પતંજલિ પાસેથી જાણી જશો ખોરાક અંગેના તથ્યો અને નિયમો તો સ્વાસ્થ્ય રહેશે તમારુ એકદમ સારું
સ્વસ્થ રહેવા માટે યોગ્ય ખોરાક લેવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે અને આ ઉપરાંત ખોરાક સંબંધિત નિયમોનું પાલન કરવું પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. યોગ ગુરુ બાબા રામદેવ અને આયુર્વેદ નિષ્ણાત આચાર્ય બાલકૃષ્ણના પુસ્તકમાંથી, તમે ખોરાક સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ તથ્યો અને નિયમો જાણી શકશો જે તમને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદરૂપ થશે.
ખોરાક અને આરોગ્ય એકબીજા સાથે સીધો સંબંધ ધરાવે છે. જો તમે સ્વસ્થ રહેવા માંગતા હો, તો માત્ર પોષક તત્વોથી ભરપૂર ખોરાક ખાવાની સાથેસાથે, તેના માટેના ઘણા નિયમોનું પાલન કરવું પણ એટલું જ જરૂરી છે. પતંજલિની શરૂઆત યોગ ગુરુ બાબા રામદેવ દ્વારા સ્વદેશી સૂત્ર સાથે કરવામાં આવી હતી, જેનો ઉદ્દેશ્ય લોકોને આયુર્વેદ પ્રત્યે જાગૃત કરવાનો છે. આચાર્ય બાલકૃષ્ણ સ્વસ્થ જીવન માટે લોકો સુધી આયુર્વેદની માહિતી પણ ફેલાવે છે અને આ ક્રમમાં માહિતીથી ભરપૂર પુસ્તકો પણ લખ્યા છે. આવું જ એક પુસ્તક ‘ધ સાયન્સ ઓફ આયુર્વેદ’ છે. આ પુસ્તકમાં સ્વસ્થ જીવન માટે ઘણી મહત્વપૂર્ણ માહિતી વિગતવાર આપવામાં આવી છે.
આમાંથી, અમે તમારા માટે ખોરાક સંબંધિત ખૂબ જ ખાસ બાબતો શોધી અને લાવ્યા છીએ જે સ્વસ્થ અને ફિટ રહેવામાં મદદ કરશે. આ લેખ વાંચ્યા પછી, તમને ખબર પડશે કે ઘણી વખત આપણે જે ખોરાકને લગતી બાબતોનું પાલન કરીએ છીએ તે આયુર્વેદ અનુસાર ખરેખર યોગ્ય નથી અને તમને એ પણ ખબર પડશે કે યોગ્ય પ્રકારનો ખોરાક ખાઈને સ્વાસ્થ્ય કેવી રીતે જાળવી શકાય છે.
દરેક વ્યક્તિ જાણે છે કે ખોરાક સ્વાસ્થ્ય માટે કેટલો મહત્વપૂર્ણ છે. આયુર્વેદ કહે છે કે ખોરાકની ગુણવત્તા યોગ્ય હોવાની સાથે, તેનું પ્રમાણ શું હોવું જોઈએ, તમે કઈ પરિસ્થિતિમાં ખાઓ છો, તે તમારા સ્વાસ્થ્યને પણ અસર કરે છે. પતંજલિના સ્થાપક રામદેવ અને બાલકૃષ્ણના પુસ્તકમાં ખોરાક સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ માહિતી આપવામાં આવી છે, જે આપણે આ લેખ દ્વારા જાણીશું.
ખોરાક વિશેના તથ્યો જાણો
જ્યારે સ્વસ્થ અને ફિટ રહેવાની વાત આવે છે, ત્યારે લોકો ઘી અને તેલમાં બનેલી વસ્તુઓ ખાવાનું બંધ કરી દે છે, કારણ કે તેઓ હૃદય સંબંધિત રોગો, સ્થૂળતા વગેરેથી ડરતા હોય છે. જ્યારે આયુર્વેદ કહે છે કે આપણા ખોરાકમાં ઘી અને તેલની પૂરતી માત્રા હોવી જોઈએ. તેલ અને ઘી માત્ર ખોરાકનો સ્વાદ જ નહીં, પણ તે ગેસ્ટ્રિક અગ્નિને પણ સક્રિય કરે છે. આ વાતને પણ શાંત કરે છે અને શરીરમાંથી કચરો પણ બહાર આવે છે. આયુર્વેદ કહે છે કે ખોરાકમાં તેલ અને ઘી ઓછું કરવાને બદલે, આળસ છોડી દેવી જોઈએ. શારીરિક કસરત કરવાનો નિયમ બનાવો જેથી ખોરાકનો સંપૂર્ણ આનંદ માણવાની સાથે સાથે લાભ પણ લઈ શકાય.
ખોરાક તાજો અને ગરમ હોવો જોઈએ
આ સમયે તમે સોશિયલ મીડિયા પર ઘણી વાર જોયું હશે કે લોકો કહેતા જોવા મળે છે કે વાસી રોટલી ફાયદાકારક છે. આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ આ પુસ્તકમાં કહ્યું છે કે હંમેશા તાજો રાંધેલો અને ગરમ ખોરાક ખાવો જોઈએ. આવો ખોરાક માત્ર સ્વાદિષ્ટ જ નથી, પરંતુ તે પૌષ્ટિક પણ છે અને તમે તેને સરળતાથી પચાવી શકો છો. ઠંડુ અને વાસી ખોરાક પૌષ્ટિક નથી. આયુર્વેદ કહે છે કે સંગ્રહિત ખોરાક ગરમ કર્યા પછી પણ ન ખાવો જોઈએ, અને ડબ્બાવાળા ખોરાક પણ ટાળવો જોઈએ.
