G20 Summit: G20માં ભાગ લેનારા રાષ્ટ્રાધ્યક્ષોમાં ભારત અને અમેરિકા સહિત 8 દેશ ટોપ પર, આ છે સંપૂર્ણ લિસ્ટ
G-20 સમિટ 9 અને 10 સપ્ટેમ્બરે દિલ્હીમાં યોજાવા જઈ રહી છે. આ સમિટમાં અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન પણ ભાગ લઈ રહ્યા છે. પ્રગતિ મેદાન ખાતે નવનિર્મિત ભારત મંડપમમાં યોજાનારી આ સભાની તૈયારીઓ લગભગ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
New Delhi: દિલ્હીમાં G20 કોન્ફરન્સ(G20 summit)ની તમામ તૈયારીઓ પૂર્ણ કરી લેવામાં આવી છે. ભારતે સંમેલનમાં ભાગ લેવા માટે તમામ સભ્ય દેશોને આમંત્રણ આપ્યું છે. આ કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેવા માટે મોટાભાગના સભ્ય દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષો દિલ્હી પહોંચવાના છે. આ કોન્ફરન્સમાં કેટલાક દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષોને બદલે તેમના ખાસ પ્રતિનિધિઓ ભાગ લેશે. રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર (Narendra Modi) મોદીને ફોન કરીને G-20 કોન્ફરન્સમાં સામેલ ન થવા બદલ પોતાની સ્પષ્ટતા આપી છે.
આ પણ વાંચો: G20 Summit: G-20 સમિટમાં ભાગ લેવા ભારત નહીં આવે શી જિનપિંગ, PM કિયાન કરશે ચીનનું પ્રતિનિધિત્વ
આ કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેવા માટે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ પણ તેમના વડાપ્રધાન લી કિઆંગને મોકલવાના છે. અન્ય ઘણા દેશો તેમના રાષ્ટ્રપતિ અથવા વડા પ્રધાનની જગ્યાએ અન્ય નેતાઓને પણ મોકલી શકે છે. આવું દરેક G20 કોન્ફરન્સમાં થતું રહ્યું છે. 2021માં ઈટાલીમાં યોજાયેલી G 20 કોન્ફરન્સમાં છ દેશોના રાષ્ટ્રપતિઓ કે વડાપ્રધાનો ભાગ લઈ શક્યા ન હતા.
રસપ્રદ વાત એ છે કે તે સમયે ન તો રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ કે અન્ય કોઈ મોટી આંતરરાષ્ટ્રીય કોન્ફરન્સ થઈ રહી હતી. ભારતમાં G-20 કોન્ફરન્સ પહેલા ઈન્ડોનેશિયામાં ઈન્ડિયા-આસિયાન કોન્ફરન્સ અને ઈસ્ટ એશિયા સમિટ યોજાવા જઈ રહી છે. થોડા દિવસો પહેલા જ દક્ષિણ આફ્રિકામાં બ્રિક્સ સંમેલનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
જો આપણે અત્યાર સુધી યોજાયેલી G-20 કોન્ફરન્સ પર નજર કરીએ તો 2008થી અત્યાર સુધી કુલ 17 કોન્ફરન્સનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં કોરોના રોગચાળા દરમિયાન સાઉદી અરેબિયા દ્વારા આયોજિત વર્ષ 2020માં વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા કોન્ફરન્સનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. વર્ષ 2009 અને 2010માં G-20 સમિટ વર્ષમાં બે વખત યોજાઈ હતી. આ કોન્ફરન્સમાં 6 વખત 19 દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષોએ ભાગ લીધો હતો જ્યારે પાંચ વખત બે દેશોના રાષ્ટ્રપતિ કે વડાપ્રધાન કોન્ફરન્સમાં ગેરહાજર રહ્યા હતા.
ઘણા દેશોના વડાઓ ગેરહાજર રહ્યા છે
ગયા વર્ષે એટલે કે વર્ષ 2022માં ઈન્ડોનેશિયાના બાલી કોન્ફરન્સ દરમિયાન ત્રણ દેશોના વડાપ્રધાન કે રાષ્ટ્રપતિ ભાગ લઈ શક્યા ન હતા. ભારત, અમેરિકા, બ્રિટન, ઈટાલી, કેનેડા, જર્મની અને દક્ષિણ કોરિયા એવા દેશો છે જે G-20 સંમેલનમાં ભાગ લેવાના મામલે પ્રથમ ક્રમે રહ્યા છે, એટલે કે દર વખતે આ દેશોના રાષ્ટ્રપતિ કે વડાપ્રધાને ભાગ લીધો છે. મેક્સિકોના રાષ્ટ્રપતિએ છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી G20 કોન્ફરન્સમાં ભાગ પણ લીધો નથી. ચીન, જાપાન, ઇન્ડોનેશિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા અને ફ્રાન્સ અત્યાર સુધીમાં એક વખત વડા પ્રધાનના સ્તરે ગેરહાજર રહ્યા છે.
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિએ પોતાના વિદેશ મંત્રીને બે પ્રસંગોએ કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેવા માટે મોકલ્યા હતા. આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા અને બ્રાઝિલને પણ મંત્રી સ્તરે બે-બે વખત પ્રતિનિધિત્વ આપવામાં આવ્યું છે. આ મામલે સૌથી ખરાબ રેકોર્ડ સાઉદી અરેબિયાનો રહ્યો છે, જેણે 9 વખત પોતાના મંત્રીને કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેવા મોકલ્યા હતા, જેમાંથી વર્ષ 2017માં એક વખત મંત્રાલય વગરના મંત્રીને કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેવા મોકલ્યા હતા.
G20 કોન્ફરન્સમાંથી કેમ ગાયબ થાય છે વડાપ્રધાન અને રાષ્ટ્રપતિ?
G-20 જેવા મોટા પ્લેટફોર્મ સુધી પહોંચવામાં સભ્ય દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષોની નિષ્ફળતા સમગ્ર વિશ્વમાં હેડલાઇન્સ બનાવે છે, પરંતુ નિષ્ણાતો માને છે કે આમાં કંઈ અનોખું નથી. ઘણી વખત સભ્ય દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષો અંગત કારણોસર અથવા સ્થાનિક પ્રતિબદ્ધતાઓને કારણે સમિટમાં ભાગ લઈ શકતા નથી. ઘણા રાજ્યોના વડાઓએ ઘણી પરિષદોમાં ભાગ લેવાનો હોય છે, તેથી તેમાંથી કેટલાકમાં તેઓ ભાગ લે છે અને કેટલાકમાં તેઓ ભાગ લઈ શકતા નથી.