Stapled Visas: શું હોય છે સ્ટેપલ્ડ વિઝા ? જેને જાહેર કરતા ભારત ચીનના સબંધોમાં આવી ખટાશ, જાણો અહીં
ભારતની 11 સભ્યોની વુશુ ટીમ વર્લ્ડ યુનિવર્સિટી ગેમ્સ માટે ચીન જવાની હતી. આમાંથી ત્રણ ખેલાડીઓ અરુણાચલ પ્રદેશના હતા. તેમને ચીનમાં સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપવામાં આવ્યા હતા. ચીનના સ્ટેપલ્ડ વિઝા ભારતમાં મંજૂર નથી.
ભારત અને ચીન વચ્ચેના સંબંધોમાં ફરી એકવાર ખટાશ આવી ગઈ છે. ચીને 28 જુલાઈથી શરૂ થનારી વર્લ્ડ યુનિવર્સિટી ગેમ્સ માટે ત્રણ ભારતીય વુશુ ખેલાડીઓને સ્ટેપલ્ડ વિઝા જાહેર કર્યા છે. ભારતે આનો સખત વિરોધ કર્યો હતો. ભારત સરકારે ત્રણેય ખેલાડીઓને એરપોર્ટ પરથી પાછા બોલાવી લીધા છે. ભારતે સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે ચીનનું આ પગલું સ્વીકાર્ય નથી. ખરેખર, ભારતની 11 સભ્યોની વુશુ ટીમ વર્લ્ડ યુનિવર્સિટી ગેમ્સ માટે ચીન જવાની હતી. આમાંથી ત્રણ ખેલાડીઓ અરુણાચલ પ્રદેશના હતા. તેમને ચીનમાં સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપવામાં આવ્યા હતા. ચીનના સ્ટેપલ્ડ વિઝા ભારતમાં મંજૂર નથી. આવી સ્થિતિમાં, સવાલ એ છે કે સ્ટેપલ વિઝા શું છે, ચીન તેને ક્યારે અને શા માટે જાહેર કરે છે અને ભારતે તેની સામે વાંધો ઉઠાવ્યો છે.
સ્ટેપલ્ડ વિઝા શું છે?
સામાન્ય રીતે, કોઈ દેશમાં મુસાફરી કરવા માટે, તમારે તે દેશની પરવાનગી લેવી પડે છે. જે વિઝા સ્વરૂપે ઉપલબ્ધ છે. મુસાફરીના હેતુ પ્રમાણે વિઝા બદલાય છે. જેમ કે- બિઝનેસ વિઝા, પાર્ટનર વિઝા, ઓન અરાઈવલ વિઝા. આ અંગેના નિયમો પણ જુદા જુદા દેશોમાં અલગ-અલગ છે.
ચીનમાં પણ આવા જ વિઝા આપવામાં આવે છે. જે સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપવામાં આવે છે. આ વિઝામાં ઈમિગ્રેશન ઓફિસર મુસાફરના પાસપોર્ટ પર કોઈ સ્ટેમ્પ લગાવતા નથી. તેને પાસપોર્ટમાં સ્લિપ તરીકે સ્ટેપલ કરવામાં આવે છે. આ સ્લિપમાં સ્પષ્ટ લખ્યું છે કે પેસેન્જર કેમ ચીન જઈ રહ્યો છે. તેનો હેતુ શું છે. તેથી જ તેને સ્ટેપલ્ડ વિઝા કહેવામાં આવે છે. પાસપોર્ટ સાથે અલગ સ્લિપ જોડવા માટે સ્ટેપલરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, તેથી તેનું નામ સ્ટેપલ્ડ વિઝા છે.
ચીન ઉપરાંત ક્યુબા, ઈરાન અને ઉત્તર કોરિયા સહિતના ઘણા દેશો એવા છે જે સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપે છે. અગાઉ આ દેશો ચીન અને વિયેતનામને પણ આવા જ વિઝા આપતા હતા, પરંતુ સમજૂતી બાદ તેમાં છૂટછાટ આપવામાં આવી છે, પરંતુ ચીનમાં ભારતીય ખેલાડીઓને આ વિઝા આપીને ફરી એકવાર બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં ખટાશ આવી ગઈ છે.
વિઝાને કારણે ભારત-ચીનના સંબંધોમાં કેમ પડી તિરાડ?
તેનું કારણ ચીનની માનસિકતા છે. વાસ્તવમાં તિબેટ પર ચીનનો અધિકાર છે અને તે ભારતના અરુણાચલ પ્રદેશને તિબેટનો ભાગ માને છે. તેમનું માનવું છે કે અરુણાચલ પ્રદેશ પર પણ તેમનો અધિકાર છે અને ત્યાંના લોકોને તેમના દેશમાં આવવા માટે વિઝાની જરૂર નથી. આ વિવાદનું મૂળ છે.
એટલા માટે તેણે અરુણાચલ પ્રદેશના ખેલાડીઓ માટે સ્ટેપલ વિઝા જાહેર કર્યા છે. ભારત આ બાબતે અગાઉ પણ તેની સામે વાંધો ઉઠાવતું રહ્યું છે. 2014માં ભારત આવેલા તત્કાલીન ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીએ કહ્યું હતું કે ચીન તરફથી સ્ટેપલ્ડ વિઝા આપવાનો અર્થ એ છે કે અમે સરહદી મુદ્દાઓ પર કોઈ પણ પ્રકારનું સમાધાન નથી કરી રહ્યા.