ખોરાકની રજૂઆત યોગ્ય હોવી જોઈએ
આયુર્વેદ કહે છે કે ખોરાકનો સ્વાદ જ નહીં પરંતુ તેનો રંગ, સુગંધ અને પીરસવાની રીત પણ પાચન રસને ઉત્તેજિત કરે છે. ભૂખ વધારવા માટે, ખોરાક ખૂબ જ સ્વચ્છ અને સુઘડ રીતે પીરસવો જોઈએ.
પર્યાવરણ અનુકૂળ હોવું જોઈએ
ખોરાકને સારી રીતે પીરસવાનું જેટલું મહત્વનું છે, તેટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે કે તમે જ્યાં ખાઓ છો તેનું વાતાવરણ સુખદ અને શાંતિપૂર્ણ હોવું જોઈએ. આમાં સ્વચ્છતા સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. આયુર્વેદ એમ પણ કહે છે કે વ્યક્તિએ બીજાઓ સાથે ખાવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. ખોરાક હંમેશા એકાગ્રતાથી ખાવો જોઈએ. ખાતી વખતે બીજી કોઈ વસ્તુ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત ન કરવું જોઈએ.
આ નિયમો પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ
ખાવા સંબંધિત નિયમો વિશે વાત કરીએ તો, આયુર્વેદ અનુસાર, ક્યારેય પણ જૂતા પહેરીને ખાવું જોઈએ નહીં. આ ફક્ત ખોરાકનો આદર કરવા માટે જ નહીં પરંતુ કારણ કે પગરખાં પહેરવાથી પગમાંથી ગરમી ઉત્પન્ન થાય છે અને આ પાચનક્રિયાને ધીમી કરી શકે છે. હાથ-પગ ધોયા પછી અને લૂછ્યા પછી જ ખોરાક લેવો જોઈએ અને સૌ પ્રથમ પ્રાર્થના કરવી જોઈએ અને પ્રકૃતિ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવી જોઈએ.
જમતા પહેલા 2-3 ઘૂંટ પાણી પીવો, આ ગળું સાફ કરશે અને તમે સરળતાથી ખાઈ શકો છો. ખોરાક હાથથી ખાવો જોઈએ. આનાથી ખોરાકમાં રસ વધે છે અને તમે સરળતાથી ગરમ અને ઠંડુ અનુભવી શકો છો. વ્યક્તિએ જમીન પર આરામથી ખાવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ, પરંતુ ચાલતી વખતે ખાવાનું ટાળવું જોઈએ.
માનસિક સ્થિતિ સારી હોવી મહત્વપૂર્ણ
ખોરાક ખાતી વખતે ખુશ રહેવું મહત્વપૂર્ણ છે. નકારાત્મક લાગણીઓ પાચન પર ખરાબ અસર કરે છે. આ પાચન રસના સ્ત્રાવને અવરોધે છે. આના કારણે, તમને ખોરાકનો સંપૂર્ણ લાભ મળતો નથી અને અપચો અને પેટમાં ભારેપણું જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
ખાવાનો સમય યોગ્ય હોવો જોઈએ
આયુર્વેદ કહે છે કે જો તમે રોગમુક્ત સ્વસ્થ જીવન જીવવા માંગતા હો, તો સમયસર ખોરાક લેવો શ્રેષ્ઠ છે. ખોરાકના યોગ્ય પાચન માટે, યોગ્ય સમયે નિયમિતપણે ખોરાક લો અને આ સાથે, કેટલીક અન્ય બાબતો પણ ધ્યાનમાં રાખવા જેવી છે.
જ્યારે તમને ભૂખ લાગે છે: જ્યારે તમે પહેલી વાર ખાધેલું ભોજન સંપૂર્ણપણે પચી જાય છે, એટલે કે જ્યારે તમને યોગ્ય રીતે ભૂખ લાગવા લાગે છે, ત્યારે જ બીજીવારનો ખોરાક ખાઓ. નહિંતર, પેટમાં પહેલેથી જ હાજર અપાચ્ય રસ તાજા ભોજન સાથે ભળી જાય છે અને આ શરીરના દોષોને વધુ ખરાબ કરે છે, જેના કારણે તમારું શરીર રોગો માટે સંવેદનશીલ બને છે.
બપોરનું ભોજન લેવાનો સમય: બપોરનું ભોજન 12 થી 2 વાગ્યાની વચ્ચે લેવું જોઈએ. આનાથી શરીરને શક્તિ મળે છે અને ખોરાક પણ યોગ્ય રીતે પચી જાય છે, જેના કારણે શરીરને બધા પોષક તત્વો મળે છે.
ખોરાકની માત્રા: શરીરને ખોરાકમાંથી યોગ્ય પોષણ મળે તે માટે, યોગ્ય માત્રામાં ખાવું જરૂરી છે. આ માટે, જમતી વખતે તમારા પેટનો એક તૃતીયાંશ કે ચોથો ભાગ ખાલી રાખવા જેવી પ્રથા રાખો. આ ખોરાકને પચાવવામાં મદદ કરે છે અને વાતની ગતિને પણ નિયંત્રિત કરે છે. આ રીતે, પતંજલિના સ્થાપક આચાર્ય બાલકૃષ્ણના પુસ્તકમાંથી, અમે તમને ખોરાક સંબંધિત કેટલીક મહત્વપૂર્ણ બાબતો જણાવી છે, જેને જો દૈનિક જીવનમાં અપનાવવામાં આવે તો, તમે સ્વસ્થ રહેશો.
સારી આરોગ્ય સંભાળ તમને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે. સારું શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે, સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે. આરોગ્યને લગતા સમાચાર જાણવા માટે તમે અમારા ટોપિક પર ક્લિક કરો
