Onion Crop: રવિ સીઝનમાં ડુંગળીના વાવેતર અને માવજત અંગેની સંપૂર્ણ માહિતી

ડુંગળી(Onion Crop)ના સૌથી મોટા ઉત્પાદક મહારાષ્ટ્રમાં રવિ સિઝનની ડુંગળીની વાવણી શરૂ થઈ ગઈ છે. આ વર્ષે વરસાદના કારણે રવિ સિઝનમાં ડુંગળીની વાવણી વિલંબિત થઈ છે. પરંતુ હવે તહેવારો બાદ આ કામને વેગ મળશે. દેશની 40 ટકા ડુંગળીનું ઉત્પાદન મહારાષ્ટ્રમાં થાય છે. પરંતુ આ વર્ષે અતિવૃષ્ટિને કારણે તેની નર્સરી ઘણી જગ્યાએ બગડી ગઈ છે, જેથી ખેડૂતો(Farmers)ને મોંઘા ભાવે રોપા ખરીદવા પડે છે, જેના કારણે ખર્ચ વધી રહ્યો છે.

મરાઠવાડાના ઘણા જિલ્લાઓમાં રવિ સિઝનની ડુંગળીની ખેતી (Onion Cultivation) લગભગ શરૂ થઈ ગઈ છે, જે અતિશય વરસાદથી સૌથી વધુ પ્રભાવિત થયા છે. મહારાષ્ટ્રમાં ડુંગળીના ત્રણ પાક લેવામાં આવે છે. અહીં ખરીફની શરૂઆતમાં, ખરીફ અને રવિ સિઝનમાં ખેતી કરવામાં આવે છે.

ડુંગળીનું વાવેતર

રવિ સિઝનની ડુંગળીની વાવણી ઓક્ટોબર-નવેમ્બર મહિનામાં શરૂ થાય છે અને જાન્યુઆરી સુધી ચાલુ રહે છે. આ સિઝનની ડુંગળી તૈયાર કરવામાં લગભગ ચાર મહિનાનો સમય લાગે છે. એટલે કે તે ફેબ્રુઆરી અને માર્ચ વચ્ચે તૈયાર થઈ જાય છે. કેટલાક ખેડૂતોની રવિ સિઝનની ડુંગળીની વાવણી મુજબ તે એપ્રિલ-મે સુધી નીકળે છે.

એ જ રીતે પ્રારંભિક ખરીફનું વાવેતર જૂન-જુલાઈમાં થાય છે અને નવેમ્બર સુધી પહોંચે છે. ખરીફ સિઝનની ડુંગળીનું વાવેતર ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બરમાં થાય છે, જે ડિસેમ્બર અને જાન્યુઆરી વચ્ચે આવે છે. પરંતુ આ બંનેનો સંગ્રહ શક્ય નથી. માત્ર રવિ સિઝનની ડુંગળીનો સંગ્રહ. રવી સિઝનમાં મહારાષ્ટ્રના કુલ ડુંગળીના ઉત્પાદનના 65 ટકા થાય છે. નાસિક, પુણે, સોલાપુર, જલગાંવ, ધુલે, ઉસ્માનાબાદ, ઔરંગાબાદ, બીડ, અહમદનગર અને સતારા જિલ્લાઓ ડુંગળીના ઉત્પાદન માટે પ્રખ્યાત છે.

કેવું હવામાન અનૂકુળ ?

શિયાળો શરૂ થતાં જ રવિ સિઝનની ડુંગળીનું વાવેતર કરવામાં આવે છે. વાવેતરના 1 થી 2 મહિના પછી હવામાન ઠંડુ થાય છે. ડુંગળીના મોર દરમિયાન તાપમાનમાં વધારો તેના પાક માટે અનુકૂળ માનવામાં આવે છે. ડુંગળી સારી ડ્રેનેજ અને જૈવિક ખાતરોથી ભરપૂર મધ્યમથી ચીકણી જમીનમાં ઉગે છે. આ જમીનમાં હેક્ટર દીઠ 40 થી 50 ટન દેશી ખાતર ઉમેરવાથી ઉત્પાદનમાં વધારો થશે.

સારી જાતો

બસવંત 780: આ જાત ખરીફ અને રવિ સિઝન માટે યોગ્ય છે અને તેનો રંગ ઘેરો લાલ છે. ડુંગળી મહિનાના મધ્યમાં કદમાં વધે છે. આ જાતના છોડની લણણી 100 થી 120 દિવસમાં થાય છે. પ્રતિ હેક્ટર ઉપજ 250 થી 300 ક્વિન્ટલ છે.

N-2-4-1: આ જાત રવિ સિઝન માટે યોગ્ય છે અને તેનો રંગ કેસરી છે. ડુંગળી મધ્યમ ગોળ આકારની હોય છે અને સ્ટોરેજમાં ખૂબ સારી રીતે રાખી શકાય છે. આ જાત 120 થી 130 દિવસમાં પાકે છે. પ્રતિ હેક્ટર ઉપજ 300 થી 350 ક્વિન્ટલ છે. હેક્ટર દીઠ 10 કિલો બિયારણ પૂરતું છે.

ખાતર અને પાણી

જો રોપણી પછી ખેતરમાં નીંદણ દેખાય તો હળવું નિંદામણ કરવું જોઈએ. લણણીના 3 અઠવાડિયા પહેલા પાણી આપવાનું બંધ કરો. ડુંગળીના પાકને વાવણી સમયે 50 કિલો નાઈટ્રોજન, 50 કિગ્રા પી (P) અને 50 કિગ્રા પાઉડર સાથે માવજત કરવી જોઈએ. પછી 1 મહિનામાં 50 કિલો N/હેક્ટરમાં નાખો. ડુંગળીના પાકમાં નિયમિત પાણી આપવું જરૂરી છે. ખરીફ ઋતુમાં 10 થી 12 દિવસના અંતરે અને ઉનાળાની રવિ ઋતુમાં 6 થી 8 દિવસના અંતરે પિયત આપવું.

આ પણ વાંચો: Success Story: દેવામાં ડૂબેલા આ ખેડૂતે અપનાવ્યો જૈવિક ખેતીનો માર્ગ અને કરી લાખોની કમાણી, 200 જેટલા ખેડૂતોને આપે છે માર્ગદર્શન

આ પણ વાંચો: IRCTC આજથી શરૂ કરશે ‘શ્રી રામાયણ યાત્રા’ ટૂર, જાણો ભાડું અને ટાઈમટેબલ