાં મોંઘવારી વધી રહી છે.
રોઈટર્સ અનુસાર અમેરિકામાં ફુગાવાનો દર વધીને 6.2 ટકા થયો છે. વર્ષ 1990 પછી આ સૌથી મોટો વધારો છે. અમેરિકામાં ફુગાવો 30 વર્ષની ટોચે છે. કોર ફુગાવો પણ 4.6% પર છે. સપ્ટેમ્બરમાં ફુગાવો 5.4 ટકા હતો. વિશ્વભર (all over the world)માં વધી રહેલી મોંઘવારીની અસર હવે શેરબજાર પર પણ જોવા મળી રહી છે. સાથે જ અન્ય દેશો પણ તેનાથી પરેશાન છે.
મોંઘવારી વધવાના ઘણા કારણો છે. વાસ્તવમાં આવી અનેક સ્થિતિઓ આવી છે, જેનું પરિણામ વધતી મોંઘવારી રહી છે. જેમાં નબળા પુરવઠાથી લઈને સપ્લાય ચેઈનમાં વિક્ષેપ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. એક અહેવાલ મુજબ રોગચાળા દરમિયાન જ્યારે લોકડાઉનને કારણે બજાર બંધ હતું અને માંગ અચાનક ઘટી ગઈ હતી. આ પછી ઓર્ડર રદ કરવામાં આવ્યા હતા અને ઉત્પાદનમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ બજાર ખુલ્યા બાદ માંગ ઝડપથી વધી હતી. આનાથી ઉત્પાદન ઘટ્યું અને મોંઘવારી વધી.
અહેવાલો અનુસાર વૈશ્વિક સ્તરે પુરવઠા શૃંખલામાં વિક્ષેપને કારણે ઉત્પાદન પર નોંધપાત્ર અસર પડી છે. હવાઈ, રેલ સેવાઓ બંધ હોવાને કારણે અને એસેમ્બલી જેવા કામકાજમાં વિક્ષેપ પછી પણ પુરવઠો નથી. તેની અસર ઈલેક્ટ્રોનિક વસ્તુઓ પર વધુ પડી. જ્યાં એક તરફ સપ્લાય ઘટી રહ્યો હતો, ત્યાં વર્ક ફ્રોમ હોમ અને ઓનલાઈન અભ્યાસને કારણે તેની માંગ વધી ગઈ હતી. આવી સ્થિતિમાં મોંઘવારી સતત વધી રહી છે.
આ ઉપરાંત રોગચાળા દરમિયાન રાશનની દુકાનોમાં માલસામાનની અછત સર્જાઈ હતી. દુકાનદારો મર્યાદિત માત્રામાં માલ ખરીદતા હતા. હવે ઉત્પાદનથી લઈને સપ્લાય અને પરિવહનથી લઈને દુકાન સુધી દરેક સ્તરે કામદારોની ભારે અછત છે.
એટલું જ નહીં, એવું માનવામાં આવે છે કે રોગચાળા સિવાય હવામાન પરિવર્તનની અસર પણ બજાર પર દેખાઈ રહી છે. તેના કારણે વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં પાક બરબાદ થયો છે, જેના કારણે મોંઘવારી પણ નોંધપાત્ર રીતે વધી છે. મોંઘવારી વધવાનું મુખ્ય કારણ બે વર્ષની માંગ ત્રણ મહિનામાં ઉદભવવાનું છે. કોરોનાના કારણે 2 વર્ષથી આર્થિક ગતિવિધિઓ ઠપ થઈ ગઈ હતી.
આ પણ વાંચો: મત્સ્યપાલન અને પશુપાલન ક્ષેત્રમાં કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ માટે ચાલશે રાષ્ટ્રવ્યાપી અભિયાન, આ લોકોને પણ મળશે લાભ