Onion Price: ખેડૂતોની આવક કેવી રીતે બમણી થશે, 1 કિલો ડુંગળીનો ભાવ ટૉફી સમાન છે
ડુંગળીના સૌથી મોટા ઉત્પાદક મહારાષ્ટ્રમાં ખેડૂતોને બેવડા નુકસાનનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. લગભગ 30 ટકા ડુંગળીનો સંગ્રહ બગડી ગયો છે, ખેડૂતોને ઉપરથી મંડીઓમાં 1 રૂપિયે કિલોનો લઘુત્તમ ભાવ મળી રહ્યો છે. શું તેને MSPના દાયરામાં લાવવાની માંગ પૂરી થશે ?
ખેડૂતોની (Farmers)આવક બમણી કરવાના અભિયાન વચ્ચે છેલ્લા ત્રણ મહિનાથી મહારાષ્ટ્રના(maharastra) ખેડૂતોને માત્ર 50 પૈસાથી 10 રૂપિયા પ્રતિકિલોના ભાવે ડુંગળી (onion)વેચવાની ફરજ પડી છે. આજે પણ ખેડૂતો માત્ર 1 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે ડુંગળી વેચીને ઘણી મંડીઓમાં આવ્યા છે. એટલે કે ખેડૂતોની એક કિલો ડુંગળીની કિંમત માત્ર એક ટોફી જેટલી જ રહી છે. વચેટિયાઓ અને વેપારીઓના હાથમાંથી ડુંગળી તમારા સુધી પહોંચે ત્યાં સુધીમાં તેની કિંમત 35થી 40 રૂપિયા સુધીની હોય છે.
ખેડૂતોનો સરકારને સીધો સવાલ છે કે આ વચેટિયાઓ પર કડક કાર્યવાહી કરવાને બદલે તેમના પર શા માટે હુમલા કરવામાં આવી રહ્યા છે ? તેને MSPના દાયરામાં કેમ લાવવામાં નથી આવી રહ્યું ? મહારાષ્ટ્ર કાંડા પ્રોડ્યુસર ઓર્ગેનાઈઝેશનના સ્થાપક પ્રમુખ ભરત દિઘોલે કહે છે કે જે કોઈ સત્તા પર બેઠો છે તેને ખબર નથી કે ડુંગળીના ખેડૂતો કયા સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે.
બેવડા નુકસાનમાં ખેડૂતો
દિઘોલે જણાવ્યું કે રવિ સિઝનની મોટાભાગની ડુંગળીનો સંગ્રહ કરીને રાખવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે બે મહિનાની ગરમી સહન કર્યા પછી જૂનમાં તેને થોડું યોગ્ય હવામાન મળે છે. પરંતુ, આ વર્ષે એપ્રિલ, મે અને જૂન ત્રણેયમાં ગરમી હતી. જૂનમાં વરસાદ પડ્યો ન હતો. ડુંગળી સંપૂર્ણપણે ગરમ છે. હવે જુલાઇમાં અચાનક જ અતિશય વરસાદ પડી રહ્યો છે. હવામાનની આ હેરાફેરીના કારણે આ વર્ષે ડુંગળીમાં વધુ સડો છે.
સ્ટોરેજમાં લગભગ 30 ટકા ડુંગળી બગડી ગઈ છે. આ એક મોટી ખોટ છે. આ વખતે ઉપરથી ભાવમાં રેકોર્ડ ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. 18 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે, અમને 50 પૈસાથી લઈને 10 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે ડુંગળી વેચવાની ફરજ પડી છે. કારણ કે આઝાદીના 75 વર્ષ પછી પણ સરકાર ડુંગળીને લઈને કોઈ નીતિ બનાવી શકી નથી. સરકારને વૈજ્ઞાનિક રીતે જોવા દો કે ડુંગળીની કિંમત કેટલી છે. તેના પર નફો સેટ કરો અને ન્યૂનતમ કિંમત બનાવો.
કિંમત ક્યાં હતી ?
-22 જુલાઈએ સોલાપુરની મંગલવેધા મંડીમાં માત્ર 139 ક્વિન્ટલ ડુંગળી આવી હતી. તેમ છતાં લઘુત્તમ ભાવ 100 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ રહ્યો.
