મધ્યપ્રદેશની 30 બેઠક દરેક ચૂંટણીમાં ભાજપ-કોંગ્રેસની રમત બગાડે છે, જીત-હાર 3000ના માર્જિનથી થાય છે નક્કી
એવું માનવામાં આવે છે કે જે 30 બેઠકો પર પ્રાદેશિક પક્ષો મધ્યપ્રદેશની ચૂંટણીમાં અત્યાર સુધી ભાજપ અને કોંગ્રેસ પાર્ટી વચ્ચેના મતનો તફાવત ઘટાડી રહ્યા છે. તે પાર્ટીઓ ફરીથી 2023ની ચૂંટણીમાં ઘણી મહત્વપૂર્ણ સાબિત થઈ શકે છે. તેથી બંને પક્ષો માટે ફરી એકવાર પ્રાદેશિક પક્ષોની જરૂરિયાત વધવા લાગી છે.
મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં સત્તારૂઢ ભાજપ અને કોંગ્રેસ પક્ષ વચ્ચે ગાઢ મુકાબલો હોવાની અટકળો ઘણા સમયથી ચાલી રહી છે. આ જ કારણ છે કે અત્યાર સુધીના મૂલ્યાંકન મુજબ બંને પક્ષો સરકાર બનાવવા માટે પૂરતી બેઠકો મેળવવાના વિશ્વાસથી દૂર છે. તેનું કારણ તે 30 બેઠકો હોવાનું માનવામાં આવે છે, જે દરેક ચૂંટણીમાં બંને પક્ષો માટે મુશ્કેલ સાબિત થઈ શકે છે.
છેલ્લી ચૂંટણીના આંકડા દર્શાવે છે કે, મધ્યપ્રદેશની આ 30 બેઠકો દર વખતે કોંગ્રેસ અને ભાજપની રમત બગાડે છે. 2018ની ચૂંટણીમાં પણ આ 30 બેઠકો પર ખૂબ જ નજીકનો મુકાબલો હતો. અહીં જીત અને હારનો તફાવત માત્ર 3000 મતનો નોંધાયો હતો. જ્યારે ઘણા પ્રાદેશિક પક્ષોને આ બે રાષ્ટ્રીય પક્ષો કરતાં વધુ મત મળ્યા છે.
વર્ષ 2018 અને 2013માં શું સ્થિતિ હતી?
વર્ષ 2018માં રાજ્યની 230 બેઠકોમાંથી 30 બેઠકો એવી હતી, જ્યાં માર્જિન 3000 બેઠકો કરતાં ઓછું હતું. કોંગ્રેસ પાર્ટીએ 15 બેઠકો, ભાજપે 14 બેઠકો અને BSPએ એક બેઠક કબજે કરી હતી. અગાઉ 2013ની વિધાનસભા ચૂંટણીની સ્થિતિ પર નજર કરીએ તો કુલ 33 એવી બેઠકો હતી, જ્યાં 3000થી ઓછા મતોના માર્જિનથી જીત અને હાર નક્કી કરવામાં આવી હતી. તે વર્ષે ભાજપે 18 અને કોંગ્રેસ પાર્ટીએ 12 બેઠકો જીતી હતી.
કઇ બેઠકો પર થાય છે જોરદાર સ્પર્ધા?
- વર્ષ 2018ના પરિણામો પર નજર કરીએ તો વિજયપુર વિધાનસભા સીટ પર ભાજપે કોંગ્રેસ પાર્ટીને 2840 વોટથી હરાવ્યું હતું. BSP અહીં 35 હજારથી વધુ વોટ મેળવીને ત્રીજા ક્રમે હતા.
- જ્યારે ગ્વાલિયર ગ્રામીણ વિધાનસભા બેઠક પર ભાજપે BSPના ઉમેદવારને 1517 મતોથી હરાવ્યા હતા. BSPને 7698 વોટ મળ્યા. અહીં આમ આદમી પાર્ટીને પણ 2689 વોટ મળ્યા હતા.
