GK: પાકિસ્તાનનું આ છે રાષ્ટ્રીય વૃક્ષ, ભારતમાં ખૂબ જ માનવામાં આવે છે પવિત્ર
આઝાદી પછી પાકિસ્તાને રાષ્ટ્રીય પ્રાણી, રાષ્ટ્રીય પક્ષીથી લઈને ઘણા રાષ્ટ્રીય પ્રતીકો જાહેર કર્યા. આ એવા રાષ્ટ્રીય પ્રતીકો છે, જેમાંથી ઘણા ભારત સાથે જોડાયેલા છે. તેનું કારણ એ છે કે અલગ થયા પછી પણ બંને દેશો સાંસ્કૃતિક અને ભૌગોલિક રીતે સમાન હતા. હવે વાસ્તવિક કારણ પર આવીએ છીએ. શું તમે જાણો છો કે પાકિસ્તાનનું રાષ્ટ્રીય વૃક્ષ કયું છે?
પાકિસ્તાનનું રાષ્ટ્રીય વૃક્ષ તે વૃક્ષ છે, જે આપણા દેશમાં ભગવાન શિવનું સૌથી પ્રિય વૃક્ષ માનવામાં આવે છે. આજે પણ તે હિંદુ ધર્મમાં પવિત્રતા, શાંતિ અને આધ્યાત્મિકતા સાથે જોડાયેલી છે. ભારતમાં એવી માન્યતા છે કે જ્યાં પણ આ વૃક્ષ હોય છે ત્યાં ભગવાન શિવનો વાસ હોય છે. જ્યારે તમે આ વૃક્ષોની નજીક જાઓ છો ત્યારે તમને ખરેખર એક અપાર શાંતિનો અનુભવ થાય છે.
આ પણ વા્ંચો : હિમાચલમાં તબાહી……વાદળ ફાટ્યું, વૃક્ષો પડ્યા અને ઘરો વહી ગયા, અત્યાર સુધીમાં 52 લોકોના મોત
આ વૃક્ષો એટલે કે દેવદાર. જેને આઝાદી પછી પાકિસ્તાનનું રાષ્ટ્રીય વૃક્ષ જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. તેનું કારણ કદાચ એ હતું કે તે હિમાલયના તે વિસ્તારોમાં પણ જોવા મળે છે અને પાકિસ્તાનમાં પણ જોવા મળે છે. આ વૃક્ષો તેમની ઉંચાઈ, વિશિષ્ટતા, મજબૂતી અને પર્યાવરણની દ્રષ્ટિએ માત્ર ખાસ નહોતા પણ ખૂબ જ જોવાલાયક છે. પાકિસ્તાનમાં આ વૃક્ષોની બહુ મોટી સંખ્યા છે.
દેવદાર એ અનંતકાળનું પ્રતીક છે. તે જાજરમાન, ઊંચો, સુંદર અને નિડર વૃક્ષ લાગે છે. તે ભયંકર તોફાનો અથવા ધ્રૂજતી હિમવર્ષાનો સામનો કરીને સીધા ઊભા રહીને પર્વતોનું રક્ષણ કરે છે. બરફથી ઢંકાયેલો, તે સંત જેવો દેખાય છે. જે પોતાને શુદ્ધ સફેદ વસ્ત્રોમાં પ્રાર્થનામાં હાથ જોડીને ઉભા હોય તેવા લાગે છે.
લાકડા અને પાંદડાઓમાં પણ હળવી સુગંધ જોવા મળે છે
ભારતમાં પણ કાશ્મીરથી લઈને ઉત્તરાખંડ સુધી દેવદારના વૃક્ષોના અનેક જંગલો જોવા મળશે. ઉત્તરાખંડના પર્વતીય રાજ્યોમાં આ વૃક્ષની ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા છે. દેવદાર હિમાલયમાં મોટી સંખ્યામાં જોવા મળે છે. સામાન્ય રીતે આ વૃક્ષ 1900 થી 2700 મીટરની ઉંચાઈએ ઉગે છે. ઘરના નિર્માણથી લઈને ફર્નિચર બનાવવા અને એરોમાથેરાપીમાં દેવદારનું તેલ ખૂબ જ અસરકારક માનવામાં આવે છે. આ વૃક્ષોના લાકડા અને પાંદડાઓમાં પણ હળવી સુગંધ જોવા મળે છે.
