શિંદેએ પોતાને CM રેસમાંથી ગણાવ્યા બહાર, ફડણવીસ પર સસ્પેન્સ, જાણો કયા સમીકરણથી મુખ્યમંત્રી બનશે?

મહારાષ્ટ્રના નવા મુખ્યમંત્રીના નામ પર હજુ પણ સસ્પેન્સ છે. શિવસેના પ્રમુખ એકનાથ શિંદેએ ખુદને મુખ્યમંત્રીની રેસમાંથી બાકાત રાખ્યા છે અને બીજેપીના સીએમ સ્વીકારવા માટે પણ સંમતિ દર્શાવી છે. આ પછી ભાજપના દિગ્ગજ નેતા દેવેન્દ્ર ફડણવીસનો સીએમ બનવાનો માર્ગ સરળ લાગે છે, પરંતુ જ્યાં સુધી ભાજપમાં જાહેરાત નહીં થાય ત્યાં સુધી કંઈ કહી શકાય નહીં.

કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ સાથે ભાજપના મહાસચિવ વિનોદ તાવડેએ બુધવારે મોડી રાતે મુલાકાત કરી હતી. જેેણે ફરીથી CMના નામ પર સસ્પેન્સ વધારી દીધું છે, કારણ કે પીએમ મોદી અને શાહ તેમના નિર્ણયોથી હંમેશા સૌને આશ્ચર્યમાં મુકી દે છે. મહારાષ્ટ્રમાં બીજેપી નવા સીએમના નામને લઈને ખૂબ જ હિલચાલ કરી રહી છે. ચૂંટણીમાં શાનદાર પરિણામો બાદ ભાજપ દરેક રાજકીય સમીકરણોને વ્યવસ્થિત રાખવા માંગે છે. એકનાથ શિંદે પીછેહઠ કર્યા બાદ દેવેન્દ્ર ફડણવીસનો સીએમ બનવાનો રસ્તો સરળ જણાતો હતો.

શું નવી રાજકીય મૂંઝવણ છે?

ભાજપની ટોચના નેતાઓ સાથે આજે દિલ્હીમાં શિંદે-ફડણવીસ અને અજિત પવારની બેઠક પહેલા વિનોદ તાવડે અને અમિત શાહની મુલાકાત થઈ હતી. આ દરમિયાન તાવડેએ મહારાષ્ટ્રના રાજકીય સમીકરણને લઈને અમિત શાહને પ્રતિક્રિયા આપી, જેના કારણે નવી રાજકીય મૂંઝવણ ઊભી થઈ હોવાનું કહેવાય છે.

અમિત શાહ અને વિનોદ તાવડે વચ્ચે લગભગ અડધો કલાક બેઠક ચાલી હતી. આ દરમિયાન તાવડેએ મહારાષ્ટ્રમાં રાજકીય ગતિવિધિઓ અને નવી સરકાર બનાવવાના પ્રયાસો વિશે વાત કરી. રાજ્યના રાજકીય સમીકરણો પર શિંદેના મુખ્યમંત્રી ન બનવાની અસર અંગે પ્રતિક્રિયા આપી. મહારાષ્ટ્રના મરાઠા મતદારો પર પડેલી અસર અંગે પોતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યા. શિંદે-ફડણવીસ અને અજિત પવાર સાથેની બેઠક પહેલા અમિત શાહ સતત મહારાષ્ટ્રના નેતાઓ પાસેથી ફીડબેક લઈ રહ્યા છે અને નવા સીએમના નામે રાજકીય લાભ અને નુકસાનનું મૂલ્યાંકન કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, શું વિનોદ તાવડેની પ્રતિક્રિયા ફડણવીસ માટે સીએમ બનવામાં મુશ્કેલી ઊભી કરશે?

