સરકારે તાજેતરમાં જ આ વર્ષના જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટર માટે નાની બચત યોજનાઓ પર વ્યાજદર યથાવત રાખવાનો નિર્ણય કર્યો છે. નાણાં મંત્રાલય (Ministry of Finance) દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા નોટિફિકેશન મુજબ જુદી જુદી નાની બચત યોજનાઓ પર વ્યાજ દર 1 જુલાઈ, 2021થી શરૂ થઈને 30 સપ્ટેમ્બર, 2021ના રોજ સમાપ્ત થતાં નાણાકીય વર્ષ 2021-22ના બીજા ક્વાર્ટર માટે યથાવત રહેશે.
કોરોના વાઈરસ મહામારી વચ્ચે મધ્યમ વર્ગ અને નાની બચત યોજનાઓ પર નિર્ભર લોકો માટે આ સમાચાર મોટા રાહત રૂપે આવ્યા છે. નાની બચત યોજનાઓ ભારતીયો માટે સૌથી વધુ લોકપ્રિય ડેટ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ વિકલ્પોમાંથી એક છે. તેઓ માત્ર લાંબા ગાળાના રોકાણો માટે ઉંચા વ્યાજ દર ઓફર કરતા નથી, પરંતુ તેમાંથી કેટલાક જ્યારે નાણાકીય કટોકટી માટે નાણાંની જરૂર હોય ત્યારે ઉપયોગી પણ થાય છે.
તે પાંચ વર્ષની પ્રોડક્ટ છે, જે 6.8 ટકા વ્યાજ દર આપે છે. એનએસસીમાં તમે રોકાણ કરી શકો છો તેમાં ન્યૂનતમ રકમ રૂ. 1,000 છે. જ્યારે રોકાણની કોઈ મહત્તમ મર્યાદા નથી. તેને 1000 રૂપિયા અને તેના ગુણાંકમાં ખરીદી શકાય છે. જો કે કલમ 80C હેઠળ માત્ર 1.5 લાખ રૂપિયા સુધીનું રોકાણ કર કપાત માટે પાત્ર રહેશે. આ ઉપકરણો કોઈપણ પોસ્ટ ઓફિસમાંથી ખરીદી શકાય છે. એનએસસી પર વાર્ષિક વ્યાજ મળે છે, પરંતુ તે મેચ્યોરીટી પર જ ચૂકવવામાં આવે છે. હાલમાં એનએસસી પર ઉપલબ્ધ વ્યાજ દર 6.8 ટકા છે.
હાલમાં કિસાન વિકાસ પત્ર (KVP)માં 6.9 ટકા વ્યાજ આપવામાં આવી રહ્યું છે. આ યોજનામાં રોકાણ કરેલ રકમ 10 વર્ષ 4 મહિનામાં બમણી થાય છે જે આ સમયે પાકતી મુદત પણ છે. એક રોકાણકાર ઓછામાં ઓછા 1,000 રૂપિયાનું રોકાણ કરી શકે છે. કિસાન વિકાસ પત્રમાં રોકાણ માટે કોઈ મહત્તમ મર્યાદા નથી.
અન્ય ઘણી લાંબા ગાળાની બચત યોજનાઓથી વિપરીત, કેવીપી રોકાણકારોને સમય પહેલા ઉપાડ કરવાની પરવાનગી આપે છે. જો કે, જો તમે ખરીદીના એક વર્ષની અંદર પ્રમાણપત્ર પાછું ખેંચો છો તો તમે માત્ર વ્યાજ જ નહીં ગુમાવો, પરંતુ તમારે દંડ પણ ચૂકવવો પડશે.
જો તમે સર્ટિફિકેટ ખરીદવાની તારીખથી એક વર્ષ અને અઢી વર્ષ વચ્ચે નાણાં ઉપાડો છો તો કોઈ દંડ થશે નહીં, પરંતુ તમારું વ્યાજ ઓછું થશે. અઢી વર્ષ પછી કોઈપણ સમયે ઉપાડની મંજૂરી છે અને તેના પર કોઈ દંડ અથવા વ્યાજમાં કપાત નથી.
જો પાકતી મુદત ત્રણ વર્ષથી ઓછી હોય તો ખેડૂતો વિકાસ પત્ર અને રાષ્ટ્રીય બચત પ્રમાણપત્ર જેવી નાની બચત યોજનાઓના મૂલ્યના 85 ટકા સુધીની લોન મેળવી શકાય છે. જો શેષ પાકતી મુદત ત્રણ વર્ષથી વધુ હોય તો લોન લેનાર મૂલ્યના 80 ટકા સુધીની લોન મેળવી શકે છે. એક વ્યક્તિ ઓવરડ્રાફ્ટ સુવિધા માટે આ સિક્યોરિટીઝ તરીકે પણ ગીરવે મૂકી શકે છે.
સ્ટેટ બેન્ક ઓફ ઈન્ડિયાની વેબસાઈટ અનુસાર આ પ્રોડક્ટ્સ પર લોન માટે લગભગ 11.9 ટકા વ્યાજ દર લેવામાં આવે છે. અમે તમને જણાવી દઈએ કે એક રોકાણકાર આ પ્રોડક્ટ્સને માત્ર બેંકો, નોન-બેન્કિંગ ફાઈનાન્સિયલ કંપનીઓ, જાહેર અને ખાનગી કોર્પોરેશનો, સરકારી કંપનીઓ, સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ અને દેશના રાષ્ટ્રપતિ અને રાજ્યના ગવર્નર સહિતની વિશિષ્ટ સંસ્થાઓ પાસે ગીરવે મૂકી શકે છે.