Mustard Farming: સરસવના વાવેતરમાં બમ્પર વધારો, આ કારણે ઘઉંના વાવેતરમાં થયો ઘટાડો

ખેતપેદાશના ભાવને લઈને બજારની બદલાયેલી સ્થિતિએ ખેડૂતો(Farmers)ના મનમાં ફેરફાર કરવાનું શરૂ કર્યું છે. આ વર્ષે રવી સિઝનના મુખ્ય પાક ઘઉંના વાવેતરમાં ઘટાડો થયો છે જ્યારે સરસવ(Mustard)ના વાવેતરમાં રેકોર્ડ વધારો થયો છે. છેલ્લી રવી સિઝન (2020-21)ની સરખામણીએ કુલ તેલીબિયાં પાકોની વાવણી 17.93 લાખ હેક્ટરમાં વધી છે. તેમાંથી એકલા સરસવનો હિસ્સો 17.52 લાખ હેક્ટર છે.

બીજી તરફ, ઘઉંની વાવણીમાં 4.26 લાખ હેક્ટરની અછત નોંધાઈ છે. એટલે કે ઘઉંના પાકને બાદ કરતાં ખેડૂતોએ આ વર્ષે સરસવ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે. કારણ કે જ્યારે ઘઉંના લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) સામાન્ય રીતે બજારમાં ઉપલબ્ધ નથી, ત્યારે કેટલાક રાજ્યોમાં સરસવની કિંમત MSP કરતા બમણી થઈ ગઈ છે.

સોયાબીન પછી સરસવ એ બીજો સૌથી મહત્વપૂર્ણ તેલીબિયાં પાક છે. ખાદ્ય તેલોમાં તેનું યોગદાન લગભગ 28% છે. પાકની પેટર્ન (Crop Pattern) બદલવામાં સૌથી મહત્ત્વનું પરિબળ એ કિંમત છે. ભાવને કારણે વાવણી વિસ્તારમાં આ ફેરફાર જોવા મળી રહ્યો છે. ખેડૂતોનું ધ્યાન તેલીબિયાં તરફ વધી રહ્યું છે. કારણ કે 2021માં સરસવનો ભાવ 9000 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલને પાર પહોંચી ગયો હતો. જ્યારે ત્યારે (2020-21) તેની MSP 4650 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતી.

તેલીબિયાં પાકનું કેટલું વાવેતર

વર્ષ 2021માં 14 જાન્યુઆરી સુધી 82.34 લાખ હેક્ટરમાં તેલીબિયાં પાક (Oilseed Crops)નું વાવેતર થયું હતું. જ્યારે આ વર્ષે 100.27 લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં વાવેતર થયું છે. રવી સીઝનના તેલીબિયાં પાકોમાં સરસવ, મગફળી, કુસુમ, સૂર્યમુખી, તલ અને અળસીના બીજ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

જેમાં સરસવ સૌથી વધુ છે. વર્ષ 2020-21માં કુલ 72.93 લાખ હેક્ટરમાં સરસવનું વાવેતર થયું હતું, જ્યારે આ વર્ષ (2021-22)માં તેનો વિસ્તાર વધીને 90.45 લાખ હેક્ટર થયો છે. એટલે કે સરસવના વાવેતરમાં 17.52 લાખ હેક્ટરનો વધારો થયો છે. સરકારે 2021-22 માટે તેની MSP 5050 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ નક્કી કરી છે.

સરસવ રિસર્ચ સેન્ટર ભરતપુરના ડાયરેક્ટર ડૉ.પીકે રાયના જણાવ્યા અનુસાર, ખેડૂતો સમજી ગયા છે કે તેમના માટે ઘઉં કરતાં સરસવની ખેતી વધુ ફાયદાકારક છે. સારા ભાવથી જ પાકની વાવણી અંગે ખેડૂતોનું વલણ બદલાશે.

કયા રાજ્યોના ખેડૂતોએ તેલીબિયાં પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું

રાજસ્થાનમાં સૌથી વધુ 9.63 લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં વધારો થયો છે.

મધ્યપ્રદેશમાં 3.96 લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં તેલીબિયાં પાકોની વાવણી વધી છે.

ઉત્તર પ્રદેશમાં તેલીબિયાં પાક હેઠળના વિસ્તારમાં 1.85 લાખ હેક્ટરનો વધારો થયો છે.

હરિયાણામાં 1.57 લાખ હેક્ટરમાં વધુ તેલીબિયાં પાકોનું વાવેતર થયું છે.

ગુજરાતમાં પણ તેલીબિયાં પાક હેઠળના વિસ્તારમાં 1.25 લાખ હેક્ટરનો વધારો થયો છે.

આ ઉપરાંત તેલંગાણા, કર્ણાટક, પંજાબ, આંધ્રપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર અને આસામમાં પણ વિસ્તાર વધ્યો છે.

કયા રાજ્યોમાં ઘઉંની વાવણી ઘટી છે

આ વર્ષે ઘઉંના વાવેતર વિસ્તારમાં 4.26 લાખ હેક્ટરનો ઘટાડો થયો છે. રવી સિઝન 2020-21માં ઘઉંનું વાવેતર 340.74 હેક્ટરમાં થયું હતું, જ્યારે 2021-22માં ઘઉંનું વાવેતર 336.48 લાખ હેક્ટરમાં થયું હતું.

ઉત્તર પ્રદેશમાં ઘઉંની વાવણી 1.89 લાખ હેક્ટરમાં ઘટી છે.

હરિયાણામાં ગયા વર્ષની સરખામણીએ 1.34 લાખ હેક્ટરમાં ઘઉંનું ઓછું વાવેતર થયું છે.

મહારાષ્ટ્રમાં 1.20 લાખ હેક્ટરમાં ઘઉંનું ઓછું વાવેતર થયું છે.

એ જ રીતે મધ્યપ્રદેશમાં ગત વર્ષ કરતાં 1.14 લાખ હેક્ટરમાં ઓછું વાવેતર થયું છે.

ગુજરાત, કર્ણાટક, પંજાબ, પશ્ચિમ બંગાળ, ઝારખંડ અને ઉત્તરાખંડમાં પણ ઘઉંનું ઓછું વાવેતર થયું છે.

આ પણ વાંચો: Viral: મકરસંક્રાંતિ પર કપીરાજે પણ ઉડાવી પતંગ, યુઝર્સને ખુબ પસંદ આવ્યો આ વીડિયો

આ પણ વાંચો: Birju maharaj : પ્રખ્યાત કથ્થક ડાન્સર બિરજુ મહારાજનું નિધન, 83 વર્ષની વયે લીધા અંતિમ શ્વાસ