ભારતીય ટ્રેક્ટરની નિકાસ રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી, અમેરિકા સહિતના આ દેશોએ સૌથી વધુ ખરીદી કરી
નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના બજેટમાં કેપિટલ ગૂડ્ઝ અને પ્રોજેક્ટ આયાતમાં રાહત દરોને તબક્કાવાર રીતે દૂર કરવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે. આ ક્ષેત્રમાં સ્થાનિક ઉત્પાદકો માટે સમાન તકો અને ક્ષમતા નિર્માણ તરફનું આ બીજું પગલું છે, જેમાં ટ્રેક્ટરનો સમાવેશ થાય છે.
ટ્રેક્ટરની નિકાસ અત્યાર સુધીની સૌથી ઊંચી સપાટીએ જોવા મળી છે, જે 2013 થી લગભગ 72 ટકાની વૃદ્ધિ દર્શાવે છે. બજેટ 2022 (Budget 2022) માં, સ્થાનિક ટ્રેક્ટર ક્ષેત્ર માટે સમાન તકો ઊભી કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. બજેટ 2022એ ટ્રેક્ટર ઉત્પાદન (Tractor Manufacturing)માં ક્ષમતા નિર્માણનો માર્ગ મોકળો કર્યો. નાણાકીય વર્ષ 2017-18 માટેના આર્થિક સર્વેક્ષણમાં જણાવાયું છે કે ભારતીય ટ્રેક્ટર ઉદ્યોગ (Indian Tractor Industry) વિશ્વના સૌથી મોટા ઉદ્યોગોમાંના એક તરીકે ઉભરી આવ્યો છે અને કુલ વૈશ્વિક ટ્રેક્ટર ઉત્પાદનમાં લગભગ ત્રીજા ભાગનો હિસ્સો ધરાવે છે. નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના બજેટમાં કેપિટલ ગૂડ્ઝ અને પ્રોજેક્ટ આયાતમાં રાહત દરોને તબક્કાવાર રીતે દૂર કરવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે. આ ક્ષેત્રમાં સ્થાનિક ઉત્પાદકો માટે સમાન તકો અને ક્ષમતા નિર્માણ તરફનું આ બીજું પગલું છે, જેમાં ટ્રેક્ટરનો સમાવેશ થાય છે.
આ દેશોના મોટાભાગના લોકો ભારતમાંથી ટ્રેક્ટર ખરીદે છે
ટ્રેક્ટરની નિકાસના મુખ્ય દેશોમાં યુએસ (25.2 ટકા), નેપાળ (7.3 ટકા), બાંગ્લાદેશ (6.5 ટકા), થાઇલેન્ડ (5.4 ટકા) અને શ્રીલંકા (5.3 ટકા) છે. ભારતની નિકાસમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. નોંધનીય છે કે ભારતનો કોમોડિટી વેપાર જાન્યુઆરી 2022માં 23.69 ટકા વધીને 34.06 અબજ ડોલર થયો હતો જે જાન્યુઆરી 2021માં 27.54 અબજ ડોલર હતો. જાન્યુઆરી 2020માં $25.85 બિલિયનની સરખામણીએ તેણે 31.75 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાવી હતી.
ભારતનો કોમોડિટી વેપાર 2020-21 (એપ્રિલ-જાન્યુઆરી)માં $228.9 બિલિયનની સરખામણીએ 2021-22 (એપ્રિલ_જાન્યુઆરી)માં 46.53 ટકા વધીને $335.44 બિલિયન પર પહોંચી ગયો છે. તેણે 2019-20 (એપ્રિલ-જાન્યુઆરી)માં $264.13 બિલિયનની સરખામણીમાં 27.0 ટકાથી વધુ વૃદ્ધિ નોંધાવી છે.
નિકાસ કેવી રીતે અને કેમ વધી?
ભારતની નિકાસને વેગ આપવા માટે સરકારે 2014 થી ઘણા સક્રિય અને અસરકારક પગલાં લીધાં છે. નવી ફોરેન ટ્રેડ પોલિસી (FTP) 2015-20 એપ્રિલ 1, 2015 ના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. નીતિ, અન્ય બાબતો સાથે, અગાઉની નિકાસ પ્રોત્સાહન યોજનાઓને તર્કસંગત બનાવે છે.
