Diabetes : શું માનસિક તણાવ પણ ડાયાબિટીસનું કારણ બની શકે છે?
ભારતમાં ડાયાબિટીસનો રોગ ઝડપથી વધી રહ્યો છે. ડાયાબિટીસ થવાના ઘણા કારણો છે ખોરાક સિવાય 'તણાવ' એ સૌથી મોટું કારણ છે. માનસિક તણાવને કારણે ડાયાબિટીસના દર્દીઓની સંખ્યા દિવસેને દિવસે વધી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં તણાવ ઓછો કરવા માટે આપણે આપણી જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરવાની જરૂર છે.
ડાયાબિટીસ ભારતમાં ઝડપથી વધી રહેલા રોગોમાંનો એક છે. આપણા દેશમાં આ રોગ જે ગતિએ ફેલાઈ રહ્યો છે તે ચિંતાનો વિષય છે. જ્યારે શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં ઇન્સ્યુલિન ઉત્પન્ન થતું નથી, ત્યારે લોહીમાં ગ્લુકોઝ જમા થવા લાગે છે, જે ડાયાબિટીસ તરફ દોરી જાય છે. આ એક ક્રોનિક રોગ છે જેમાં વ્યક્તિના લોહીમાં શુગરનું લેવલ સામાન્ય કરતા વધારે થઈ જાય છે. આ રોગ ફક્ત મીઠા ખોરાક કે આહારથી જ નહીં, પણ તણાવથી પણ થાય છે. ઘણા સંશોધનોમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ રોગ માનસિક તણાવને કારણે પણ થઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં આપણે તણાવ ટાળવો જરૂરી છે.
તણાવ દરમિયાન શરીરમાં કોર્ટિસોલ હોર્મોનનું લેવલ વધે છે, જે ઇન્સ્યુલિનની અસર ઘટાડે છે. આના કારણે લોહીમાં ગ્લુકોઝનું સ્તર વધે છે અને શુગર અનિયંત્રિત થઈ જાય છે. બ્લડ સુગર વધારવા માટે કૌટુંબિક, કામનો તણાવ અને વ્યક્તિગત સમસ્યાઓ મુખ્ય પરિબળો છે. ડાયાબિટીસને નિયંત્રિત કરવા માટે કેટલાક ઉપાયો છે. જેને અપનાવીને તમે ડાયાબિટીસથી બચી શકો છો અને સ્વસ્થ રહી શકો છો.
માનસિક તણાવ : માનસિક તણાવ આજના લોકો માટે ચિંતાનો વિષય બની રહ્યો છે. તણાવને કારણે અનેક રોગો આપણને ઘેરી લે છે. આમાં ડાયાબિટીસ પ્રથમ આવે છે. આજકાલ તણાવને કારણે ડાયાબિટીસ ઝડપથી વધી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં માનસિક તણાવથી બચવા માટે આપણે સતર્ક રહેવાની જરૂર છે.
ડૉક્ટરની સલાહ : આજકાલ લોકો ડાયાબિટીસ વિશે સાંભળતા જ ડરી જાય છે. લોકોને લાગે છે કે આ રોગ ક્યાંકને ક્યાંક તેમનો પીછો કરી રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં તેની તપાસ થવી જોઈએ. જેના દ્વારા તમને તમારા શુગરના સ્તરમાં થતી વધઘટ વિશે માહિતી મળતી રહે છે. ડાયાબિટીસના દર્દીએ ડૉક્ટરની સલાહ લીધા પછી જ દવાઓનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના ડાયાબિટીસની કોઈપણ દવા ન લેવી જોઈએ.
આહાર અને સમયપત્રકમાં સુધારો : જો આપણે ડાયાબિટીસથી બચવા માંગતા હોઈએ તો સૌ પ્રથમ આપણે સંતુલિત આહાર લેવો પડશે. જેમાં ફાઇબર, પ્રોટીન અને ઓછા ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સથી ભરપૂર ખોરાકનો સમાવેશ થાય છે. આના દ્વારા આપણે ડાયાબિટીસ જેવા રોગોથી બચી શકીએ છીએ. આ ઉપરાંત તમારી દિનચર્યામાં સુધારો કરવો પણ મહત્વપૂર્ણ છે. એનો અર્થ એ કે સવારે ઉઠવાથી લઈને સૂવા સુધીની તમારી દિનચર્યામાં સુધારો કરવો જરૂરી છે. સમયસર ખાવામાં વધુ પડતી મીઠાઈઓ, તળેલા અને ચરબીયુક્ત ખોરાક ટાળવા અને તણાવમુક્ત જીવન જીવવાનો સમાવેશ થાય છે. જો આપણે ખૂબ તણાવ લઈશું તો ડાયાબિટીસ આપણો પીછો કરશે.
નિયમિત કસરત : દરરોજ યોગ, ધ્યાન અને 30-45 મિનિટની કસરત તણાવ ઘટાડવામાં અને બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. જો શક્ય હોય તો વધુ ચાલવું જોઈએ.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ફક્ત તેમના શારીરિક સ્વાસ્થ્યનું જ નહીં પરંતુ તેમના માનસિક સ્વાસ્થ્યનું પણ ખાસ ધ્યાન રાખવું મહત્વપૂર્ણ છે. જો તમે માનસિક રીતે મજબૂત હશો તો તમે ઘણી બીમારીઓથી બચી શકો છો. નિયમિત દિનચર્યા અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી દ્વારા શુગરને નિયંત્રિત કરી શકાય છે અને તણાવ ટાળી શકાય છે.
Published On - 7:11 am, Mon, 13 January 25