-સોલાપુર મંડીમાં 22 જુલાઈએ જ ડુંગળીનો લઘુત્તમ ભાવ 100 રૂપિયા હતો જ્યારે સરેરાશ 1000 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો.
-અમરાવતી મંડીમાં માત્ર 410 ક્વિન્ટલની આવક થઈ હતી. અહીં લઘુત્તમ ભાવ 100, મહત્તમ 1000 અને સરેરાશ ભાવ 550 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો.
-નાશિકની કાલવણ મંડીમાં ખેડૂતોને ડુંગળીનો લઘુત્તમ ભાવ 150 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ મળ્યો છે.
-જલગાંવની ચાલીસગાંવ મંડીમાં ખેડૂતોને ડુંગળીની ન્યૂનતમ કિંમત માત્ર 210 રૂપિયા પ્રતિ કિલો મળી છે. સરેરાશ ભાવ 850 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો.
-એ જ રીતે, 21 જુલાઈએ, સોલાપુરમાં ડુંગળીનો ભાવ ન્યૂનતમ 100 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો.
-ધુલે મંડીમાં ખેડૂતોને ડુંગળીનો લઘુત્તમ ભાવ 100 રૂપિયા પ્રતિ કિલો મળ્યો છે. અહીં મહત્તમ ભાવ 960 રૂપિયા હતો જ્યારે સરેરાશ દર 700 રૂપિયા હતો.
-ઔરંગાબાદ મંડીમાં ડુંગળીનો ભાવ ન્યૂનતમ રૂ. 125 હતો જ્યારે સરેરાશ ભાવ રૂ. 738 પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો.
જો તમને સસ્તી ડુંગળી જોઈએ છે, તો ઈનપુટ પણ સસ્તી કરો.
દિઘોલે કહે છે કે સરકારનું ધ્યાન માત્ર ડુંગળી સસ્તી કરવા પર છે. જો સરકારને ડુંગળી સસ્તી જોઈતી હોય તો તેણે ખાતર, પાણી, વીજળી, ડીઝલ, જંતુનાશક અને નૂર બધું સસ્તું કરવું જોઈએ. જ્યારે ખેડૂતોને ડુંગળીનો ભાવ 20 થી 25 રૂપિયા પ્રતિ કિલો મળવા લાગે છે, તો જ્યારે તે ગ્રાહકો સુધી પહોંચે છે ત્યાં સુધીમાં તેની કિંમત 60 થી 70 રૂપિયા સુધી પહોંચી જાય છે. આવું થતાં જ સરકારને પેટમાં દુખાવો થાય છે અને તે બીજા દેશોમાંથી ડુંગળી મંગાવવાનું શરૂ કરે છે.
ખેડૂતો કરતા સસ્તા ભાવે લઈ ગ્રાહકોને સસ્તા ભાવે વેચતા વેપારીઓ સામે કાર્યવાહી કરવાને બદલે સરકાર ખેડૂતોને પાયમાલ કરે છે. હવે સરકારે કહ્યું છે કે 2021-22 દરમિયાન 3,17,03,000 મેટ્રિક ટન ડુંગળીનું ઉત્પાદન થવાનો અંદાજ છે, જે ગયા વર્ષ કરતાં 50,62,000 મેટ્રિક ટન વધુ છે. તેનાથી કિંમતમાં વધુ ઘટાડો થઈ શકે છે. આ આંકડો કેવી રીતે તૈયાર થયો તે જાણી શકાયું નથી.
મહારાષ્ટ્ર દેશમાં સૌથી વધુ ડુંગળીનું ઉત્પાદન કરતું રાજ્ય છે. દેશના કુલ ઉત્પાદનના 40 ટકા ડુંગળીનું ઉત્પાદન અહીં થાય છે. લગભગ 15 લાખ ખેડૂતો તેની ખેતી સાથે જોડાયેલા છે. એટલા માટે અહીં ડુંગળીના આટલા ઓછા ભાવ હોવા એ ચિંતાનો વિષય છે.