- ટિમરની વિધાનસભા બેઠક – અનુસૂચિત જાતિ માટે અનામત આ બેઠક પર ભાજપે કોંગ્રેસ પાર્ટીને 2213 મતોથી હરાવ્યા. અહીં ગોંડવાના રિપબ્લિક પાર્ટી પણ મજબૂત સ્થિતિમાં છે, જેને 5722 વોટ મળ્યા હતા.
- રાજપુર વિધાનસભા બેઠક – આ બેઠક પણ અનુસૂચિત જાતિ માટે અનામત છે. કોંગ્રેસ પાર્ટી અહીંથી માત્ર 932 મતોથી જીતી હતી. અહીં સીપીઆઈ અને આમ આદમી પાર્ટી બંનેએ કોંગ્રેસ પાર્ટીના વોટ ઘટાડ્યા હતા. CPIને 2411 અને AAPને 1510 વોટ મળ્યા હતા.
મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભામાં 230 બેઠકો
આ બેઠકોના મૂલ્યાંકન પરથી સમજી શકાય છે કે પ્રાદેશિક પક્ષો પણ અહીં મજબૂત સ્થિતિમાં છે. 2018ની ચૂંટણીમાં ભાજપને 109 બેઠકો મળી હતી જ્યારે કોંગ્રેસ પાર્ટીને 114 બેઠકો મળી હતી. મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભામાં 230 બેઠકો છે. અહીં સરકાર બનાવવા માટે 116 સીટોની જરૂર પડે છે, 2018માં કોંગ્રેસને 4 અપક્ષ, 1 SP અને 2 BSP ધારાસભ્યોનો ટેકો લેવો પડ્યો હતો.
આ બેઠકોના સૌથી ઓછા માર્જીન રહ્યા છે
1. ગ્વાલિયર દક્ષિણ વિધાનસભા બેઠક
આ વિધાનસભા બેઠક પરથી કોંગ્રેસના ઉમેદવાર પ્રવીણ પાઠકે ભારતીય જનતા પાર્ટીના ઉમેદવાર નારાયણ સિંહ કુશવાહાને 121 મતોથી હરાવ્યા હતા. 2018માં આ સૌથી નાનો વિજય માર્જિન હતો.
2. સુવાસરા વિધાનસભા બેઠક
2018ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં આ સીટ સૌથી ઓછા માર્જિનથી જીતના મામલે બીજા ક્રમે હતી. અહીં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર ડાંગ હરદીપ સિંહે ભારતીય જનતા પાર્ટીના ઉમેદવાર રાધેશ્યામ નાનાલાલ પાટીદારને 350 મતોની સરસાઈથી હરાવ્યા હતા.
3. જાવરા વિધાનસભા બેઠક
2018માં જાવરા વિધાનસભા બેઠકના પરિણામોની પણ ખૂબ ચર્ચા થઈ હતી. ત્યારે ભાજપના ઉમેદવાર રાજેન્દ્ર પાંડે ‘રાજુ ભૈયા’એ કોંગ્રેસના ઉમેદવાર કે.કે. સિંગ કાલુખેડાનો 511 મતોથી પરાજય થયો હતો.
4. જબલપુર ઉત્તર મતવિસ્તાર
આ વખતે પણ બધાની નજર જબલપુર ઉત્તર વિધાનસભા સીટ પર રહેશે. 2018માં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર વિનય સક્સેનાએ આ બેઠક પરથી ભાજપના ઉમેદવાર શરદ જૈનને 578 મતોના માર્જિનથી હરાવ્યા હતા.
5. બીના વિધાનસભા બેઠક
2018માં ભાજપના ઉમેદવાર મહેશ રાયે બીના વિધાનસભા બેઠક પરથી કોંગ્રેસના ઉમેદવાર શશિ કથોરિયાને 632 મતોથી હરાવ્યા હતા.