‘હિંડનબર્ગ રિસર્ચ’ના અહેવાલ બાદ અદાણી જૂથના શેરમાં ભારે ઘટાડો થયો છે. છેલ્લા ત્રણ દિવસમાં અદાણી ગ્રુપને 66 અબજ ડોલર એટલે કે લગભગ 5.38 લાખ કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે. આની સીધી અસર ગૌતમ અદાણીની નેટવર્થ પર પડી અને એક જ ઝાટકે તેઓ વિશ્વના ટોચના 10 ધનિકોની યાદીમાંથી બહાર નીકળી ગયા છે ચાલો જાણીએ ગૌતમ અદાણી જે કંપનીઓમાંથી પૈસા કમાય છે, તેઓ શું કામ કરે છે.
ગૌતમ અદાણીએ 1988માં અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝ લિમિટેડની રચના કરીને બિઝનેસ જગતમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝ લિમિટેડ કોમોડિટી ટ્રેડિંગ અને ધાતુઓ, કૃષિ ઉત્પાદનો અને કાપડ જેવા ઉત્પાદનોના વેપાર કરે છે.
વર્ષ 1995માં ગૌતમ અદાણીએ પોર્ટ બિઝનેસમાં પ્રવેશ કર્યો. હાલમાં અદાણી બંદરો ભારતના 7 દરિયાઈ રાજ્યોમાં 13 બંદરોમાં સ્થિત છે. અદાણી ગ્રુપનું મુન્દ્રા પોર્ટ આજે ભારતનું સૌથી મોટું ખાનગી બંદર છે. ગૌતમ અદાણીના પુત્ર કરણ અદાણી પોર્ટ્સ એન્ડ SEZ લિમિટેડના ચીફ એક્ઝિક્યુટિવ ઓફિસર (CEO) છે.
અદાણી પાવરની શરૂઆત 22 ઓગસ્ટ 1996ના રોજ થઈ હતી. અદાણી પાવર લિમિટેડ વિદ્યુત ઉર્જાના ઉત્પાદનને લગતા પ્રોજેક્ટ હાથ ધરે છે. તેનું મુખ્ય મથક અમદાવાદ, ગુજરાતમાં છે. કંપનીએ દેશના છ રાજ્યો ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક, રાજસ્થાન અને ચંદીગઢમાં 12,410 મેગા વોટની ક્ષમતાની થર્મલ પાવર ઇન્સ્ટોલ કરી છે. અદાણી પાવર દેશની સૌથી મોટી ખાનગી થર્મલ પાવર ઉત્પાદક કંપની છે.
અદાણી ગ્રૂપે જાન્યુઆરી 1999માં વિલ્મર, વિલ એગ્રી બિઝનેસ ગ્રૂપ સાથે મળીને ખાદ્ય તેલના વ્યવસાયમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. આજે, અદાણી-વિલ્મર કંપની દેશમાં સૌથી વધુ વેચાતા ફોર્ચ્યુન તેલનું ઉત્પાદન કરે છે. તેલ ઉપરાંત, અદાણી વિલ્મર રાશન માટે જરૂરી લગભગ દરેક વસ્તુનું ઉત્પાદન કરે છે. અદાણી વિલ્મરના શેર આસમાને છે, પરંતુ ‘હિંડનબર્ગ રિસર્ચ’ના રિપોર્ટ બાદ તેમની હાલત પણ ખરાબ છે.
અદાણી ટોટલ ગેસ વાહનોને સીએનજી અને ઘરો અને કારખાનાઓમાં પાઇપ્ડ નેચરલ ગેસ (PNG)નું છૂટક વેચાણ કરે છે. અદાણી ટોટલ ગેસ પાસે ગેસ મીટર બનાવતી સ્માર્ટ મીટર્સ ટેક્નોલોજીસ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ (SMTPL)માં 50 ટકા હિસ્સો છે. અદાણી ટોટલ ગેસ ગુજરાતમાં વડોદરા અને અમદાવાદ, હરિયાણાના ફરીદાબાદ અને ઉત્તર પ્રદેશમાં ખુર્જામાં વિતરણ નેટવર્ક ધરાવે છે. આ સિવાય અલ્હાબાદ, ચંદીગઢ, એર્નાકુલમ, પાણીપત, દમણ, ધારવાડ અને ઉધમ સિંહ નગરમાં ગેસ વિતરણનું કામ અદાણી ટોટલ ગેસ લિમિટેડ અને ઈન્ડિયન ઓઈલ કોર્પોરેશન લિમિટેડ પાસે છે.
અદાણી ગ્રીન એનર્જી દેશની સૌથી મોટી રિન્યુએબલ એનર્જી કંપની છે. જેની કુલ ક્ષમતા 12.3 GW છે. અદાણી ગ્રીન એનર્જી (Adani Green Energy) તેના પોર્ટફોલિયોમાં પવન અને સૌર ઉર્જા પ્લાન્ટ સાથે જૂથની નવીનીકરણીય ઉર્જા શાખા છે. અદાણી ગ્રીન એનર્જી વર્ષ 2025 સુધીમાં 25 ગીગાવોટની ક્ષમતા પૂર્ણ કરવા માંગે છે.
અદાણી ટ્રાન્સમિશન લિમિટેડ (ATL) એ ભારતની સૌથી મોટી ખાનગી વીજ વિતરણ કંપની છે. તેની સ્થાપના 2006માં થઈ હતી. અદાણી ટ્રાન્સમિશન લિમિટેડ, જેનું મુખ્ય મથક અમદાવાદ, ગુજરાતમાં છે, તે ભારતની સૌથી મોટી ખાનગી ક્ષેત્રની વીજળી ટ્રાન્સમિશન કંપનીઓમાંની એક છે. તેની હાજરી ભારતના તમામ પ્રદેશોમાં છે.
2019 માં, અદાણી જૂથે એરપોર્ટ સેક્ટરમાં પ્રવેશ કર્યો. ગૌતમ અદાણીનો પુત્ર કરણ અદાણી આ કામ જુએ છે. તેઓ આ કંપનીના ડાયરેક્ટર છે. અદાણી ગ્રુપ અમદાવાદ, લખનૌ, મેંગલુરુ, જયપુર, ગુવાહાટી અને તિરુવનંતપુરમમાં છ એરપોર્ટના આધુનિકીકરણ અને સંચાલન માટે જવાબદાર છે.
વર્ષ 2022માં, અદાણી ગ્રુપે અંબુજા સિમેન્ટ્સમાં 63.15 ટકા અને ACCમાં 56.69 ટકા હિસ્સો ખરીદ્યો હતો. અંબુજા સિમેન્ટ અને ACC લિમિટેડની સંયુક્ત ક્ષમતા વાર્ષિક 66 મિલિયન ટન છે. આ ડીલ પછી અદાણી એક જ ઝાટકે ભારતમાં સિમેન્ટ સેક્ટરમાં બીજા નંબરની સૌથી મોટી ખેલાડી બની ગઈ. અંબુજા સિમેન્ટના દેશમાં 6 સિમેન્ટ પ્લાન્ટ છે, જ્યારે 8 સિમેન્ટ ગ્રાઇન્ડિંગ યુનિટ છે. એકલા અંબુજા સિમેન્ટની વાર્ષિક ઉત્પાદન ક્ષમતા 31 મિલિયન ટન છે.