PM-Kusum Scheme : સરકારની આ યોજનાથી વીજળી વેચીને પણ કમાણી કરી શકે છે ખેડૂત, જાણો યોજનાની વિગતો
પીએમ કુસુમ યોજના (PM-Kusum Scheme) હેઠળ ખેડૂતો તેમની બિનઉપયોગી ઉજ્જડ ખેતીની જમીન પર 500 કિલોવોટથી 2 મેગાવોટ સુધીની ક્ષમતાના સોલર પાવર પ્લાન્ટ્સ વિકસિત કરી શકશે.
પ્રધાનમંત્રી કિસાન ઉર્જા સુરક્ષા અને ઉત્થાન મહાભિયાન એટલે કે પીએમ-કુસુમ યોજના (PM-Kusum Scheme) દ્વારા ખેડૂતોની આવક (Farmers Income) માં ઝડપથી વધી શકે છે. ખેડૂત પોતાના ખેતરની બિનફળદ્રુપ જમીન પર અથવા રોકાણકાર સાથે સોલાર પ્લાન્ટ લગાવીને પોતાની વીજળી વેચીને નિયમિત આવક મેળવી શકે છે. ખાસ કરીને ઓછી જમીન ધરાવતા ખેડૂતોની ખેતી પરની નિર્ભરતા ઓછી થશે. તેઓ સોલાર પ્લાન્ટમાંથી નિયમિત આવક મેળવવાનું ચાલુ રાખશે.
યોજના અંગે ખેડૂતોના પ્રશ્નોના જવાબ માટે મધ્યપ્રદેશ સરકાર 24 ઓગસ્ટના રોજ મિન્ટો હોલ ભોપાલ ખાતે એક વર્કશોપનું આયોજન કરશે. આમાં સલાહકારો, બેંકો અને કંપનીઓના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થશે. ખેડૂતોને સ્વેચ્છાએ વિકાસકર્તા પસંદ કરવાની સ્વતંત્રતા હશે.
ઉર્જા મંત્રી પ્રદ્યુમન સિંહ તોમર અને ઉર્જા મંત્રી હરદીપ સિંહ ડુંગ સમાપન સમારોહમાં સાંજે 4 વાગ્યે યોજનામાં પસંદ થયેલ ખેડૂતો અને વિકાસકર્તાઓને લેટર ઓફ એવોર્ડ (LOA) નું વિતરણ કરશે. આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ ખેડૂતોને આર્થિક રીતે મજબૂત બનાવવાનો છે.
યોજના હેઠળ રાજ્યને 300 મેગાવોટના પેકેજની ફાળવણી કેન્દ્રીય નવા અને નવીનીકરણીય ઉર્જા મંત્રાલય દ્વારા કુસુમ યોજના હેઠળ રાજ્યમાં કુલ 300 મેગાવોટની ક્ષમતા ફાળવવામાં આવી છે. અત્યાર સુધીમાં ઉર્જા વિકાસ નિગમ દ્વારા 42 ટેન્ડરર્સને સોલર પાવર ઉત્પાદક તરીકે પસંદ કરીને 75 મેગાવોટની ક્ષમતા ટેન્ડરના બે તબક્કામાં ફાળવવામાં આવી છે. ટેન્ડરમાં 40 ખેડૂતો અને 2 ડેવલપર્સનો સમાવેશ થાય છે.
મધ્યપ્રદેશ પૂર્વ ઝોન વિદ્યુત વીટ્રાન કંપનીના 11 જિલ્લાઓના 31 સબ-સ્ટેશનમાંથી 32 સૌર ઉર્જા જનરેટર, મધ્યપ્રદેશ વીજ વિતરણ કંપનીના 4 જિલ્લાઓના 4 સબ-સ્ટેશનના 4 સોલર પાવર જનરેટર અને પશ્ચિમ ઝોન પાવરના 4 જિલ્લાઓ વિતરણ કંપની. 6 સબ સ્ટેશનમાં 6 સૌર ઉર્જા જનરેટરનો સમાવેશ થાય છે. પ્લાન્ટમાંથી પેદા થતી વીજળી મધ્યપ્રદેશ પાવર મેનેજમેન્ટ કંપની ખરીદશે.
શું છે યોજના, ખેડૂતો ક્યાં પ્લાન્ટ કરશે PM KUSUM અંતર્ગત સોલાર પ્લાન્ટ્સની સ્થાપના ખેડૂતો દ્વારા તેમની બિનઉપયોગી ઉજ્જડ ખેતીની જમીન પર 500 કેડબલ્યુથી 2 મેગાવોટ ક્ષમતાના વિકેન્દ્રિત સૌર ઉર્જા પ્લાન્ટ વિકસાવવાનું આયોજન છે, જે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં પસંદ કરેલા પાવર સબ-સ્ટેશનના આશરે 5 કિમીની ત્રિજ્યામાં છે.
આ વીજ વિતરણ કંપનીના 33/11 KV સબ-સ્ટેશનો થયેલ છે. સબ-સ્ટેશનો સાથે સીધી રીતે જોડાશે. જો અરજદારો સોલાર પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે જરૂરી ઇક્વિટીની વ્યવસ્થા કરી શકતા નથી, તો તેઓ પ્લાન્ટ ડેવલપર દ્વારા વિકસાવી શકે છે. લીઝ ભાડું ખેડૂતને પરસ્પર સંમત દરે વિકાસકર્તા દ્વારા આપવામાં આવશે.
એક વર્ષમાં રૂ. 46 લાખની આવકની સંભાવના એક મેગાવોટ ક્ષમતાનો સોલર પાવર પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે લગભગ 4 થી 5 એકર જમીનની જરૂર છે. જેના કારણે એક વર્ષમાં લગભગ 15 લાખ યુનિટ વીજળીનું ઉત્પાદન થાય છે. પેદા થતી વીજળી મધ્યપ્રદેશ વીજ નિયમન પંચ દ્વારા નિર્ધારિત દરો પર અથવા તેનાથી નીચે ખરીદવામાં આવશે.
કુસુમ યોજના હેઠળ સ્થાપિત પ્લાન્ટ્સમાંથી ઉત્પન્ન થતી વીજળીના વેચાણ માટે કમિશન દ્વારા 3 રૂપિયા 7 પૈસાનો સીલિંગ રેટ (ટેરિફ) નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. આમ સૌર ઉર્જા ઉત્પાદકોને એક વર્ષમાં લગભગ 46 લાખ રૂપિયાની આવક થવાની ધારણા છે.
આ પણ વાંચો : Good News For Farmer: કૃષિ સાથે સંબંધિત Project BOLD શું છે, જે લદ્દાખની શકલ બદલી નાખશે, આ સાથે જ ખેડૂતોને ફાયદો થશે
આ પણ વાંચો : Tractor Sale: સૌથી મોટો રેકોર્ડ! માત્ર 7 મહિનામાં આટલા લાખ લોકોએ ટ્રેક્ટર ખરીદ્યા, શું છે તેની પાછળનું કારણ ?