દેશમાં મોંઘવારીનો દર ભલે ઘટી રહ્યો હોય, પરંતુ સામાન્ય માણસ પર મોંઘવારીનો બોજ વધી રહ્યો છે. બુધવારે, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ રેપો રેટમાં 25 બેસિસ પોઈન્ટ અથવા 0.25 ટકાનો વધારો કરીને તેમને વધુ એક ઝટકો આપ્યો છે. ગયા વર્ષે, મે 2022 થી અત્યાર સુધીમાં, રેપો રેટમાં સતત છઠ્ઠી વખત વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
આ સમયગાળા દરમિયાન તેમાં કુલ 2.50 નો વધારો થયો છે. હાલમાં રેપો રેટ 6.50 ટકા પર પહોંચી ગયો છે. આ વધારા સાથે, તમામ પ્રકારની હોમ, ઓટો, પર્સનલ લોન મોંઘી થઈ ગઈ છે અને લોકોએ વધુ EMI ચૂકવવી પડશે, ચાલો જાણીએ કેવી રીતે કરવામાં આવે છે EMIની ગણતરી.
મેં 2022 પછી રેપો રેટમાં વધારો થયો છે, 6 ફેબ્રુઆરીથી શરૂ થયેલ RBI MPC મીટના પરિણામો બુધવારે, 8 ફેબ્રુઆરીએ સેન્ટ્રલ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ દ્વારા જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું કે બેઠકમાં હાજર 6 સભ્યોમાંથી ચારે રેપો રેટમાં વધારાનું સમર્થન કર્યું છે. તમને જણાવી દઈએ તો કોરોનાના સમયગાળા દરમિયાન રેપો રેટ 4 ટકા પર સ્થિર હતો, પરંતુ તે પછી, દેશમાં ફુગાવાના ઊંચા સ્તરને નિયંત્રિત કરવા માટે, મે 2022 થી અત્યાર સુધી, આરબીઆઈએ રેપો રેટમાં વધારો કરવાની જાહેરાત કરી છે. જે સતત સતત છઠ્ઠી વખત છે.
ગયા વર્ષે મે મહિનામાં તેમાં .40%, જૂનમાં .50%, ઓગસ્ટમાં .50%, સપ્ટેમ્બરમાં .50% અને ડિસેમ્બરમાં .35% નો વધારો થયો હતો. તે જ સમયે, 2023 ની પ્રથમ MPC બેઠક પછી, રેપો રેટમાં ફરી એકવાર .25% નો વધારો કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
હવે વાત કરીએ રેપો રેટમાં વધારા પછી લોન લેનાર પર વધેલા બોજની. તો તેને એક ઉદાહરણ દ્વારા સમજવા માટે, ચાલો માની લઈએ કે વ્યક્તિએ મે 2022 માં રેપો રેટમાં પ્રથમ વધારો કરતા પહેલા 20 વર્ષના કાર્યકાળ માટે 6.7 ટકાના વ્યાજ દરે 30 લાખ રૂપિયાની લોન લીધી હતી. આ દરે, તેણે દર મહિને 22,722 રૂપિયાની EMI ચૂકવવી પડી. બીજી તરફ, RBI દ્વારા સતત છ વખત રેપો રેટમાં 2.50 ટકાનો વધારો કર્યા પછી, જો તે લોનનો દર વધીને 9.2 ટકા થયો છે, તો તે મુજબ EMI 27,379 રૂપિયા પ્રતિ માસ થશે. એટલે કે આ સમયગાળામાં તેણે દર મહિને 4,657 રૂપિયા વધુ ખર્ચવા પડશે.
જો આપણે હોમ લોન અને ઓટો લોન જોઈએ તો અમે માની લઈએ છીએ કે તમે 10 લાખ રૂપિયામાં કાર ખરીદી છે અને તેના પર 5 વર્ષ માટે 8 લાખ રૂપિયાની લોન લીધી છે. તમે રેપો રેટમાં વધારા પહેલા 6 ટકાના દરે આ ઓટો લોન લીધી હતી. તદનુસાર, તમારે EMI તરીકે દર મહિને 15,466 રૂપિયા ચૂકવવાના હતા.
હવે જો લોનનો વ્યાજ દર વધીને 8.50 થયો હોત તો તમારી EMI પણ વધીને 16,413 રૂપિયા થઈ ગઈ હોત. એટલે કે તમારા પર દર મહિને 947 રૂપિયાનો બોજ વધશે.
RBI દ્વારા નક્કી કરવામાં આવેલ રેપો રેટની સીધી અસર બેંક લોન પર પડે છે. જ્યારે તે ઘટે છે, ત્યારે લોન સસ્તી થાય છે અને તે વધ્યા પછી, બેંકો પણ તેમની લોન મોંઘી કરે છે. તેની અસર હોમ લોન, ઓટો લોન, પર્સનલ લોન જેવી તમામ પ્રકારની લોન પર પડે છે. અહીં એ સમજવું અગત્યનું છે કે રેપો રેટ એ દર છે કે જેના પર આરબીઆઈ બેંકોને ધિરાણ આપે છે, જ્યારે રિવર્સ રેપો રેટ એ દર છે કે જેના પર આરબીઆઈ નાણાં રાખવા માટે બેંકોને વ્યાજ આપે છે. રેપો રેટમાં ઘટાડો થવાને કારણે લોનની EMI ઘટે છે, જ્યારે રેપો રેટમાં વધારો થવાથી તમામ પ્રકારની લોન મોંઘી થાય છે અને આ ક્રમમાં EMIમાં પણ વધારો થાય છે.