મરાઠા મતદારો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ

દેવેન્દ્ર ફડણવીસ બ્રાહ્મણ સમુદાયમાંથી આવે છે જ્યારે એકનાથ શિંદે મરાઠા સમુદાયમાંથી આવે છે. મહારાષ્ટ્રમાં મરાઠા મતદારો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ અને નિર્ણાયક છે. શિંદેએ સીએમના નિર્ણયને બીજેપીની કોર્ટમાં મૂક્યો છે અને કહ્યું છે કે મેં પીએમ મોદી-અમિત શાહને ફોન કરીને કહ્યું છે કે તમે જે પણ નિર્ણય લેશો, અમે તેને સ્વીકારીશું. જો ભાજપ પોતાનો સીએમ પસંદ કરશે તો પણ અમે તેને સ્વીકારીશું. અમે સરકાર બનાવવામાં અડચણ ઉભી કરીશું નહીં. શિંદેના આ નિવેદન બાદ જ ભાજપ ખૂબ જ સમજી વિચારીને પોતાના સીએમ બનાવવા માંગે છે, પરંતુ જો ફડણવીસને સીએમ બનાવવામાં આવે તો મરાઠાઓની નારાજગીનો ભય છે.

જો બિન-મરાઠા મુખ્યમંત્રી બનાવવામાં આવે તો મરાઠા સમુદાય નારાજ ન થાય તે માટે બીજેપીનું ટોચનું નેતૃત્વ પણ વિચારણા કરી રહ્યું છે. જો ભાજપ મહારાષ્ટ્રમાં પોતાનો સીએમ બનાવે છે, તો તે એનસીપી અને શિવસેના બંનેને ડેપ્યુટી સીએમ પદ આપશે. એનસીપીના અજિત પવાર ડેપ્યુટી સીએમ બનશે તે નિશ્ચિત છે, તો પછી જો શિવસેનાના એકનાથ શિંદે ડેપ્યુટી સીએમ ન બને તો પણ તેઓ પોતાના નજીકના કોઈપણ નેતાને ડેપ્યુટી સીએમ બનાવી શકે છે. આ રીતે શિવસેના, એનસીપી અને મરાઠા સમુદાયમાંથી ડેપ્યુટી સીએમ બનવું નિશ્ચિત છે. આવી સ્થિતિમાં ભાજપ નવેસરથી સમીકરણ બનાવવાની કોશિશ કરી રહી છે અને બિન-મરાઠા પર દાવ રમવાની શક્યતા માનવામાં આવી રહી છે.

OBC એ ભાજપનો રાજકીય આધાર

વિનોદ તાવડે પોતે મહારાષ્ટ્રથી આવે છે અને ઓબીસી સમુદાયના છે. તાવડે ભાજપના રાષ્ટ્રીય મહાસચિવ અને બિહારના પ્રભારી પણ છે. એકનાથ શિંદેએ ભલે દેવેન્દ્ર ફડણવીસ માટે રસ્તો સરળ બનાવ્યો હોય, પરંતુ વિનોદ તાવડેના ફીડબેકે ફરી એકવાર સસ્પેન્સ વધારી દીધું છે. મહારાષ્ટ્રમાં ભાજપનો રાજકીય આધાર ઓબીસી રહ્યો છે. મહારાષ્ટ્રમાં ભાજપ શરૂઆતથી જ OBC મતોના આધારે રાજનીતિ કરે છે. ફડણવીસના સીએમ તરીકેના કાર્યકાળ દરમિયાન ભાજપના ઓબીસી નેતાઓની નારાજગી સામે આવી હતી, જેમાં એકનાથ ખડસેએ પાર્ટી છોડી દીધી હતી અને પંકજા મુંડેએ પણ ખુલ્લેઆમ ફડણવીસને ઘેર્યા હતા.

મહારાષ્ટ્રમાં ભાજપ પોતાના મુખ્યમંત્રી બનાવતા પહેલા તમામ રાજકીય સમીકરણોના ગુણદોષનું મૂલ્યાંકન કરવા માંગે છે, કારણ કે તે કોઈપણ પ્રકારનું જોખમ લેવા માંગતી નથી. 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપે બગડેલા જ્ઞાતિ સમીકરણને સુધાર્યું છે. હવે ભાજપ કોઈ જોખમી પગલું ભરવા માંગતી નથી. આવી સ્થિતિમાં હવે જોવાનું એ રહે છે કે શું ભાજપ મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી પદ માટે દેવેન્દ્ર ફડણવીસના નામ પર વિશ્વાસ વ્યક્ત કરશે કે પછી નવા ચહેરાના નામની જાહેરાત કરીને સરપ્રાઈઝ ઇનામ આપશે.