વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી આજે નવા સંસદ ભવનનું ઉદ્ઘાટન કરવા જઈ રહ્યા છે. 971 કરોડના ખર્ચે બનેલી નવી સંસદ અનેક વિશેષતાઓ અને આકર્ષણો ધરાવે છે. તે વિવિધતામાં એકતાનું પ્રતીક છે, તેને 135 કરોડ ભારતીયોની આકાંક્ષાના પ્રતીક તરીકે પણ વર્ણવવામાં આવ્યું છે. જો કે વર્તમાન સંસદ ભવન અને નવા સંસદ ભવન વચ્ચે ઘણા તફાવતો છે, પરંતુ સૌથી મોટો તફાવત તેના કદમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. જૂની ઇમારત ગોળ છે જ્યારે નવી ઇમારત ત્રિકોણાકાર છે.
નવા સંસદ સંકુલમાં પહેલા કરતા વધુ સુવિધાઓ અને હાઇટેક વ્યવસ્થા છે. પહેલા કરતાં મોટી વિધાનસભાની ચેમ્બર હશે. રાષ્ટ્રીય પક્ષી મોરના આકાર પર બનેલી નવી લોકસભામાં 888 બેઠકોની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. જ્યારે રાષ્ટ્રીય ફૂલ કમળના આકાર પર બનેલી રાજ્યસભામાં 348 બેઠકો હશે. તે જ સમયે, સંયુક્ત સત્ર માટે 1,272 બેઠકો ધરાવતો એક હોલ બનાવવામાં આવ્યો છે. ત્યારે તમે વિચાર્યુ છે કે નવા સંસદ ભવનનો આકાર ત્રિકોણ કેમ રાખવામાં આવ્યો છે અને તેની પાછળનું કારણ શું છે?, ત્યારે ચાલો તેના વિશે જાણીએ.
એવું કહેવાય છે કે વર્તમાન સંસદ ભવનનો ગોળાકાર આકાર મધ્યપ્રદેશના મુરેનામાં આવેલા ચૌસથ યોગિની મંદિરથી પ્રેરિત છે, જો કે આના કોઈ ઐતિહાસિક પુરાવા નથી, પરંતુ નવા સંસદ ભવનનો ત્રિકોણાકાર આકાર લોકોની જિજ્ઞાસાનો વિષય છે.ખાસ ડિઝાઇન કરેલ છે. તેમાં ત્રણ મુખ્ય જગ્યાઓ છે – લોકસભા, રાજ્યસભા અને એક કેન્દ્રીય લાઉન્જ.
નવી સંસદના આર્કિટેક્ટ બિમલ પટેલે મીડિયાને જણાવ્યું છે કે નવી સંસદની ઇમારત ત્રિકોણાકાર આકારમાં બનાવવામાં આવી છે કારણ કે તે ત્રિકોણાકાર પ્લોટ પર બનાવાય છે. અહીંની જમીન ગોળ કે ચોરસ નથી. આર્કિટેક્ટ બિમલ પટેલના જણાવ્યા અનુસાર, તેનો ત્રિકોણાકાર આકાર દેશના વિવિધ ધર્મો અને સંસ્કૃતિઓને દર્શાવે છે. વિવિધ સંસ્કૃતિઓના સંદર્ભમાં આ મહત્વપૂર્ણ છે.
આર્કિટેક્ટ બિમલ પટેલે મીડિયા સાથે વાત કરતાં તેનું ધાર્મિક મહત્વ પણ સમજાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું છે કે ઘણા લોકો આ ઇમારતના ત્રિકોણાકાર આકાર વિશે પહેલો પ્રશ્ન પૂછે છે, તો જવાબ સીધો છે – તમામ પ્રકારની ધાર્મિકતાનો સમયોગ છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે ઘણા પવિત્ર ધર્મોમાં ‘ત્રિકોણ’ આકારનું વિશેષ મહત્વ છે. શ્રીયંત્ર પણ ત્રિકોણાકાર છે. ત્રણેય દેવતાઓ કે ત્રિદેવ પણ ત્રિકોણના પ્રતિક છે. એટલા માટે આ ત્રિકોણીય સંસદ સંકુલ ખૂબ જ પવિત્ર અને શુભ છે.
આ પણ વાંચો: New Parliament Building: નવી સંસદ હશે વધુ હાઇટેક, સંસદના બિલ્ડિંગમાં આ ટેક્નોલોજીનો કરાયો ઉપયોગ
આર્કિટેક્ટ બિમલ પટેલના જણાવ્યા અનુસાર, તેમણે સાંસદોની બેઠક વ્યવસ્થાને સમજવા માટે વિશ્વભરની ઘણી સંસદોનો અભ્યાસ કર્યો હતો. વર્તમાન સંસદના બંને ગૃહોની બેઠકો બેન્ચ-શૈલીની છે, જે સત્ર દરમિયાન સભ્યને અંદર-બહાર જવા માટે અસુવિધાજનક બનાવે છે, તેથી નવા બિલ્ડિંગમાં બે બેઠકોની વ્યવસ્થા છે.
સેન્ટ્રલ વિસ્ટા પ્રોજેક્ટની વેબસાઈટ જણાવે છે કે નવી સંસદના સમગ્ર સંકુલ અને ઓફિસોને ‘અતિ આધુનિક’ તરીકે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે. તે અદ્યતન સંચાર તકનીકોથી સજ્જ છે. અને અત્યંત સલામત છે. અહીં એક વટવૃક્ષ પણ છે. નવા કેમ્પસમાં વિશાળ કમિટી રૂમ હશે, જે અદ્યતન ટેકનોલોજીથી સજ્જ હશે. પુસ્તકાલય ઉપરાંત દેશની વૈવિધ્યસભર સાંસ્કૃતિક વારસાનું એક પ્રદર્શન પણ અહીં ગોઠવવામાં આવ્યું છે. ઘણી પ્રાદેશિક કલાકૃતિઓને ક્રમાંક આપવામાં આવ્યો છે.