Budget 2022: નાણા મંત્રાલય 2021-22 માટે એક જ વોલ્યુમમાં આર્થિક સર્વે (Economic Survey) બહાર પાડે તેવી અપેક્ષા છે, જેમાં આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે લગભગ 9 ટકા વૃદ્ધિનો અંદાજ મૂકવામાં આવશે. કેન્દ્રીય બજેટ પહેલા નાણામંત્રી દ્વારા આ સર્વે સંસદમાં મૂકવામાં આવે છે. તે મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર (CEA) ની ગેરહાજરીમાં મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર અને અન્ય અધિકારીઓ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે.
મોદી સરકારનો પહેલો આર્થિક સર્વે પણ વરિષ્ઠ આર્થિક સલાહકાર ઇલા પટનાયકે તૈયાર કર્યો હતો. તત્કાલિન નાણામંત્રી અરુણ જેટલીએ તેની રજૂઆત કરી હતી. તે સમયે સીએની જગ્યા ખાલી હતી. રઘુરામ રાજનની ભારતીય રિઝર્વ બેંકના સીએ તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. આ પછી, ઓક્ટોબર 2014 માં, અરવિંદ સુબ્રમણ્યનને સીએ તરીકે લાવવામાં આવ્યા હતા. સુબ્રમણ્યને ગયા વર્ષે 6 ડિસેમ્બરે CA તરીકેનો તેમનો ત્રણ વર્ષનો કાર્યકાળ પૂરો કર્યો હતો. સરકારે સીએની નિમણૂક કરવાની પ્રક્રિયા પહેલેથી શરૂ કરી દીધી છે. જે નાણાં મંત્રાલય સાથે જોડાયેલા સચિવ રેન્કના અધિકારી હોય છે.
નેશનલ બ્યુરો ઓફ સ્ટેટિસ્ટિક્સ (NSO)ના આગોતરા અંદાજ મુજબ, વર્તમાન ત્રિમાસિક ગાળામાં અર્થવ્યવસ્થા 9.2 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાવે તેવી અપેક્ષા છે. આ રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના 9.5 ટકાના અંદાજ કરતા થોડી ઓછી છે. કોરોના મહામારી ફાટી નીકળવાને કારણે અને ત્યારબાદ વાયરસને કાબૂમાં લેવા માટે લાદવામાં આવેલા દેશવ્યાપી લોકડાઉનને કારણે, 2020-21 દરમિયાન અર્થતંત્રમાં 7.3 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.
વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન અર્થતંત્ર પર વાયરસની અસર તુલનાત્મક રીતે ઓછી રહી છે. કારણ કે લોકડાઉન સ્થાનિક સ્તરે છે અને તેના કારણે આર્થિક ગતિવિધિઓમાં કોઈ મોટી વિક્ષેપ પડ્યો નથી.
નિષ્ણાતો કહે છે કે સર્વેમાં આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે લગભગ 9 ટકા વૃદ્ધિની આગાહી કરવામાં આવે તેવી અપેક્ષા છે, જેની પાછળ તેઓએ આધાર અસરને કારણ તરીકે દર્શાવ્યું છે. વિશ્વ બેંકના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, ભારતનો વિકાસ 8.7 ટકાના દરે થવાનો અંદાજ છે. જ્યારે, ઈન્ડિયા રેટિંગ્સ એન્ડ રિસર્ચએ જણાવ્યું હતું કે તે FY2023 માં ભારતનું ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (GDP) વાર્ષિક ધોરણે 7.6 ટકાના દરે વૃદ્ધિની અપેક્ષા રાખે છે.
ICRAના રિપોર્ટ અનુસાર, દેશની વાસ્તવિક જીડીપી નાણાકીય વર્ષ 2022 અને 2023માં 9 ટકાના દરે વધવાની અપેક્ષા છે. તેણે કોરોનાના નવા ઓમિક્રોન વેરિઅન્ટ અંગે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે.
આ પણ વાંચો : Budget 2022: પર્યટન ક્ષેત્ર કોરોનાથી પીડિત છે, તો નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ પાસે આ ક્ષેત્રની શું માંગ છે?