ખેડૂતો માટે સારા સમાચાર : આ ખેતીમાં એક વાર પૈસા લગાવવાથી કરી શકો છો વરસો સુધી કમાણી, જાણો સમગ્ર માહિતી

લેમનગ્રાસ (lemongrass) છોડ લગભગ 6 મહિનામાં તૈયાર થઈ જાય છે. આ પછી તેની દર 70 થી 80 દિવસે લણણી કરી શકાય છે. ખેડૂતો વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા 5 વખત લણણી કરી શકે છે. એક છોડ ઓછામાં ઓછો 6 થી 7 વર્ષ સુધી ચાલે છે. લેમનગ્રાસ ખેતીને લઈને મન કી બાતની 67 મી આવૃત્તિમાં દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. વડાપ્રધાને કહ્યું હતું કે, ખેડૂતો આ ખેતી સાથે પોતાની જાતને સશક્ત બનાવી રહ્યા છે અને દેશની પ્રગતિમાં યોગદાન આપી રહ્યા છે.

જાણો શું છે લેમનગ્રાસ
લેમનગ્રાસને ગુજરાતીમાં લીબું ગ્રાસ પણ કહેવામાં આવે છે. દેશમાં તેની ખેતી દર વર્ષે વધી રહી છે. વધારે નફાને કારણે ખેડૂતો તેમાં જોડાઈ રહ્યા છે અને સરકાર પણ તેને પ્રોત્સાહન આપી રહી છે. લેમનગ્રાસ એક ટ્રોપિકલ છોડ છે. જેમાં 3 થી 8 ફૂટ પાંદડા ઉગે છે. લીંબુ જેવો સ્વાદ અને ગંધ આવે છે. ભારતમાં તેની ખેતી કેરળ, તામિલનાડુ, કર્ણાટક, ઉત્તર પ્રદેશના ભાગો, ઉત્તરપૂર્વના આસામ અને ઉત્તરીય પ્રદેશમાં ઉત્તરાંચલમાં થાય છે.

તેના પાંદડામાં વિટામિન એ, વિટામિન બી 1, વિટામિન બી 2, વિટામિન બી 3, વિટામિન બી 5, વિટામિન બી 6, વિટામિન સી અને ફોલેટ, કેલ્શિયમ ઉપરાંત આવશ્યક ખનિજો જેવા છે. પોટેશિયમ, ફોસ્ફરસ, મેગ્નેશિયમ, કોપર, આયર્ન અને ઝીંક મળી આવે છે.

લેમનગ્રાસની ખેતી ક્યારે અને કેવી રીતે થાય છે
જો તમે લેમનગ્રાસ ખેતી શરૂ કરવા માંગતા હો, તો સૌ પ્રથમ તમારે જાણવું પડશે કે તેની ખેતી માટે યોગ્ય સમય શું હશે અને લેમનગ્રાસ ખેતી કેવી રીતે શરૂ કરવી. માર્ચ-એપ્રિલ મહિનો તેની નર્સરી માટે શ્રેષ્ઠ સમય છે. જો નર્સરી તૈયાર છે, તો વાવણીની ઊંડાઈ ઓછામાં ઓછી ત્રણ સેન્ટિમીટર રાખવી જોઈએ. અરજી કરતા પહેલા એકવાર રાસાયણિક ઉપચાર કરવો જોઈએ.

લેમનગ્રાસ પ્લાન્ટ લગભગ 6 મહિનામાં તૈયાર થઈ જાય છે. આ પછી તે 70 થી 80 દિવસે લણણી કરી શકાય છે. ખેડૂતો વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા 5 વખત લણણી કરી શકે છે. એક છોડ ઓછામાં ઓછો 6 થી 7 વર્ષ સુધી ચાલે છે. તેનો અર્થ એ છે કે એકવાર વાવેતર કર્યા પછી, તમારે આગામી ઘણા વર્ષો સુધી પાંદડા કાપતા રહેવું જોઈએ અને નફો લેતા રહેવું પડશે.

લેમનગ્રાસનો છોડ એક રૂપિયાથી ઓછા ભાવે ઉપલબ્ધ છે
લેમનગ્રાસનો છોડ એક રૂપિયાથી પણ ઓછા ભાવમાં ઉપલબ્ધ છે અને તેની સૌથી મોટી ખાસિયત એ છે કે તેને ન તો પશુઓ ખાય છે અને ન તો તે રોગ પેદા કરે છે. આ જ કારણ છે કે લેમનગ્રાસ વધુ નફો આપે છે. રાજ્યોના બાગાયત બોર્ડમાં જઈને તમે તેના છોડ ખરીદી શકો છો અને વધુ માહિતી મેળવી શકો છો.

લેમનગ્રાસની ખેતી પર સરકાર કેટલી સબસિડી આપે છે?
કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો તેની ખેતીને પ્રોત્સાહન આપી રહી છે. આ અંતર્ગત બાગાયત બોર્ડ લેમનગ્રાસની ખેતી પર ખેડૂતોને રાજ્ય પ્રમાણે અલગ અલગ રીતે સબસિડી આપે છે. રાજ્ય સરકાર તેની ખેતી માટે એકર દીઠ 2,000 રૂપિયાની સબસિડી આપી રહી છે, જ્યારે નિસ્યંદન એકમો સ્થાપવા માટે 50 ટકા સબસિડી અલગથી આપવામાં આવી રહી છે.

લેમનગ્રાસથી કમાણીનું ગણિત સમજો
લેમનગ્રાસ દર વર્ષે ચારથી પાંચ વખત લણણી કરી શકાય છે. એક હેક્ટર જમીનમાંથી 4 કાપણીઓમાં દર વર્ષે 250 થી 300 લિટર તેલ મેળવી શકાય છે. જે આગામી વર્ષોમાં વધુ વધે છે. બજારમાં તેલની કિંમત રૂ .1000 થી 1500 સુધીની છે. મતલબ જો 300 લિટર તેલ બહાર આવે, તો તેની કુલ કિંમત 4,00,000 થી 4,50,000 રૂપિયાની આસપાસ હશે.

જ્યારે એક વખતની ખેતી માટે 20,000 થી 40,000 રૂપિયાનો ખર્ચ થશે, આટલા પૈસાનું રોકાણ કરીને, તમે ઘણા લોકો માટે નફાનો પાક મેળવી શકો છો. ભારતમાં વાર્ષિક 1000 મેટ્રિક ટન લેમનગ્રાસનું ઉત્પાદન થાય છે અને હાલમાં ભારત માત્ર 5 કરોડ રૂપિયાની કિંમતના લેમન ગ્રાસ ઓઇલની નિકાસ કરી રહ્યું છે. તેના તેલ અને પાંદડાનો ઉપયોગ દવાઓ અને સૌંદર્ય પ્રસાધનોમાં થાય છે.

આ પણ વાંચો :Edible Oil: સરસવ તેલની માંગ આગામી મહિને વધવાની શક્યતાને લઈને કેનોલા તેલની આયાત વધારવાની માંગમાં વધારો

આ પણ વાંચો :ખેડૂતો અને કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોની મહેનત અને તાકાતથી ભારત ખાદ્યાન્ન ક્ષેત્રમાં વિશ્વમાં બનશે નંબર વન