તાલિબાને (Taliban)વિશ્વને વચન આપ્યું છે કે અફઘાનિસ્તાનમાં(Afghanistan) મહિલાઓને “ઇસ્લામિક કાયદાની મર્યાદામાં” અથવા શરિયા કાયદા(Sharia law) હેઠળ તમામ અધિકારો આપવામાં આવશે. જો કે, તાલિબાનોએ શું કહ્યું તેનો અર્થ શું છે તે અંગે હજુ સુધી કંઈ સ્પષ્ટ થયું નથી. તમને જણાવી દઈએ કે હવે જ્યારે તાલિબાન અફઘાનિસ્તાનમાં શરિયા કાયદાની વાત કરી રહ્યું છે, ત્યાં મહિલાઓને કયા અધિકારો મળી શકે છે.
પ્રથમ શાસનમાં કડક કાયદા
જ્યારે તાલિબાન શરિયા કાયદાની વાત કરે છે ત્યારે મનમાં ઘણા વિચારો આવે છે. 1996 થી 2001 સુધી, જ્યારે તાલિબાનોએ અફઘાનિસ્તાન પર શાસન કર્યું, ત્યારે તેઓએ મહિલાઓ પર કડક કાયદા લાદ્યા હતા. તેના પ્રથમ શાસનમાં તાલિબાનોએ મહિલાઓ પર ભારે કડકતા લાદી હતી.
તે ન તો એકલા ઘરની બહાર નીકળી શકે છે અને ન તો તે ક્યાંય કામ પર જઈ શકે છે. જો તેણીને ઘરની બહાર જવું હોય તો તે માત્ર એક પુરુષ સાથે જ બહાર જઇ શકે. છોકરીઓને શાળાઓમાં ભણવાની આઝાદી નહોતી અને તે જ સમયે જેમણે નિયમો તોડ્યા તેમને જાહેરમાં ચાબુકથી મારવામાં આવ્યા હતા.
શરિયા કાયદો શું છે
શરિયા કાયદો કુરાન પર આધારિત કાયદો છે જે પયગંબર સાહેબના જીવનના આધારે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. આમાં ઇસ્લામ સાથે સંબંધિત નૈતિક અને કાનૂની બાબતોનો ઉલ્લેખ છે. કુરાનમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે નૈતિકતાના કયા સિદ્ધાંતો પર વ્યક્તિએ જીવન જીવવું જોઈએ, પરંતુ કોઈ કાયદા વિશે કોઈ ચોક્કસ માહિતી આપવામાં આવી નથી. એક પૂર્વધારણા મુજબ, શરિયામાં સ્ત્રીઓને ઘણા અધિકારો આપવામાં આવ્યા છે. વિવેચકોના મતે, તાલિબાનનો ઇસ્લામિક કાયદો શરિયાને અનુરૂપ નથી અને તેનાથી આગળ છે.
શરિયામાં મહિલાઓને આપવામાં આવેલા કેટલાક અધિકારો નીચે મુજબ છે-
શિક્ષણનો અધિકાર
છોકરીઓ અને સ્ત્રીઓને ઇસ્લામમાં વાંચવાનો અને લખવાનો અધિકાર છે. તે જ્યાં સુધી ઇચ્છે ત્યાં સુધી અભ્યાસ કરી શકે છે. તમે ઇચ્છો તે કોઈપણ વિષયનો અભ્યાસ કરી શકો છો. તમે ઇચ્છો ત્યાં સુધી વાંચી શકો છો. છોકરીઓના શિક્ષણ પર કોઈ બાધ નથી.
કામ કરવાનો અધિકાર
શરિયા કાયદા હેઠળ મહિલાઓ બહાર કામ કરી શકે છે. મહિલાઓ તેમના ઘર અને બાળકોની સંભાળ રાખવા સાથે તેમની કારકિર્દી બનાવી શકે છે. જોકે શરિયા મુજબ મહિલાઓની પ્રથમ ફરજ એ તેમનું ઘર અને પરિવાર છે, તે પછી તેઓ કોઈપણ કામ કરી શકે છે. તેને એવી જગ્યાએ કામ કરવાની મંજૂરી નથી જ્યાં મહિલાઓની ગરિમાની સલામતીને જોખમ હોય.
લગ્નનો અથવા નિકાહનો અધિકાર
શરિયા મુજબ, છોકરીઓને લગ્નમાં હા કે ના કહેવાનો અધિકાર છે. એટલા માટે તે પૂછવામાં આવે છે કે તેને કબૂલ છે કે નહીં. લગ્નમાં છોકરો અને છોકરી બંનેની સંમતિ જરૂરી છે. તેને જબરદસ્તી કરી શકાય નહીં. છોકરી ઇચ્છે તો ના પાડી શકે છે.
મેક-અપ કરવાની સ્વતંત્રતા
મહિલાઓને શરિયામાં તૈયાર થવાની આઝાદી છે. જો કે, અદબ અને પડદાની કાળજી લેવાની સાથે બહારના માણસોની સામે મર્યાદાનું પાલન કરવું પડશે.
ખુલાનો અધિકાર
જેમ શરિયામાં પુરુષોને છૂટાછેડા અથવા ત્રણ તલાકનો અધિકાર છે, તેવી જ રીતે સ્ત્રીઓ પણ છૂટાછેડા લઈ શકે છે જેને ખુલા કહેવામાં આવે છે. આ માટે તેણે શહેરના કાઝી પાસે જવું પડશે. સ્ત્રીની સમસ્યાને જાણીને અને બધી બાબતોને ધ્યાનમાં રાખીને, કાઝી તેને તે લગ્નમાંથી મુક્ત કરી શકે છે.
પ્રતિબંધો શું છે
બુરખો – ઉઝમા કહે છે કે ઇસ્લામમાં બુરખો સૌથી મહત્વનો છે. મહિલાઓએ બુરખા અને હિજાબ પહેરવા જોઈએ. હાથ,મોઢા સિવાય, મહિલાઓનો એવો કોઈ ભાગ ન જોવો જોઈએ જે ગૌરવને ખલેલ પહોંચાડે. સ્ત્રીઓ ટૂંકા કપડાં કે એવું કંઈ પહેરી શકતી નથી.
ગાયન અને નૃત્ય પર પ્રતિબંધ
જાહેરમાં મહિલાઓનું ગાવાનું પ્રતિબંધિત છે. સામાન્ય રીતે લગ્નોમાં પણ મહિલાઓ અને પુરુષોના મેળાવડા અલગ અલગ હોય છે.
નૃત્ય, ગાયન અથવા કોઈ અન્ય વ્યક્તિની સામે અથવા તેની સાથેના લોહીના સંબંધો સિવાય કે જે ગૌરવની વિરુદ્ધ છે તેની સાથે વાતચીત કરવી ઇસ્લામમાં હરામ છે. આ સિવાય શરિયામાં મહિલાઓ માટે વિદેશી પુરુષ સાથે સંબંધ બાંધવો પ્રતિબંધિત છે. કોઈ પણ પ્રકારની વાત પણ નથી કરતા.
આ પણ વાંચો : બેંક ખાતાથી લઈને આધાર કાર્ડ સુધી, જાણો અફઘાનિસ્તાનથી ભારતમાં આવેલા નાગરિકોને કઈ સુવિધાઓ મળશે
આ પણ વાંચો :તાલિબાન 31 ઓગસ્ટ સુધી સરકારની રચના અંગે કોઈ જાહેરાત કરી શકે નહીં, અફઘાન અધિકારીએ જણાવ્યું કારણ