બે નવી યોજનાઓ જેમ કે, ગુડ્સ એક્સપોર્ટ્સ ફ્રોમ ઈન્ડિયા સ્કીમ (MEIS) ગુડ્સની નિકાસમાં સુધારો કરવા માટે અને સર્વિસિસ એક્સપોર્ટ્સ ફ્રોમ ઈન્ડિયા સ્કીમ (SEIS) સેવાઓની નિકાસ વધારવા માટે રજૂ કરવામાં આવી હતી. આ યોજનાઓ હેઠળ જાહેર કરાયેલ ડ્યુટી ક્રેડિટ સ્ક્રિપ્સ સંપૂર્ણપણે ટ્રાન્સફરેબલ બનાવવામાં આવી હતી.
વિદેશી વેપાર નીતિ (2015-20) ની મધ્ય-ગાળાની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી (2017) અને સુધારાત્મક પગલાં લેવામાં આવ્યા હતા. કોવિડ-19 રોગચાળાની પરિસ્થિતિને કારણે, વિદેશી વેપાર નીતિ (2015-20) ની અવધિ એક વખત લંબાવવામાં આવી છે. વર્ષ એટલે કે 31-03-2022 સુધી વિસ્તરણ કરવામાં આવ્યું છે. લોજિસ્ટિક્સ ક્ષેત્રના સંકલિત વિકાસ માટે વાણિજ્ય વિભાગમાં એક નવો લોજિસ્ટિક્સ વિભાગ બનાવવામાં આવ્યો હતો.
સરકારે નિકાસકારો સહિત નવા અને સંભવિત નિકાસકારો સુધી પહોંચવા અને તેમને આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં પ્રવેશવા સક્ષમ બનાવવા માટે વિદેશી વેપારના વિવિધ પાસાઓ પર અનુકૂલન કાર્યક્રમો, કાઉન્સેલિંગ સત્રો, વ્યક્તિગત સુવિધા વગેરે દ્વારા માઇક્રો, સ્મોલ એન્ડ મિડિયમ એન્ટરપ્રાઇઝિસ (MSMEs) ને મદદ કરી છે. ભારતમાંથી થતી નિકાસને બચાવવા અને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ્યથી નિકાસ બંધુ યોજનાનો અમલ શરૂ કર્યો.
નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, તેમને ઘણી યોજનાઓ દ્વારા સહાય પૂરી પાડવામાં આવી હતી જેમ કે, નિકાસ યોજના (TIES) અને માર્કેટ એક્સેસ ઇનિશિયેટિવ (MAI) યોજના માટે બિઝનેસ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર. તેમજ કૃષિ નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 6 ડિસેમ્બર, 2018 ના રોજ એક વ્યાપક “કૃષિ નિકાસ નીતિ” શરૂ કરવામાં આવી હતી.
ભારતના વેપાર, પ્રવાસન, ટેક્નોલોજી અને રોકાણના ધ્યેયોને પ્રોત્સાહન આપવામાં વિદેશમાં ભારતીય મિશનની સક્રિય ભૂમિકામાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે. કોવિડ સંક્રમણને ધ્યાનમાં રાખીને, વિવિધ બેંકિંગ અને નાણાકીય ક્ષેત્રના રાહત પગલાં દ્વારા સ્થાનિક ઉદ્યોગને મદદ કરવા માટે પેકેજની જાહેરાત કરવામાં આવી છે, ખાસ કરીને MSME માટે, જે નિકાસમાં મોટો હિસ્સો ધરાવે છે.
આ પણ વાંચો: Success Story: જૈવિક ખેતીમાં લાખોની કમાણી કરી આ પ્રગતિશીલ ખેડૂત અન્ય માટે બન્યા ઉદાહરણરૂપ
આ પણ વાંચો: Viral: ખતરનાક સાપને પકડતા મહિલા વનકર્મીની બહાદુરીના લોકો કરી રહ્યા છે વખાણ
Latest News Updates