એવરગ્રીન કોનિફર ટ્રી પણ કહેવામાં આવે છે
દેવદારને અંગ્રેજીમાં cedars કહે છે. તેમની લંબાઈ 40 થી 50 મીટર સુધીની છે. તેને લાર્જ એવરગ્રીન કોનિફર ટ્રી પણ કહેવામાં આવે છે. તેના પાંદડા સોય જેવા તીક્ષ્ણ હોય છે. તેના પાંદડા સોઈ જેવા અણીદાર હોય છે અને અન્ય લાકડામાં ઘણા પ્રકારના રસાયણો જોવા મળે છે, જેમાં ટેક્સીફોલિન, સિડ્રિન, ડીઓડરિન, ટેક્સીફેનોલ, લેલોનોલ, એન્થોલનો સમાવેશ થાય છે.
‘ઈશ્વરના વૃક્ષ’ તરીકે પૂજવામાં આવે છે
દિયોદરને સંસ્કૃત ભાષામાં ‘દેવદારુ’ કહેવામાં આવે છે, જેનો અર્થ થાય છે ભગવાનનું લાકડું. એવું કહેવાય છે કે પ્રાચીન સમયમાં ઋષિ-મુનિઓ આ વૃક્ષ નીચે ભગવાન શિવની પૂજા કરવા માટે ધ્યાન કરતા હતા. માનવામાં આવે છે કે આ વૃક્ષમાં ભોલેનાથનો વાસ હોય છે, જેના કારણે તેને ઘરની આસપાસ લગાવવાથી વાતાવરણમાં સકારાત્મક ઉર્જા મળે છે.
આ વૃક્ષો હજાર વર્ષ સુધી જીવી શકે છે. તેને સમૃદ્ધિનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. તેને ‘ઈશ્વરના વૃક્ષ’ તરીકે પૂજવામાં આવે છે. પશ્ચિમ હિમાલયમાં, દેવદાર શિવ પૂજા સાથે ગાઢ રીતે સંકળાયેલું છે. એક શિવ મંદિર ઘણીવાર દેવદાર વૃક્ષોના સમૂહની નજીક જોવા મળે છે. દેવદારનું લાકડું અત્યંત ટકાઉ અને સડતું નથી. જંતુઓ પણ તેના લાકડામાં રહી શકતા નથી.
વૃક્ષનો ઔષધ તરીકે થાય છે ઉપયોગ
કાશ્મીર અને પાકિસ્તાનના ઘણા વિસ્તારોમાં, મકાનો બાંધવા માટે દેવદારના લાકડાનો પુષ્કળ પ્રમાણમાં ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. તેનો ઉપયોગ મસ્જિદોમાં પણ થતો હતો. 1926ના સાયન્ટિફિક અમેરિકન લેખમાં કાશ્મીરમાં દેવદારના લાકડામાંથી બનેલા પુલનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું હતું ,જે ચાર સદીઓ સુધી નદીના પાણીના સંપર્કમાં આવ્યા બાદ થોડોક જ બગડ્યો હતો.
દેવદારનું લાકડું તેના ઔષધીય ગુણધર્મો માટે પણ મૂલ્યવાન છે. ભારતીય આયુર્વેદિક ચિકિત્સા અનુસાર, દેવદારની છાલ, તેલ અને લાકડાના પાવડરમાં બળતરા વિરોધી, એન્ટિ-ઓક્સિડન્ટ અને કેન્સર વિરોધી ગુણધર્મો છે. તેનો ઉપયોગ તાવ, ઝાડા અને મરડો તેમજ ખરજવું અને સૉરાયિસસ જેવા ચામડીના રોગો માટે અને પાચનમાં મદદ કરવા માટે થાય છે.