IFFCOએ શેવાળમાંથી તૈયાર કર્યું આ જૈવિક ખાતર, પાક ઉત્પાદનની સાથે જમીનની ગુણવત્તામાં પણ કરે છે વધારો
સરકારની સાથે સહકારી સંસ્થાઓ પણ આને પ્રોત્સાહન આપવા આગળ કામ કરી રહી છે. એક તરફ દરરોજ નવા સંશોધનો થઈ રહ્યા છે તો બીજી તરફ કુદરતમાં રહેલા તત્વોનો ઉપયોગ કરીને આવા ઉત્પાદનો તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યા છે, જેનાથી ખેતરોમાં પાકનું ઉત્પાદન તો વધી રહ્યું છે, પરંતુ જમીનની ગુણવત્તામાં પણ વધારો થઈ રહ્યો છે.
ગ્રામીણ વિસ્તારો માટે આજે પણ ખેતી (Farming)એ આજીવિકાનું મુખ્ય સાધન છે. ભારતની 58 ટકા વસ્તી હજુ પણ ખેતી પર નિર્ભર છે. ખેતીને પ્રોત્સાહિત કરવા અને ખેડૂતો (Farmers)ની આવક વધારવા માટે તમામ પ્રકારના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. પાકનું ઉત્પાદન વધારવાથી માંડીને જમીનની ખાતર ક્ષમતાને મજબૂત બનાવવા સુધીનું કામ થઈ રહ્યું છે. આ જ કારણ છે કે ઓર્ગેનિક ખેતી (Organic farming) પર ઘણો ભાર આપવામાં આવી રહ્યો છે.
સરકારની સાથે સહકારી સંસ્થાઓ પણ આને પ્રોત્સાહન આપવા આગળ કામ કરી રહી છે. એક તરફ દરરોજ નવા સંશોધનો થઈ રહ્યા છે તો બીજી તરફ કુદરતમાં રહેલા તત્વોનો ઉપયોગ કરીને આવા ઉત્પાદનો તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યા છે, જેનાથી ખેતરોમાં પાકનું ઉત્પાદન તો વધી રહ્યું છે, પરંતુ જમીનની ગુણવત્તામાં પણ વધારો થઈ રહ્યો છે. સુધારાઓ લાવી રહ્યા છીએ.
સાગરિકાનું નામ આપવામાં આવ્યું
દેશની સૌથી મોટી અને અગ્રણી સહકારી સંસ્થા IFFCO (Indian Farmers Fertilizer Cooperative)એ આ જૈવિક ખાતર તૈયાર કર્યું છે, જે ઉત્પાદન અને જમીનની ગુણવત્તા બંનેમાં વધારો કરી રહ્યું છે. તે દરિયાઈ શેવાળમાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે અને તેનું નામ સાગરિકા છે.
તેને બનાવનાર AquaAgriના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર અભિરામ સેઠે ડીડી કિસાનને જણાવ્યું કે અમે કોસ્મેટિક અને અન્ય વસ્તુઓમાં ઉપયોગમાં લેવાતી વસ્તુઓ શેવાળમાંથી તૈયાર કરતા હતા. આ દરમિયાન જે કચરો નીકળ્યો તેની તપાસ કરવામાં આવી તો જાણવા મળ્યું કે તે ખૂબ જ ઉપયોગી અને ખેડૂતો માટે ફાયદાકારક છે. પછી શેવાળમાંથી સાગરિકા બનાવવાનું કામ શરૂ થયું.
એક લિટરની કિંમત 500 રૂપિયા
IFFCOના માર્કેટિંગ ડિરેક્ટર યોગેન્દ્ર કુમારનું કહેવું છે કે સાગરિકાને બે વર્ષ સુધી સંશોધન કર્યા બાદ તૈયાર કરવામાં આવી છે. તે 100 ટકા ઓર્ગેનિક છે. ખેડૂતોની સુવિધા માટે સાગરિકાને પ્રવાહી અને ઘન એમ બંને સ્વરૂપમાં બજારમાં ઉતારવામાં આવી છે.
એક લિટર લિક્વિડ બોટલની કિંમત 500 રૂપિયા છે જ્યારે ઘન સ્વરૂપમાં આ જૈવિક ખાતરની 10 કિલોની કિંમત 415 રૂપિયા છે. યોગેન્દ્ર કુમાર કહે છે કે શાકભાજીના પાકો, બટાટા, ડુંગળી અને લસણ જેવા કંદયુક્ત પાકો, ફૂલોના પાકો, ફળ પાકોથી લઈને ડાંગર અને કઠોળના પાકો પર તેનો છંટકાવ દરેક રીતે ખૂબ સારો છે.
સાગરિકાનો ઉપયોગ
ખેડૂતો સરળતાથી સાગરિકાનો ઉપયોગ કરી શકે છે. આ માટે 250 મિલી સાગરિકાને એક લિટર પાણીમાં ભેળવીને એક એકર ખેતરમાં છંટકાવ કરી શકાય છે. જ્યારે સાગરિકા દાણાદાર એક એકર ખેતરમાં 8થી 10 કિલો સુધી વાપરી શકાય છે. તે જ સમયે દ્રાક્ષના પાકના દરેક ઝાડ પર 100 ગ્રામ સાગરિકા દાણાદારનો ઉપયોગ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.