ચંદ્રયાન-3 ઇસરો સાથે કેવી રીતે કરે છે વાત, કેવી રીતે આપે છે પળે પળની ખબર ? જાણો સમગ્ર વાત
ચંદ્રયાન-3માં પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ, લેન્ડર અને રોવરની ત્રિપુટી છે, જે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં સતત પરિભ્રમણ કરી રહી છે, 14 ઓગસ્ટે ચંદ્રયાન-3 આગામી ભ્રમણકક્ષામાં જશે. આ પછી, તે 17 ઓગસ્ટે અંતિમ સ્ટોપ પર પહોંચશે, જ્યાં પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ લેન્ડર અને ભ્રમણકક્ષાથી અલગ થઈ જશે. આ પછી લેન્ડિંગ પ્રક્રિયા શરૂ થશે.
Chandrayaan 3 Mission: ચંદ્રયાન-3 હવે ચંદ્રની નજીક પહોંચી ગયું છે, પૃથ્વીથી 3 લાખ 84 હજાર 400 કિમીનું અંતર કાપ્યા બાદ આપણું ચંદ્રયાન ચંદ્ર તરફ રવાના થયું હવે ચંદ્રની અંડાકાર ભ્રમણકક્ષામાં છે, જે ચંદ્રથી માત્ર 174 X 1437 કિમી દૂર છે. સરળ ભાષામાં સમજીએ તો ચંદ્રથી લઘુત્તમ અંતર 174 કિમી અને મહત્તમ અંતર માત્ર 1437 કિમી છે.
ચંદ્રયાન 14 ઓગસ્ટ સુધી આ ભ્રમણકક્ષામાં રહેશે, ત્યારબાદ તે આગલી ભ્રમણકક્ષામાં જશે અને 17 ઓગસ્ટે તે છેલ્લા સ્ટોપમાં હશે એટલે કે તે ભ્રમણકક્ષામાં જ્યાંથી તેનું અંતર માત્ર 30X100 કિમી હશે. ISROના વૈજ્ઞાનિકો ચંદ્રયાન-3ની દરેક ગતિવિધિ પર ચાંપતી નજર રાખી રહ્યા છે, ચંદ્રયાન-3 પણ સતત ISRO સાથે વાત કરી રહ્યું છે અને ક્ષણે ક્ષણ માહિતી શેર કરી રહ્યું છે.
ISRO ચંદ્રયાન-3 કેવી રીતે મોનિટર કરે છે
પૃથ્વીથી ચંદ્રનું અંતર 3 લાખ 84 હજાર 400 કિમી છે, તે સમય પ્રમાણે વધતું-ઘટતું રહે છે, પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે કેવી રીતે ઇસરો ચંદ્રયાન-3ને આકાશની અનંત યાત્રા પર સતત જોઈ રહ્યું છે. લાખો કિલોમીટર દૂર રાખે છે. વાસ્તવમાં તે ISRO ટેલિમેટ્રી, ટ્રેકિંગ અને કમાન્ડ નેટવર્કનું કામ કરે છે તેને ISTRAC કહેવામાં આવે છે. આ નેટવર્ક બેંગલુરુમાં આવેલું છે જેના દ્વારા ISRO ચંદ્રયાનની ગતિ, તેની દિશા અને તેના સ્વાસ્થ્ય પર નજર રાખે છે.
આ રીતે ચંદ્રયાન-3 ISRO સાથે વાત કરે છે
ઇસરો માત્ર ચંદ્રયાન-3 પર નજર રાખી શકે તેમ નથી, પરંતુ ચંદ્રયાન-3 જ્યારે ઇચ્છે ત્યારે ઇસરો સાથે વાત કરી શકે છે. તેનું માધ્યમ પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ છે જે હાલમાં ચંદ્રયાન-3 સાથે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં આગળ વધી રહ્યું છે, 17 ઓગસ્ટે તેને લેન્ડર અને રોવરથી અલગ કરવામાં આવશે. 23 ઓગસ્ટે લેન્ડર ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરશે. આ પછી, રોવર તેમાંથી બહાર આવશે અને ચંદ્રની સપાટીથી માહિતી એકત્રિત કરશે અને તેને લેન્ડર દ્વારા પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ પર મોકલશે.
પ્રોપલ્શન મોડ્યુલનું કામ ચંદ્ર પરથી એકત્રિત કરાયેલી તસવીરો અને તથ્યોને સિગ્નલ દ્વારા ભારતીય ડીપ સ્પેસ નેટવર્કને મોકલશે. બાયલાલુ ભારતીય ડીપ સ્પેસ નેટવર્ક કર્ણાટકના રામનગર જિલ્લામાં સ્થિત છે. આ IDSN જ ચંદ્રયાન-3ના સિગ્નલોને ડીકોડ કરશે. આ સમગ્ર પ્રક્રિયાને ટેલિમેટ્રી, ટ્રેકિંગ અને કમાન્ડ નેટવર્ક (ISTRAC) કહેવામાં આવે છે.
Chandrayaan-3 Mission:
The spacecraft successfully underwent a planned orbit reduction maneuver. The retrofiring of engines brought it closer to the Moon’s surface, now to 170 km x 4313 km.The next operation to further reduce the orbit is scheduled for August 9, 2023, between… pic.twitter.com/e17kql5p4c
— ISRO (@isro) August 6, 2023
આ પણ વાંચો : Chandrayaan 3: ચંદ્ર પર 10 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ઉતરશે ચંદ્રયાન-3, પહેલા હતી 6048 કિમી પ્રતિ કલાકની સ્પીડ
જો પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ કામ નહીં કરે તો ?
જો પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ કોઈપણ કારણસર યોગ્ય રીતે કામ ન કરી શકે તો પણ ચંદ્રયાન-3 ઈસરોને સરળતાથી સિગ્નલ મોકલી શકશે. તેનું માધ્યમ ઓર્બિટર બનશે. આ એ જ ઓર્બિટર છે જે ચંદ્રયાન-2 સાથે મોકલવામાં આવ્યું હતું. આ ઓર્બિટર હજુ પણ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં ફરે છે. 2019માં ચંદ્રયાન-2ના લોન્ચિંગ સમયે તેને એક વર્ષ માટે કામ કરવા માટે મોકલવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેમાં એટલું બળતણ બચ્યું છે કે તે 2026 સુધી સતત કામ કરી શકે છે.
ટેક્નોલોજીના તમામ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો
Published On - 11:21 pm, Thu, 10 August 23