આજે પ્રથમ India-Central Asia Summit સમિટની યજમાની કરશે PM Modi, વેપાર અને અફઘાન સંકટ પર થશે ચર્ચા
આ બેઠકમાં ભારત-મધ્ય એશિયા સમિટને નિયમિત કાર્યક્રમ બનાવવા, સહકાર અને સંકલનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કાયમી સચિવાલયની રચના અને વેપાર, કનેક્ટિવિટી, સંરક્ષણ, સુરક્ષા અને પર્યટન જેવા ક્ષેત્રો પર વાત થશે.
અફઘાનિસ્તાનમાં કટોકટીની(Afghanistan Crisis) સ્થિતિને લઈને આજે નવી દિલ્હીમાં આજે પ્રથમ India-Central Asia સમિટ યોજાવા જઈ રહી છે, જેમાં અફઘાનિસ્તાનમાં કનેક્ટિવિટી, વેપાર, સહયોગ અને સ્થિતિ માટે સંસ્થાકીય માળખું બનાવવા પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. આ સમિટમાં મધ્ય એશિયાના પાંચ દેશો પણ ભાગ લેશે, જેમની સાથે ભારત વિસ્તૃત પડોશી નીતિના ભાગરૂપે અફઘાન સંકટ પર ચર્ચા કરશે.
કઝાકિસ્તાન(Kazakhstan), કિર્ગિસ્તાન, તાજિકિસ્તાન(Tajikistan), તુર્કમેનિસ્તાન(Turkmenistan) અને ઉઝબેકિસ્તાન(Uzbekistan) આજે સમિટમાં ભાગ લેશે. દેશમાં કોરોનાના ઝડપથી વધી રહેલા કેસોને કારણે આ દેશોના નેતાઓ બુધવારે ભારતના પ્રજાસત્તાક દિવસની ઉજવણીમાં ભાગ લેવા આવી શક્યા ન હતા, પરંતુ વર્ચ્યુઅલ મીટિંગ દ્વારા આ નેતાઓ આજે સમિટમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે.
હિન્દુસ્તાન ટાઈમ્સના અહેવાલ અનુસાર, આ સમિટમાં અનેક પ્રસ્તાવો પર ચર્ચા થવાની અપેક્ષા છે જેમાં વેપાર અને કનેક્ટિવિટી, વિકાસમાં ભાગીદારી, સહકાર માટે સંસ્થાકીય માળખું, સંસ્કૃતિ અને બંને દેશો વચ્ચે લોકો વચ્ચેના સંપર્ક પર ધ્યાન કેન્દ્રિત થવાની સંભાવના છે. આ દરખાસ્તોમાં ભારત-મધ્ય એશિયા સમિટને નિયમિત કાર્યક્રમ બનાવવા, સહકાર અને સંકલનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કાયમી સચિવાલયની રચના અને વેપાર, કનેક્ટિવિટી, સંરક્ષણ, સુરક્ષા અને પર્યટન જેવા ક્ષેત્રોમાં વધુ મંત્રી સ્તરીય જોડાણ માટે સૂચનો સામેલ છે.
હાલમાં, છ દેશો વિદેશ મંત્રીઓના સ્તરે એક મિકેનિઝમ ધરાવે છે જેને ભારત-મધ્ય એશિયા ડાયલોગ કહેવાય છે અને તેની ત્રીજી બેઠક ડિસેમ્બરમાં નવી દિલ્હી દ્વારા આયોજિત કરવામાં આવી હતી. આ ક્ષેત્રમાં ચીનની વધતી હાજરીનો સામનો કરવા અને તાલિબાન પછી અફઘાનિસ્તાનમાં સહયોગને મજબૂત કરવા માટે ભારતે મધ્ય એશિયાના રાજ્યો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે.
નવેમ્બરમાં મધ્ય એશિયાના 5 દેશો જોડાયા હતા
નવેમ્બરમાં ભારત દ્વારા આયોજિત અફઘાનિસ્તાન પર દિલ્હી પ્રાદેશિક સુરક્ષા સંવાદમાં તમામ પાંચ મધ્ય એશિયાઈ દેશોના ટોચના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અધિકારીઓએ ભાગ લીધો હતો. આમાંથી ત્રણ દેશો, તાજિકિસ્તાન(Tajikistan), તુર્કમેનિસ્તાન(Turkmenistan) અને ઉઝબેકિસ્તાન(Uzbekistan), અફઘાનિસ્તાન સાથે સરહદો વહેંચે છે.
ભારતીય અને મધ્ય એશિયાના નેતાઓ વચ્ચે આ સમિટ પહેલી વાર યોજાશે અને આ સંદર્ભમાં, વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું છે કે આ બેઠક તમામ છ દેશો દ્વારા વ્યાપક અને કાયમી ભાગીદારીના મહત્વનો સંકેત આપે છે. મધ્ય એશિયાના તમામ પાંચ દેશો સાથે ભારતના મજબૂત દ્વિપક્ષીય સંબંધો છે. કઝાકિસ્તાન ભારત માટે યુરેનિયમનો મુખ્ય સપ્લાયર છે અને તે આ ક્ષેત્રમાં દેશનો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર પણ છે. 2020-21 દરમિયાન બંને દેશ વચ્ચે વેપાર, જેમાં મોટાભાગે તેલનો સમાવેશ થતો હતો, તે $1.9 બિલિયન હતો.
આ પણ વાંચો:
RRB NTPC Exam Protest : શુક્રવારે બિહાર બંધનુ એલાન, આંદોલનને પગલે રેલ્વેના અનેક રૂટ ડાયવર્ટ
આ પણ વાંચો:
Norwayમાં પશ્ચિમી દેશો સાથે ચર્ચા બાદ Taliban ખુશ, કહ્યુ-“આવી મુલાકાતો અમને દુનિયાની નજીક લાવશે”
