સોયાબીન અને સૂર્યમુખી તેલ સસ્તું થશે, દૂધ-ઇંડા-ચિકનના ભાવ વધી શકે છે
દેશમાં ખાદ્ય સોયાબીન અને સૂર્યમુખી તેલના ભાવમાં (Price) સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. પરંતુ તેલના ભાવમાં આ ઘટાડો દૂધ, ઈંડા, ચિકન જેવા પોલ્ટ્રી ઉત્પાદનોને અસર કરી શકે છે. જાણો તેનું કનેક્શન શું છે
દેશમાં મોટી સંખ્યામાં ખાદ્યતેલોની આયાત કરવામાં આવી રહી છે, જેના કારણે તાજેતરમાં બજારમાં સોયાબીન અને સૂર્યમુખી તેલના ભાવમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. બજારો આયાતી તેલથી ભરેલા છે, તેથી આ અઠવાડિયે દિલ્હીના તેલ-તેલીબિયાં બજારમાં તેલના ભાવમાં ચારેબાજુ ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો, પરંતુ તેલના ભાવમાં આ ઘટાડો દૂધ, ઇંડા અને ચિકન જેવા પોલ્ટ્રી ઉત્પાદનોને અસર કરી શકે છે અને તેમની કિંમતોમાં વધારો થઈ શકે છે. ખેતીના સમાચાર અહીં વાંચો.
ભારત તેની જરૂરિયાતના 60 ટકા ખાદ્ય તેલની આયાત કરે છે. જો કે આ વખતે સોયાબીન અને સરસવનું બમ્પર ઉત્પાદન અપેક્ષિત છે, પરંતુ તેલની સતત આયાતને કારણે સ્થાનિક પાક પર પ્રતિકૂળ અસર થવાની આશંકા પણ છે.
સૂર્યમુખી તેલનો ભાવ રૂ.100 છે
પીટીઆઈએ બજારના સૂત્રોને ટાંકીને જણાવ્યું છે કે છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં ક્વોટા સિસ્ટમ હેઠળ ખાદ્ય તેલની ડ્યૂટી ફ્રી આયાત માટે ઘણા ઓર્ડર આપવામાં આવ્યા છે. સોયાબીન અને સનફ્લાવર ઓઈલના ભાવ ઘટીને લગભગ રૂ. 100 પ્રતિ લીટર (પ્રક્રિયા પછી જથ્થાબંધ ભાવ) પર આવી ગયા છે. 6 મહિના પહેલા સનફ્લાવર ઓઈલ જે 200 રૂપિયા પ્રતિ લીટરના ભાવે હતું તે છેલ્લા બે-ચાર દિવસમાં ઘટીને 100 રૂપિયા પ્રતિ લીટર થઈ ગયું છે.
દૂધ-ઇંડા-ચિકનના ભાવ વધી શકે છે
સૂત્રોએ જણાવ્યું કે સરસવમાં લગભગ 40-42 ટકા તેલ નીકળે છે. હવે જ્યારે બજાર સસ્તી આયાતથી છલકાઈ રહ્યું છે ત્યારે આગામી દિવસોમાં અંદાજે 125 લાખ ટનનું સંભવિત સરસવનું ઉત્પાદન કેવી રીતે વપરાશે તે ચિંતાનો વિષય છે. દેશમાં 60 ટકા ખાદ્યતેલની આયાત થાય છે અને આવી સ્થિતિમાં દેશી તેલ અને તેલીબિયાંનો સ્ટોક બજારમાં પડેલો છે, તે એક મોટો વિપક્ષ છે.
બજારના સૂત્રોનું કહેવું છે કે જ્યારે તેલના ભાવ સસ્તા હોય છે ત્યારે ઠાલના ભાવ મોંઘા થાય છે. તેનું કારણ એ છે કે તેલના નુકસાનની ભરપાઈ કરવા માટે તેલના વેપારીઓ તેલના ભાવ વધારીને તેની ભરપાઈ કરે છે. ખાલ, ડીઓઈલ્ડ કેક (ડીઓસી) મોંઘી થતાં પશુ આહાર મોંઘો થશે. આના કારણે બજારમાં દૂધ અને દૂધની બનાવટોના ભાવ વધશે, સાથે જ ઈંડા અને ચિકન જેવા પોલ્ટ્રી ઉત્પાદનો પણ મોંઘા થશે.
બલ્કમાં સસ્તું, છૂટક તેલમાં મોંઘું
બજારના સૂત્રો કહે છે કે સરકારે હવે તેલની ડ્યુટી ફ્રી આયાત બંધ કરવી જોઈએ. જ્યારે આ સિસ્ટમ લાગુ કરવામાં આવી ત્યારે ખાદ્યતેલોના ભાવ તૂટતા હતા. પરંતુ તેલ કંપનીઓના મહત્તમ છૂટક ભાવ (MRP)ના મનસ્વી નિર્ધારણની રિટેલ માર્કેટમાં તેની અસર જોવા મળી નથી. પરિણામે સામાન્ય ગ્રાહકોને મોંઘું તેલ મળતું રહ્યું.
વૈશ્વિક બજારમાં તેલના ભાવ લગભગ અડધા થઈ ગયા હોવા છતાં, ભારતના છૂટક બજારમાં તેલના ભાવ ઉંચા છે.
સરસવના તેલના ભાવમાં 50 રૂપિયાનો ઘટાડો થયો છે
છેલ્લા સપ્તાહમાં સરસવની પાકી ઘઉં અને કાચી ઘઉંની તેલની કિંમતોમાં 50-50 રૂપિયાનો ઘટાડો થયો છે. તે અનુક્રમે રૂ. 2,075-2,105 અને રૂ. 2,035-2,160 પ્રતિ ટીન (15 કિગ્રા) પર પહોંચ્યો હતો.
આ સિવાય સોયાબીન તેલની કિંમત 11,100 રૂપિયાથી લઈને 12,900 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ છે. જ્યારે સીંગદાણા તેલ રૂ. 15,500 પ્રતિ ક્વિન્ટલ અને સીંગદાણા સોલવન્ટ રિફાઇન્ડ રૂ. 45 ઘટી રૂ. 2,445-2,710 પ્રતિ ટીન રહ્યા હતા.
(ઇનપુટ-ભાષાંતર)