ICICI-Videocon Case : ચંદા કોચર અને તેના પતિ મુંબઈ જેલમાંથી મુક્ત, કોર્ટે મંજૂર કર્યા જામીન

ICICI Bank Videocon Loan Fraud Case : ICICIના ભૂતપૂર્વ CEO ચંદા કોચર અને તેમના પતિ દીપક કોચરને મની લોન્ડરિંગ કેસમાં મંગળવારે જેલમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. ICICI બેંક વિડિયોકોન લોન ફ્રોડ કેસમાં જેલમાં બંધ ICICI બેંકના ભૂતપૂર્વ CEO ચંદા કોચરને ભાયખલા જેલમાંથી અને તેમના પતિ દીપક કોચરને આર્થર રોડ જેલમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. કોચરને સોમવારે આ કેસમાં વચગાળાના જામીન આપવામાં આવ્યા હતા. ધરપકડને “બેદરકારી” અને વિચારવિહીન બનાવવા બદલ કોર્ટે સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઑફ ઇન્વેસ્ટિગેશન (સીબીઆઈ) સામે પણ નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી. સીબીઆઈએ વિડિયોકોન-આઈસીઆઈસીઆઈ બેંક લોન ફ્રોડ કેસમાં 23 ડિસેમ્બર, 2022ના રોજ કોચર દંપતીની ધરપકડ કરી હતી.

બંનેએ પોતાની ધરપકડને ગેરકાયદેસર અને મનસ્વી ગણાવીને હાઈકોર્ટમાં પડકારી હતી. બંનેએ વચગાળાના આદેશ દ્વારા જામીન પર મુક્ત થવા વિનંતી કરી હતી. જસ્ટિસ રેવતી મોહિતે ડેરે અને જસ્ટિસ પી.કે. ચવ્હાણની ડિવિઝન બેન્ચે તેના 49 પાનાના ચુકાદામાં કહ્યું હતું કે તેમની ધરપકડ કાયદાની જોગવાઈઓ અનુસાર નથી. કોર્ટે કહ્યું કે અરજદારો અરજીઓની સુનાવણી અને અંતિમ નિકાલ સુધી જામીન પર મુક્ત થવા માટે હકદાર છે. હાઈકોર્ટે અરજીઓની સુનાવણી માટે 6 ફેબ્રુઆરીની તારીખ નક્કી કરી છે.

કાયદાની જોગવાઈઓ હેઠળ ધરપકડ કરવામાં આવી

કોર્ટે કહ્યું કે, હાલના કેસમાં ધરપકડનો આધાર માત્ર અસહકાર અને સંપૂર્ણ સાચી માહિતી ન આપવા માટે કહેવામાં આવ્યો છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કોચરની ધરપકડ ફોજદારી પ્રક્રિયા સંહિતા (CrPC)ની કલમ 41Aનું ઉલ્લંઘન છે, જે સંબંધિત પોલીસ અધિકારી સમક્ષ હાજર થવા માટે નોટિસ મોકલવાનું ફરજિયાત છે. કોર્ટે કહ્યું કે તથ્યો મુજબ, અરજદારો (કોચરો) ની ધરપકડ કાયદાની જોગવાઈઓ હેઠળ કરવામાં આવી નથી. કલમ 41(A) નું પાલન કરવામાં આવ્યું નથી અને તેથી તે મુક્ત થવા માટે હકદાર છે. કોર્ટે કહ્યું કે કાયદાની જોગવાઈઓ હેઠળ ધરપકડ કરવામાં આવી નથી.

મનસ્વી રીતે નિર્ણય લઈ શકાય નહીં

કોર્ટે આદેશમાં કહ્યું કે કોઈ કેસમાં ધરપકડ કરવાનો અધિકાર ત્યારે જ છે જ્યારે તપાસ અધિકારી પાસે એવું માનવાનું કારણ હોય કે ધરપકડ જરૂરી છે અને વ્યક્તિએ ગુનો કર્યો છે. તેમણે કહ્યું કે વિશ્વાસ સારા વિચાર પર આધારિત હોવો જોઈએ અને બેદરકારી કે માત્ર શંકાના આધારે નહીં. આ માન્યતા અધિકૃત સામગ્રી પર આધારિત હોવી જોઈએ અને ધરપકડ અંગે કોઈ નિર્ણય મનસ્વી રીતે લઈ શકાય નહીં. ખંડપીઠે કહ્યું કે અરજદારોની ધરપકડ કરવા માટેના મેમોરેન્ડમમાં ઉલ્લેખિત આધારો અસ્વીકાર્ય છે અને તે આધારો અથવા કારણોનો વિરોધાભાસ કરે છે જેના આધારે વ્યક્તિની ધરપકડ કરી શકાય છે.

કોચરે દસ્તાવેજો અને વિગતો રજૂ કરી હતી

બેન્ચે નોંધ્યું હતું કે વ્યક્તિની વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતા આપણા બંધારણ હેઠળ એક મહત્વપૂર્ણ પાસું છે. બેન્ચે નોંધ્યું હતું કે ડિસેમ્બર 2017માં સીબીઆઈએ કેસ નોંધ્યા બાદ કોચર માત્ર એજન્સી સમક્ષ હાજર થયા નથી, પરંતુ તમામ દસ્તાવેજો અને વિગતો પણ રજૂ કર્યા છે અને તપાસમાં સહકાર આપ્યો છે.

કોર્ટે નોંધ્યું હતું કે 2019 થી જૂન 2022 સુધી, લગભગ ચાર વર્ષ સુધી, ન તો અરજદારોને કોઈ સમન્સ જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું અને ન તો CBI એ અરજદારો સાથે કોઈ સંપર્ક સ્થાપિત કર્યો. ચુકાદા મુજબ, ધરપકડ મેમોમાં ચાર વર્ષ પછી અરજદારોની ધરપકડ કરવાનું કારણ સમજાવવામાં આવ્યું નથી. બેંચે કહ્યું કે વિશેષ સીબીઆઈ કોર્ટે કોચર દંપતીના રિમાન્ડની સુનાવણી કરતી વખતે કાયદાને ધ્યાનમાં રાખ્યો ન હતો. તેમણે કહ્યું કે જો કાયદાની જોગવાઈઓનું પાલન કરવામાં નહીં આવે તો કોર્ટ આરોપીઓને તાત્કાલિક મુક્ત કરવા બંધાયેલ છે.