Urea Fertilizer Shortage : રાજસ્થાનમાં DAP બાદ હવે યુરિયાનું સંકટ, જાણો માંગ-પુરવઠામાં શું તફાવત છે ?
રાજસ્થાનના મુખ્યમંત્રી અશોક ગેહલોતે યુરિયાની અછતને કારણે ખેડૂતોને પડી રહેલી સમસ્યાઓ માટે કેન્દ્ર પર નિશાન સાધ્યું હતું. પૂરતું ખાતર પૂરું પાડવા અપીલ કરી હતી.
DAP બાદ હવે રાજસ્થાન સરકારે (Government of Rajasthan) યુરિયાની અછતને (Urea Fertilizer Shortage) લઈને કેન્દ્ર પર નિશાન સાધ્યું છે. સીએમ અશોક ગેહલોતે જણાવ્યું છે કે, ઓક્ટોબર અને નવેમ્બર 2021માં 8 લાખ મેટ્રિક ટન યુરિયાની માંગ મંજૂર કરવામાં આવી હતી. પરંતુ સપ્લાય માત્ર 5.52 લાખ મેટ્રિક ટનનો જ થયો હતો.
જેના કારણે નવેમ્બરના અંતમાં રાજ્યમાં ફાળવણી સામે 2.48 ટન યુરિયાની અછત આવી ગઈ હતી. ઘણા વિસ્તારોમાં નવેમ્બર મહિનામાં વ્યાપક વરસાદને કારણે યુરિયાની માંગ વધી અને ભારત સરકારે સ્વીકારેલી માંગ કરતા ઓછો પુરવઠો ખેડૂતો માટે મુશ્કેલીનું કારણ બન્યો છે.
ગેહલોતે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને પત્ર લખીને રાજ્યના ખેડૂતોને સમયસર પૂરતા પ્રમાણમાં યુરિયા ખાતર આપવા વિનંતી કરી છે. ગેહલોતે મંજૂર ફાળવણીના પ્રમાણમાં રાજ્યમાં યુરિયાના અપૂરતા પુરવઠા તરફ વડાપ્રધાનનું ધ્યાન દોર્યું છે. રાજસ્થાન એક મુખ્ય તેલીબિયાં ઉત્પાદક રાજ્ય છે. તેથી અહીં ખાતરની કટોકટી ખેડૂતો અને દેશને નુકસાન પહોંચાડનાર છે. કારણ કે દેશમાં દર વર્ષે લગભગ 70 હજાર કરોડ રૂપિયાના ખાદ્ય તેલની આયાત કરવામાં આવે છે.
સારા વરસાદને કારણે વાવણીમાં વધારો થયો છે
ગેહલોતે જણાવ્યું હતું કે રાજ્યમાં રવિ સિઝનમાં સામાન્ય રીતે 90 થી 95 લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાં વાવેતર થાય છે. જેના માટે 13.50 લાખ મેટ્રિક ટન ખાતરની જરૂર પડે છે. આ વર્ષે સપ્ટેમ્બરના અંતમાં સારા વરસાદને કારણે વધુ વિસ્તારમાં સરસવ અને ચણાનું વાવેતર થયું છે. જેના કારણે આ વખતે વાવણી વિસ્તાર 1 કરોડ હેક્ટર થવાનો અંદાજ છે.
રાજ્યમાં સરસવનું સરેરાશ વાવેતર 27 લાખ હેક્ટર હતું, જે આ વર્ષે વધીને 33 લાખ હેક્ટર થવાની ધારણા છે. રવિ વાવણી દરમિયાન રાજ્યમાં ડીએપી ખાતરનો પુરવઠો ઓછો હોવાને કારણે ખેડૂતોએ વિકલ્પ તરીકે સિંગલ સુપર ફોસ્ફેટ અને યુરિયાનો ઉપયોગ કર્યો છે. જેના કારણે રાજ્યમાં યુરિયાની અંદાજિત માંગ 13.50 લાખ મેટ્રિક ટનથી વધીને 14.50 લાખ મેટ્રિક ટન થવાની ધારણા છે.
કેબિનેટ સચિવને પણ અપીલ કરી
અગાઉ મુખ્ય સચિવ નિરંજન આર્યએ પણ કેન્દ્રીય કેબિનેટ સચિવ રાજીવ ગૌબાને પત્ર લખીને ફોન પર વાત કરીને રાજ્યમાં યુરિયાનો પુરવઠો વધારવાની અપીલ કરી હતી. સરકારના અગ્ર સચિવ – કૃષિ અને કૃષિ કમિશનર પણ કેન્દ્રીય ખાતર મંત્રાલયમાં ગયા છે અને યુરિયા ખાતરના ઓછા પુરવઠાને કારણે રાજ્યના ખેડૂતોને પડી રહેલી મુશ્કેલીઓથી ખેડૂતોને વાકેફ કર્યા છે. આ ઉપરાંત ભારત સરકાર દ્વારા દર અઠવાડિયે યોજાતી વિડિયો કોન્ફરન્સમાં યુરિયાનો પુરવઠો વધારવા રાજ્ય સરકારએ પણ અપીલ કરવામાં આવે છે.
ડીએપીના અભાવે ખેડૂતોને પડતી મુશ્કેલી અંગે ઓક્ટોબર-નવેમ્બરમાં રાજ્ય સરકારે કેન્દ્રને આકરા શબ્દોમાં પત્ર લખ્યો હતો. હાલમાં, કેન્દ્ર સરકારે ડિસેમ્બર મહિનામાં 3.52 લાખ મેટ્રિક ટન યુરિયાની ફાળવણી અને ઓછામાં ઓછા 5 રેક યુરિયા જેમાં 15000 મેટ્રિક ટન જથ્થો આવે છે. તે આપવાનું આશ્વાસન આપ્યું હતું.
ખેડૂતોએ સંગ્રહખોરો વિશે જાણ કરવી જોઈએ
કૃષિ વિભાગે ખેડૂતોને સલાહ આપી છે કે તેનો સંગ્રહ કરવાને બદલે પીઓએસ મશીન દ્વારા નક્કી કરાયેલા 266.50 રૂપિયા પ્રતિ થેલીના દરે તેમની જરૂરિયાત મુજબ યુરિયા ખરીદવો જોઈએ. સંગ્રહખોરી, કાળાબજાર કે નફાખોરી અંગે કોઈ માહિતી હોય તો સ્થાનિક કૃષિ વિભાગ અથવા જિલ્લા વહીવટીતંત્રને જાણ કરો. જેથી આવા લોકો સામે યોગ્ય પગલાં લઈ શકાય.
આ પણ વાંચો : Farmer Protest: ખેડૂતોના પરત ફર્યા બાદ આજથી ખુલશે સિંઘુ અને ટિકરી બોર્ડર, રસ્તાનું સમારકામ ચાલુ